door Veerle Wouters & Hendrik Vuye – www.doorbraak.be .

Twee vrachtmaatschappijen verlaten Zaventem. Een derde bedrijf staat op het punt dit te doen. Intussen schuift de Vlaamse regering de zwarte piet door naar de Brusselse, de Brusselse naar de federale, de federale naar het Overlegcomité … en de jobs, die vliegen weg. Hoe zit het eigenlijk in dit dossier ? Wie heeft wat gedaan ? Wie moet wat doen ?

Regering Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (PS, cdH, Défi, Open Vld, sp.a en CD&V)

De Brusselse regering heeft strenge geluidsnormen uitgevaardigd. Reeds in 1999, nieuw is het probleem dus niet. Sinds lang worden luchtvaartmaatschappijen die deze geluidsnormen niet naleven, beboet. Het volstaat om even de webstek van de Raad van State te bezoeken om te zien dat al vele luchtvaartmaatschappijen de boetes hebben aangevochten.

Wat is er wel veranderd ? Tot eind vorig jaar hanteerde het Brusselse gewest een tolerantie. Luchtvaartmaatschappijen die een kleine overtreding begaan krijgen slechts een waarschuwing, maar geen boete. Deze tolerantie is met ingang van 1 januari afgeschaft. De afschaffing van die grens zorgt voor 5 keer meer boetes. Dit leidt nu tot jobverlies.

Het schrappen van de tolerantie is een beslissing van de Brusselse regering, op voorstel van minister Céline Fremault (cdH). En toch zijn er drie Vlamingen bij de Brusselse excellenties : Guy Vanhengel (Open Vld), Pascal Smet (sp.a) en Bianca Debaets (CD&V). Twee van deze partijen maken ook deel uit van de Vlaamse regering. Spijtig toch dat deze Brusselse welpjes niet durven klauwen.

De Vlaamse regering (N-VA, CD&V en Open Vld)

Vlaams minister-president Bourgeois betreurt het vertrek van de luchtvaartmaatschappijen. Maar waarom treuren en betreuren ? De Vlaamse regering staat helemaal niet machteloos.

De Vlaamse regering heeft tegen de beslissing om de tolerantie af te schaffen een eerste belangenconflict ingeroepen. Dit betekent dat de beslissing voor zestig dagen is geschorst. Gedurende de schorsing kunnen dus geen boetes worden uitgeschreven. En hier laat de Vlaamse regering een eerste steek vallen. Hoe tel je namelijk deze termijn van zestig dagen ? Nu tellen de Franstaligen gewoon van 1 tot 60. Ten tijde van BHV werd het parlementair reces niet meegeteld, en de weekends al evenmin. Het belangenconflict ingeroepen door het Waalse Gewest duurt zo 285 dagen. Waarom tellen de welpjes van de Vlaamse regering niet zoals de Waalse haan het deed ten tijde van BHV ?

In wetenschappelijke publicaties over belangenconflicten leest men steevast dat Vlaanderen slechts eenmaal een belangenconflict kan inroepen. Er is immers maar één Vlaamse regering. We hebben dit tegengesproken in ons Grendelboek. Vlaanderen kan wel degelijk tweemaal een belangenconflict inroepen, want Vlaanderen is zowel een gewest als een gemeenschap. Bovendien zijn gewest en gemeenschap afzonderlijke rechtspersonen. De Vlaamse regering is deze stelling gevolgd en wat blijkt … wat in het Grendelboek staat werkt !

Vervolgens hebben we in een opiniestuk in De Morgen aangetoond dat ook een derde en een vierde belangenconflict mogelijk zijn. De redenering is eenvoudig. Belangenconflicten kunnen worden ingeroepen tegen ‘beslissingen’ van een regering. Het eerste en het tweede belangenconflict slaan op de beslissing van eind 2016 om de tolerantie af te schaffen. Maar de Brusselse regering heeft in dit dossier ook andere beslissingen genomen. De boetes zijn ingevoerd in 1999 door een besluit van de Brusselse regering. Tegen dit zogenaamde besluit-Gosuin (naar de Brusselse FDF-minister) kan de Vlaamse regering ook nog tweemaal een belangenconflict inroepen. Dat het dateert van 1999 doet hieraan geen afbreuk : de wet stelt geen termijn in. Men moet natuurlijk wel de moed hebben om het te doen. Doet men het, dan zijn het besluit-Gosuin en de uitvoering ervan geschorst.

Maar wat doet de Vlaamse regering ? Ze volgt onze stelling opnieuw, maar neemt vervolgens de domste aller beslissingen. In plaats van onmiddellijk een belangenconflict in te roepen, kondigt ze aan dit te doen van zodra een luchtvaartmaatschappij een boete ontvangt. Dit zorgt helemaal niet voor rechtszekerheid. De boetes die nu worden uitgeschreven zijn rechtsgeldig en dus opeisbaar. Op dit ogenblik zijn de Brusselse geluidsnormen immers van kracht. Ze zijn niet geschorst, net omdat er nog geen belangenconflict is ingeroepen. En intussen vliegen de jobs weg uit Zaventem.

Kan het anders ? Ja ! Want de Vlaamse regering kan ook een vijfde, zesde, zevende, achtste, … belangenconflict inroepen. Er zit namelijk een juridisch ‘gat’ van jewelste in de wet op de belangenconflicten. Dat ‘gat’ gaan de studiediensten van de partijen en de adviseurs van de ministers toch vinden ? Of moet de kleine V&W-fractie opnieuw juridische bijstand verlenen ?

De federale regering (N-VA, CD&V Open Vld en MR)

Ook de federale regering kan een belangenconflict inroepen en zo de Brusselse geluidsnormen bevriezen. Wanneer we in de plenaire vergadering van de Kamer hierop wijzen is de reactie dubbel : Kris Peeters (CD&V) knikt bevestigend met een minzame glimlach en Didier Reynders (MR) grijnst.

De grijns van Reynders wil zeggen dat dit belangenconflict er nooit zal komen. MR gijzelt drie Vlaamse partijen, alle drie met een V in hun naam. Wie zei er ook weer dat men in de federale regering moet zitten om de belangen van de Vlamingen te behartigen ? Geen woorden, maar daden graag.

Op federaal niveau kan men ook zorgen voor een definitieve oplossing. Luchtvaartmaatschappijen volgen orders van de overheid, namelijk van de verkeersleider Belgocontrol. Volgt een luchtvaartmaatschappij deze orders niet, dan volgen sancties. Volgt ze de orders wel, dan kan ze beboet worden door het Brusselse gewest wegens overtreding van de geluidsnormen. Wat de luchtvaartmaatschappij ook doet, er volgen sancties.

In het strafrecht is zoiets onmogelijk. Overheidsbevel is een rechtvaardigingsgrond. Klassiek voorbeeld : de slotenmaker die bij een huiszoeking een deur openbreekt, wordt niet strafrechtelijk vervolgd voor braak. Het Brusselse gewest omzeilt deze rechtvaardigingsgrond door niet te werken met strafsancties, maar wel met administratieve boetes. De oplossing ligt dan ook voor de hand : pas de leer van het overheidsbevel ook toe op administratieve boetes. Het is uiteindelijk een kwestie van gezond verstand. Zo worden de luchtvaartmaatschappijen niet langer beboet wanneer ze de instructies van Belgocontrol volgen. Zo redden we de jobs van Zaventem.

De V&W-fractie heeft dan ook zo’n voorstel ingediend in de Kamer. We hebben alle Kamerleden van de Nederlandse taalgroep aangeschreven met de vraag om het mee in te dienen. We kregen alleen steun van Barbara Pas (Vlaams Belang). Enkele Kamerleden van andere partijen spreken ons hierover aan, vinden het een goed voorstel, willen wel … maar hier slaat de particratie hard toe. N-VA, CD&V, Open VLD, sp.a en Groen zwijgen. Wanneer we vervolgens vragen om het voorstel hoogdringend te bespreken in de Kamer, dan stemmen N-VA, CD&V en Open VLD tegen. Straf, want de PS heeft zich onthouden en doet dus beter dan de Vlaamse partijen van de regering-Michel.

De geheime agenda achter het rookgordijn

Om boetes te vermijden, vliegen de luchtvaartmaatschappijen met de vleugels die ze hebben. Ryanair raadt zijn piloten aan te vertrekken van het oostelijke beginpunt van baan 25R en dan zo snel mogelijk op te stijgen. Nadeel : het vliegtuig verbruikt veel meer brandstof. Luchtverkeersleider Belgocontrol laat alvast weten dat wanneer alle piloten deze ‘tactiek’ gebruiken, de capaciteit van de luchthaven vermindert.

Brussels minister Céline Fremault jubileert. Dit is een ‘quick win’ stelt ze. Dat de capaciteit van de luchthaven vermindert, zal haar een zorg wezen. Dat er meer vervuiling is, ook dat zal haar een zorg wezen. Overigens, Fremault is tevens Brussels minister van … leefmilieu.

De regering-Michel moet de Franstaligen uitroken tot ze komen smeken om confederalisme. Dit lukt niet. Zaventem is daar een mooi voorbeeld van. Want wie rookt wie uit ? De Vlamingen worden door de Franstaligen uitgerookt. Hun doel is duidelijk : de luchtvaartmaatschappijen overtuigen om naar Bierset en Charleroi te gaan en vervolgens de jobs en de bedrijven binnenhalen. Men zal er wel voor zorgen dat de fiscale situatie voor de bedrijven in het Zuiden beter zal zijn dan in het Noorden !

Zijn dit loze woorden van twee V-kamerleden ? Geenszins ! Het zijn harde feiten. In een gezamenlijk schrijven hebben de uitbaters van de luchthaven van Bierset en de Waalse syndicaten hun geheime agenda bekendgemaakt. Zij schrijven dat de luchthaven van Bierset bereid is de cargo-activiteiten van Zaventem over te nemen. Dit is de geheime agenda van de Franstalige politici, of ze nu in de federale, de Brusselse of de Waalse regering zitten. En de Vlaamse welpjes in de federale, Vlaamse en de Brusselse regering, ze staan erbij en kijken ernaar.

Foto’s © Gazet van Hove.