Colloquium “De provincies in de verdrukking”
ANTWERPEN
Het Algemeen Nederlands Verbond organiseerde afgelopen zaterdag een zeer interessant colloquium over de toekomst van de provincies. Het geheel ging door in het huidig provinciegebouw aan de Handschoenmarkt, vlakbij de ‘Boerentoren’.
Er stonden allerlei interessante voordrachten op het programma : Prof. Dr. Hugo De Schepper had het over “de XVII Provinciën”; publicist Jean-Pierre Rondas “over de benaming Midden-Brabant, Prof. Dr. Tony Valcke over “Nederlandse inspiratie voor een vernieuwde taakstelling van de Vlaamse provincies”, Dr. Raymond Van Loock over “de provincies in de verdrukking in Noord en Zuid”, Prof. Dr. Hub Hennekens over “lessen uit het Noorden” en de gouverneur van Vlaams-Brabant, Lodewijk De Witte, sprak “vanuit het Zuiden gezien”.
Gemeente Hove staat ook op de helling !
De belangrijkste politieke mededeling was van eerste gedeputeerde Luk Lemmens (N-VA). Zie tekst in bijlage.
De Vlaamse Regering hoopt op een vrijwillige fusie van vnl. kleinere gemeenten (minder dan 10.000 inwoners). In onze provincie zijn er nogal wat : Hove, Lint, Niel, Schelle, Dessel, Sint-Amands, Herenthout, Putte … Vandaag is er weinig interesse om tot een fusie over te gaan. Iedereen staat op zijn gemeentelijke autonomie. Maar na de volgende gemeenteraadsverkiezingen (2018) zou de volgende Vlaamse Regering wel eens tot een ‘gedwongen fusie’ van gemeenten kunnen overgaan.
In Hove is er ook weinig animo om tot een gedwongen fusie over te aan. We deden vorig jaar een online onderzoek naar de mogelijke fusiepartners voor Hove. Als er dan toch een fusie moet komen, kiezen de meeste Hovenaars in eerste instantie voor de gemeente Lint, dicht gevolgd door Boechout. Hove en Lint maken vandaag reeds deel uit van de politiezone HEKLA (Hove-Edegem-Kontich-Lint-Aartselaar). Boechout maakt deel uit van de politiezone MINOS (Mortsel, Borsbeek, Boechout, Wommelgem, Wijnegem). Lint ligt dus al meer voor de hand.
Een mogelijke fusie met Mortsel ziet bijna niemand in Hove zitten. Zou ‘een zekere groene Ingrid’ met haar plaatselijke verkeersinfarct hier niet de oorzaak van zijn ? En voor Edegem en Kontich zijn er ook niet veel supporters te vinden. Met Kontich heeft Hove maar een beperkte gemeentegrens en met Edegem zijn we het kleine broertje (hoeveel Hovenaars zouden er nog in een groot-Edegemse gemeenteraad zetelen ?).
Toespraak eerste-gedeputeerde Luk Lemmens :
“Geachte genodigden,
Het einde van de Vlaamse provinciale besturen lijkt almaar dichterbij te komen. Sinds de bekendmaking van het regeerakkoord van de Vlaamse regering vorig jaar bevinden de provinciale besturen zich in het oog van een spreekwoordelijke storm.
Ironisch genoeg kregen de provinciale besturen nooit meer media- en publieksaandacht dan sinds de aankondiging van hun stapsgewijze afbraak. Hoewel de roep om het einde van de provinciale structuren al langer weerklinkt, is het debat ten gronde eindelijk op gang gekomen. Getuige daarvan onder meer dit colloquium.
Als eerste gedeputeerde van de provincie Antwerpen en een van de enige twee N-VA gedeputeerden in Vlaanderen is het mij een waar genoegen om een bijdrage te leveren aan dit colloquium.
Deze historische provinciale raadzaal vormt immers een geschikt decor voor een debat over de toekomst van de provinciale besturen, een debat dat de Antwerpse provincieraad hier al regelmatig heeft gevoerd.
De Groot-Nederlandse invalshoek van het ANV is natuurlijk uniek en staat in Vlaanderen steeds meer onder druk. De casus in Nederland en de indrukwekkende lijst van sprekers bewijst echter dat Vlaanderen en Nederland niet alleen op cultureel, maar ook op bestuurlijk vlak nog steeds veel van elkaar kunnen leren.
Dames en heren,
Of u nu voor of tegen de provinciale besturen bent, duidelijk is dat de Vlaamse regering vorig jaar een keuze heeft gemaakt. Door het schrappen van de persoonsgebonden bevoegdheden zullen de provincies zich beperken tot het uitvoeren van grondgebonden taken. Deze grondgebonden materies, ik denk hierbij aan waterbeleid of mobiliteit zijn onder meer de toekomst van de provinciale besturen in Vlaanderen.
Dag in dag uit zie ik als gedeputeerde voor ruimtelijke ordening en mobiliteit dat de provincies in deze domeinen ook een duidelijke bestaansreden hebben. Als bovenlokale coördinator tussen gemeentebesturen, als objectieve scherprechter in vergunningsprocedures en als voortrekker op het vlak van fietsinfrastructuur werkt het provinciebestuur van Antwerpen veel en goed samen met grote en kleine gemeentebesturen op ons grondgebied. Het is op het vlak van ruimtelijke ordening dat we het verschil kunnen en moeten maken voor onze gemeentebesturen en natuurlijk voor onze inwoners.
Dames en heren,
Zoals ik al zei is er door de Vlaamse regering een keuze gemaakt : de afbouw van de provincies moet leiden tot sterkere lokale besturen. De gemeenten zullen meer middelen en meer bevoegdheden krijgen. Belangrijk is dat de gemeentebesturen dan ook hun verantwoordelijkheid nemen en op een correcte manier omgaan met deze nieuwe bestuurskracht.
Zeker voor kleinere gemeenten in Vlaanderen is dit niet vanzelfsprekend. Ik dank dat het dan ook onvermijdelijk wordt dat we op termijn naar grotere gemeenten zullen gaan. Daarom herhaal ik : gemeenten zullen hun verantwoordelijkheid moeten nemen en het taboe van nieuwe fusies zal doorbroken moeten worden. Sterkere gemeenten betekent ook grotere gemeenten. Alleen zo kan een afbouw van de provinciale besturen goed worden opgevangen zonder dat de dienstverlening naar de burger in het gedrang komt.
Ik denk dat er meer dan genoeg stof tot nadenken is voor vandaag. Ik wens u alvast een aangenaam colloquium, hopelijk werkt deze prachtige locatie inspirerend.”
Foto’s © Gazet van Hove – coverfoto Luk Lemmens (l) naast CD&V-collega