Intussen aan de overkant…
Niet alleen in Vlaanderen wordt nagedacht over het concept ‘identiteit’. Ook Waalse vrienden zijn er mee bezig.
Discussies over de Vlaamse identiteit, met alle zin en onzin die erbij hoort, zijn ons Vlamingen genoegzaam bekend. Daarbij wordt Vlaamsgezinden wel eens navelstaarderij verweten. Laten we dat eens tegenspreken door een kijkje te gaan nemen bij onze Waalse vrienden.
Want ja: ook daar wordt nagedacht over de eigen identiteit. Eén van de denkers die daar heel erg mee bezig is, heet Philippe Destatte, historicus en directeur van de denktank Institut Jules Destrée. In zijn meest recente blogpost behandelt hij het thema van de Waalse identiteit. Kort samengevat zijn, volgens hem, drie kerngedachten van belang :
Ten eerste is een identiteit iets dat organisch groeit, het is als het ware de ontdekkingstocht van mensen naar hun ware ik, wie ze zijn en wie ze willen zijn. Daarin kunnen externe factoren als een gemeenschappelijke geschiedenis en cultuur een rol spelen.
Daaruit volgt, als zijn tweede gedachte, dat die identiteit ook stoelt op gemeenschappelijke waarden en normen, die ook voor de toekomst gevrijwaard willen worden. Identiteit houdt dus een visie op een gezamenlijke toekomst in, een toekomst met een doel. Voor de Waalse regionale identiteit is dat doel, volgens Destatte, het werken aan een voorbeeldige democratie en een betere ontwikkeling.
Ten slotte ziet hij identiteit ook als een politiek gegeven. Het is een fundamenteel republikeinse gedachte, strevend naar een modern, democratisch bestuur met doorgedreven participatie van de burger, dat open staat voor iedereen en ieders eigenheid respecteert. Met andere woorden: een open en inclusieve samenleving.
Er is niets ergers, zo besluit hij, dan het ontkennen van iemands identiteit of bij uitbreiding die van een volk. Stellen dat er niet zoiets bestaat als een Waalse identiteit, schrijft Destatte, is ontkennen wat Walen maakt tot wie ze zijn. Dat is totaal onaanvaardbaar vanuit menselijk standpunt, want de mensheid is gebouwd op erkenning en wederzijds respect.
Dat klinkt misschien allemaal wat zwaar op de hand, maar de man heeft wel een punt. Je kan de identiteit van een groep – of een volk zo u wil – niet zomaar ontkennen, zonder ook die van de individuen te ontkennen. En dat terwijl ieder van ons vooral streeft naar érkenning.
Pour les Flamands dus la même chose, zouden we zo zeggen.
Tom Garcia – www.doorbraak.be