Herdenking 200 jaar Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
3 oktober 2015
Op zaterdag 3 oktober 2015 herdenkt Marnixring Lier Land van Reyen – samen met het stadsbestuur van Lier en het Algemeen Nederlands Verbond (ANV) – de tweehonderdste verjaardag van de oprichting van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
Tweehonderd jaar geleden beleefde Napoleon zijn Waterloo …Na die nederlaag beslisten de toenmalige grootmachten om ten noorden van Frankrijk een sterke bufferstaat op te richten : het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
Na een kwart eeuw Frans bestuur werden de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden, bijna een kwart millennium na de scheiding in 1585, opnieuw samengebracht onder eenzelfde dak.
De politiek van Koning Willem I was op twee vlakken bijzonder succesvol : de dreigende verfransing van Vlaanderen werd een halt toegeroepen, en het economisch beleid van Nederland zorgde voor welvaart en welzijn.
De stad Lier
Dat we in Vlaanderen nog steeds Nederlands spreken, is hiervan een onmiskenbaar gevolg. Maar ook voor de stad Lier was het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden een zegen. Onderwijs, cultuur en nijverheid namen in die periode immers een hoge vlucht. Jan Frans Willems, Jan Baptist David, Bernard Schreuder en de familie Bergmann speelden hierin een belangrijke rol.
In de stadsadministratie werd opnieuw het Nederlands gebruikt en de bevolking van Lier groeide tijdens het Nederlands bewind van 9.500 naar 13.200 inwoners. De letterkunde, het toneelleven, twee literaire genootschappen en het onderwijs floreerden.
Willem I richtte tal van scholen op : de Rijksnormaalschool of ‘Kweekschool’ waar toekomstige leraren in het Nederlands werden opgeleid, de armenschool en de stadsschool (die ook fungeerden als ‘oefenschool’ voor de Kweekschool), de Latijnse stadsschool en de burgerschool voor meisjes. Rond de eeuwwisseling werden er ook privaatscholen opgericht zoals de ‘oortjesschool’ in het Begijnhof en een viertal parochiale scholen. Hier was het Nederlands steeds de onderwijstaal.
Ook economisch ging het Lier voor de wind : het ‘Liersch bier’ werd een belangrijk exportproduct, en zowat de helft van de Lierse volwassen bevolking vond werk in de textielfabrieken van De Heyder, die dankzij de afzet in de Nederlandse kolonies kon uitgroeien tot de grootste industriële onderneming van de provincie Antwerpen.
Kortom …
Tal van redenen om de oprichting van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden ook na tweehonderd jaar te herdenken en hierop dankbaar terug te kijken. Dat aan dit staatsbestel na amper vijftien jaar een einde zou komen, is dan ook betreurenswaardig. Maar de erfenis is niet mis : we spreken in Vlaanderen nog steeds Nederlands. En mogen we misschien toch even stilstaan bij de vraag waar de Nederlanden nu in Europa en de wereld zouden staan, indien de gebeurtenissen van 1830 niet hadden plaatsgevonden ? ‘Stel dat …’ : het blijft een boeiend gedachtenexperiment.
PRAKTISCH
13.30u. Onthaal in de Jezuïtenkerk (ingang via Gasthuisvest).
14.30u. Academische zitting.
Verwelkoming door Yves Metsers, voorzitter Marnixring Lier Land van Reyen, en het stadsbestuur.
Prof. Dr. Matthias Storme spreekt over Willem I, Vlaanderen en Nederland.
Wim Vertommen schetst de verwezenlijkingen van Willem I in Lier, onder meer de ‘Kweekschool’ en de andere scholen in de stad, en het economisch herleven van Lier in deze boeiende periode.
16.30u. Een korte wandeling door Lier met aandacht voor enkele locaties die verband houden met het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
18.30u. Vriendenmaal met aperitief en wandelbuffet in het nabijgelegen Hof van Aragon (Aragonstraat 6).
Prijs : 15 euro (academische zitting), 50 euro (academische zitting en wandelbuffet).
Inschrijven via 200jaarVKN@marnixring.org .
Graag vooraf betalen op : BE85 7330 0368 3606 .
Foto’s © Gazet van Hove .