JULES GHEUDE : WALLONIË HEEFT GEEN PLAN B

Doorbraak sprak met rattachist Jules Gheude. ‘België is een mythe.’

door Sander Carollo – www.doorbraak.be . Een onafhankelijk Vlaanderen, Brussel als stadstaat en Wallonië dat zich aan Frankrijk hecht, met een speciaal statuut. Dat is wat Waals essayist Jules Gheude (70) voorstelt in zijn nieuwe boek Waals testament. Ongemakkelijke waarheden over de toekomst van België. Het originele boek verscheen eind vorig jaar naar aanleiding van de tienjarige verjaardag van de RTBF-uitzending Bye Bye Belgium. Nu verschijnt de Nederlandse vertaling bij uitgeverij Doorbraak Boeken. In zijn ’testament’ maakt Gheude een synthese van zijn overwegingen over de communautaire kwestie. Hij probeert de Walen ervan te overtuigen dat de ontmanteling van België een onomkeerbaar proces is en Wallonië zich beter bij Frankrijk kan voegen.

Doorbraak : Wanneer zou dat al kunnen gebeuren ?

Gheude : ‘De N-VA is de grootste partij van het land en wil het confederalisme invoeren. De Franstaligen verzetten zich tegen deze optie. Als in 2019 de regeringsonderhandelingen vastlopen, kan Vlaanderen vanuit het Vlaams Parlement zijn democratische legitimiteit gebruiken en eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen. Wallonië kan dan financieel onmogelijk op eigen kracht verder. Professor Jules Gazon heeft in 2012 de verdeling van de openbare staatsschuld tussen gewesten berekend op basis van het bbp. Zo zit Wallonië aan een deficit van meer dan 11 miljard, dat is 12% van zijn bbp en bijna 25% van zijn openbare uitgaven. Wallonië zou daarmee een hoger overheidstekort vertonen dan Griekenland in 2009. De PS weet heel goed dat een splitsing een ramp voor Wallonië zou betekenen. Daarom zijn Di Rupo en co zo gehecht aan België en onze sociale zekerheid.’

Veel Vlamingen zijn ervan overtuigd dat Wallonië in geval van een splitsing een plan B heeft en Brussel wil inlijven.

‘Wallonië heeft geen plan B. Een Wallobrux-constructie is een hersenschim. Uit onderzoek van VUB-vorser Rudi Janssens in 2013 blijkt dat 73,9% van de Brusselaars autonomie wenst mocht België verdwijnen. Amper 4,6% opteert voor een samengaan met Wallonië en 4% met Vlaanderen. Voor sommigen kan Brusselse autonomie de vorm aannemen van een Europees district. Maar die optie is evengoed illusoir, want ze veronderstelt de oprichting van een Europese federale staat en daar zouden 27 landen unaniem toe moeten besluiten. We zijn daar nog erg ver van verwijderd. Mij lijkt de formule van de stadstaat het wel waard om grondig bekeken te worden.’

Volgens Gerolf Annemans (Vlaams Belang) moet Brussel naar Vlaanderen gaan.

‘Brussel ligt dan wel in Vlaanderen, maar het beschikt als volwaardig gewest over eigen grenzen. Bij een splitsing van België moet daarmee rekening gehouden worden. Dit feit is belangrijk als men weet dat bij de ontmanteling van Joegoslavië de interne administratieve grenzen, die per definitie niet in internationale verdragen vastliggen, door de Europese Unie erkend werden. Als deze jurisprudentie voor België wordt toegepast, dan zouden de grenzen van de drie regio’s in aanmerking komen, want de Vlaamse en de Franse Gemeenschappen kunnen niet geografisch worden afgebakend.

 

’

Zal Europa een onafhankelijk Vlaanderen wel erkennen ?

‘Wat zou het dan kunnen doen ? Ons met geweld verplichten samen te leven ? Een Franse diplomaat heeft mij ooit toevertrouwd dat, mocht Vlaanderen zich als onafhankelijke natie opwerpen, Frankrijk als eerste land het officieel zou erkennen. En als op een gegeven moment een meerderheid van de Walen zich duidelijk zou uitspreken voor een aanhechting bij Frankrijk, zou Europa dan kunnen weigeren wat het wel heeft aanvaard bij de hereniging van Duitsland ? Kijk ook hoe Bart De Wever als een staatshoofd ontvangen werd in 2011 door David Cameron, toen de Britse eerste minister. “Cameron rolt de rode loper uit voor de N­-VA”, kopte La Libre Belgique toen.’

Zal Wallonië ingekapseld in Frankrijk niet verloren lopen ?

‘Een assimilatie zou niet mogelijk zijn, want sommige stelsels, tonen verschillen aan. De enige keuze voor Wallonië zou een opname in Frankrijk zijn, met een bijzonder statuut dat zijn eigenheid in stand houdt. De Franse grondwet wet is soepel genoeg om in zo’n statuut te kunnen voorzien. Dat is immers al het geval voor de meeste overzeese gebieden zoals voor Corsica en Elzas-Moezel. Persoonlijk vind ik dat zo’n statuut dan wel tijdelijk moet zijn.’

Zouden de Walen dat willen ?

‘Misschien, afgaande op een peiling die Le Soir samen met La Voix du Nord in 2008 publiceerde, wel : 49 procent van de Walen koos toen voor Frankrijk.’

En zijn de Fransen daarvoor te vinden ?

‘Volgens een peiling van Ifop/France-Soir in 2010, zou 66% van de Fransen en 75% in de grensstreken de integratie van Wallonië verwelkomen.’

 

Maar zou Frankrijk bereid zijn de Waalse schuld over te nemen ?

‘Volgens professor Gazon zou het bbp van het met Wallonië uitgebreide Frankrijk 24 keer groter zijn dan dat van Wallonië afzonderlijk. Het begrotingstekort en de schuld ten opzichte van het bbp zou dan door 24 gedeeld worden. Dat zou marginaal zijn. In dit verband schreef Jacques Attali, voormalig adviseur van François Mitterrand, op zijn blog van 9 september 2008: “de prijs die Frankrijk zou moeten betalen zou zeker kleiner zijn dat de winst dat het eruit haalt”.’

 

En wat met de Duitstalige Gemeenschap ? Moet zij zich dan ook niet beter aanhechten met Duitsland ?

‘Zij moet haar lot zelf beslissen. Volgens mij was het een vergissing om ze bij de Waalse regio op te nemen. De Duitstalige Gemeenschap veranderde onlangs overigens ongrondwettelijk haar naam naar Ostbelgien. Professor Bart Maddens (hij schreef ook het voorwoord in Waals testament, S.C.) schreef daar op Doorbraak over dat die naamsverandering trouwens niet zo onschuldig lijkt.’

Op eigen benen kan Wallonië niet overleven, stelt u. Hoe verklaart u eigenlijk dat Wallonië nog altijd niet hersteld is van de mijnsluitingen ?

‘Sinds de officiële invoering van de regionalisering in 1980 beschikt Wallonië over eigen werktuigen om zijn economisch beleid te voeren. Met de opeenvolgende staatshervormingen zijn die middelen talrijker geworden. Maar je moet ze ook efficiënt weten te gebruiken. Dat was duidelijk niet het geval. De werkloosheid begint te dalen maar blijft heel hoog, 14%, terwijl de werkloosheidsgraad in Vlaanderen tussen 1983 en 2015 gehalveerd is, van 10,7% tot 5,2%.’ ‘Over heel Wallonië heeft de rode octopus zijn tentakels uitgebreid en een tomeloos cliëntelisme veroorzaakt. Sinds 1980 tot vandaag werd de functie van minister-president zo goed als ononderbroken aan de PS toevertrouwd. De PS heeft ongelofelijk veel schade aan Wallonië toegebracht. Vandaag zijn we nog met die Publifin-affaire geconfronteerd. Zo’n ongezonde sfeer brengt extra wind in de zeilen van het populisme. De extreemlinkse partij PTB zou nu meer dan 20% in Wallonië behalen. Waarom blijft de Waalse jeugd zo onverschillig ? De jongeren zouden zich moeten inzetten en hun stem laten horen om de politieke leiders duidelijk te maken dat zij een andere weg moeten inslaan.’

 

Waals testament : Ongemakkelijke waarheden over het einde van België is een uitgave van Doorbraak Boeken en kunt u hier bestellen. U vindt het boek ook in de boekhandel.

 

Foto’s (c) Reporters & Gazet van Hove .