De voorzitter van het Syndicaat van Vlaamse Huisartsen is bezorgd om het nieuwe Elektronisch Medisch Dossiersysteem dat van patiënten wordt bijgehouden. Willens nillens komt immers allerlei informatie in handen van de overheid.

Huisartsen werken als zelfstandigen, ze worden de beoefenaars van een ‘vrij beroep’ genoemd. Dit zelfstandige vrij-beroep-statuut is een onderdeel van de garantie die een huisarts biedt op de vertrouwelijkheid van alles wat bij een huisarts besproken wordt. Huisartsen ondervinden dagelijks waarom onafhankelijkheid tegenover een ziekteverzekeraar, tegenover een werkgever, tegenover een overheid belangrijk is zowel voor onze patiënten als ook voor het correct kunnen uitoefenen van ons beroep. Dit principe werkt dus wederkerig : want zonder het echte vertrouwen binnen de huisarts-patiëntrelatie is er geen goede huisartsenzorg mogelijk !
Huisartsgeneeskunde is tevens een beroep : ook huisartsen hebben recht op een vergoeding. Het honorarium of ereloon van een huisarts was vroeger gebonden aan de geleverde prestaties. De ‘prestatievergoeding’ is nog steeds een belangrijk onderdeel van het inkomen van artsen. Maar verschillende vormen van ‘forfaitaire vergoeding’ werden daar de laatste jaren aan toegevoegd. Eén van die ‘forfaits’ is een vergoeding die de huisarts ontvangt wanneer hij of zij beschikt over een elektronisch medisch dossiersysteem (EMD).

Die zogenaamde telematicapremie voor 2014 kan nu reeds aangevraagd worden door collega’s die werken met een EMD dat reeds slaagde voor de ‘labeling’ van medische dossierpakketten. Dat ‘label’ wordt toegekend aan een dossiersysteem, indien kan aangetoond worden dat het medisch programma beschikt over een aantal vooraf bepaalde functies. Voor het eerst sinds jaren heeft de bevoegde ‘labelingcommissie’ het aangedurfd een aantal medische dossierpakketten geen label toe te kennen. Vele huisartsen dreigen dus plots uit de boot te vallen. Hoewel … Er werd al een herkansing georganiseerd (één extra pakket verwierf het label) en vandaag vernemen we van Frank Robben, grote baas van het e-health-platform, dat er nog een derde testronde komt. Wanneer we de verklaringen lezen die voorheen werden afgelegd over de strengheid waarmee het EMD zou beoordeeld worden, dan roept het nu halsoverkop organiseren van ‘een derde ronde’ alleszins vragen op over de correctheid van labeling en de daarbij horende controle.

De premie voor 2014 bedraagt 817,20 euro. Enkel voor de software-licentie van een goed EMD betaal je als huisarts jaarlijks al een hoger bedrag. Die premie kunnen we dus nauwelijks ‘inkomen voor de huisarts’ noemen … het is eerder een verdoken steun aan softwarehuizen …

P1030294

Big brother

Er is echter wel meer aan de hand … Want nieuw bij het aanvragen van de telematicapremie is dat er nu data uit het medisch dossier worden opgevraagd. Die worden doorgestuurd naar het RIZIV. Weinig huisartsen beseffen dit. Nergens wordt duidelijke informatie gegeven over welke data hier worden doorgespeeld. Laat staan dat de intenties openlijk worden gecommuniceerd door onze overheid.

We hebben wel  een vermoeden … De overheid wil graag zekerheid : komen de telematicapremies wel terecht bij artsen die effectief inspanningen doen om ook elektronisch dossierbeheer effectief toe te passen ? Onze overheid wil zekerheid verwerven dat het EMD ook in dagelijkse praktijk gebruikt wordt. Een principe waar we geen bezwaar tegen hebben.

Het feit echter dat hierover op geen enkele manier wordt gecommuniceerd door de betrokken overheidsdienst (RIZIV) wekt argwaan. We zien enkel statistische gegevens over ons patiëntenwerk verdwijnen naar overheidsdatabanken. Welke garantie is er dat deze data niet voor andere doelen worden gebruikt ? We hebben ervaring met onze overheden, wanneer ze data opvragen, worden die slechts gebruikt voor controles en eventuele sancties.

UZA_ziekenhuis[1]Is de grens overschreden door het toestaan dat derden meekijken in medische dossiers ? Staat de vertrouwelijkheid binnen huisarts-patiëntrelatie onder druk ? Hebben we met andere woorden de essentie, de ziel van de huisartsgeneeskunde verkocht voor een telematicapremie – een povere dertig zilverlingen ?

Onze patiënten hoeven vandaag nog niet ongerust te zijn. De statistische gegevens die nu doorgesluisd worden zijn geanonimiseerd en het blijft nog steeds een zeer beperkte inkijk in de dossiers. Maar er werd wel een deur opengezet. Het paard van Troje werd binnengehaald. Waakzaamheid bij onze beroepsgroep zal meer dan ooit nodig zijn !

 

Premie

Ten slotte de telematicapremie zelf. Dat het inkomen van een arts evolueerde, en van een zuivere prestatievergoeding naar een gemengd systeem evolueert, waarin ook op forfaitaire basis praktijkkosten worden betaald, waarin eveneens een vergoeding wordt geboden op basis van praktijkgrootte (Globaal Medisch Dossier) is intussen een algemeen aanvaard principe. Een gemengd systeem biedt alleszins één voordeel : de echte nadelen, verbonden aan hetzij zuiver forfaitair hetzij zuiver prestatie gebonden betalingen, worden vermeden.

Een betere stroomlijning van de nu beschikbare forfaits dringt zich echter op. Naast de telematicapremie is er immers ook nog een te beperkte praktijkvergoeding, er zijn de “’mpulseo-initiatieven’ en er is een accrediteringsforfait in het kader van de navormingsinspanningen van de artsen. Maar allen samen zijn deze vergoedingen niet kostendekkend voor de organisatie van een huisartsenpraktijk. Om alleszins het schrijnend voorbeeld van de telematicapremie al weg te werken : misschien is het gerechtvaardigd, als compensatie voor de ‘huisvredebreuk’ in onze dossiers om deze premie aan te passen naar de realiteit van kostprijzen van licenties en hardware …

Dr. Herman Moeremans – www.doorbraak.be
De auteur is voorzitter van het Syndicaat van Vlaamse Huisartsen