Een politieke en economische analyse, waarom loopt het systeem vast ? De overheid belooft te veel en wil teveel doen.

door Dirk Laeremans – www.doorbraak.be .

Herman Daems is niet de eerste de beste in Vlaanderen. Als academicus annex bedrijfsleider overbrugt hij als weinig anderen de academische en de bedrijfswereld. En zoals het een vooraanstaand intellectueel betaamt, publiceert hij dan ook regelmatig artikelen in Trends en de Tijd. En natuurlijk op tijd en stond een essay voor de denkende lezer.

Moe en vermoeid

Daems maakt daarbij de analyse die niet weinigen in Vlaanderen met hem maken : de overheid belooft teveel en levert te weinig. In De uitgeputte overheid bundelt Herman Daems een aantal artikelen en essays die heel specifiek dat aspect benadrukken. Mobiliteit, immigratie, publieke financiën, klimaat, concurrentiekracht, vergrijzing,… zoveel uitdagingen waar de overheid een antwoord op moet zoeken. Maar ze heeft gewoon de kracht niet om ze op te lossen.

Het valt de lezers overigens niet meteen op dat het om een bundel meningen gaat. Omdat hij in zijn bijdragen steeds op dezelfde nagel klopt, lijken ze gewoon variaties op hetzelfde thema.

Het geheel is bijzonder goed geschreven en legt de dingen ook in een heel eenvoudige taal uit. Geen academisch jargon en geen ondernemerstaaltje, maar een makkelijk leesbare analyse. Bovendien zeer netjes en aangenaam gebracht. Het boekje leest dan ook snel uit en de 126 bladzijden zitten erop voor je goed en wel weet dat je er aan begonnen bent.

Geld euro's

De oplossingen

De analyse maken is natuurlijk makkelijker dan oplossingen bedenken. De overheid heeft is overvraagd door allerhande belangengroepen en heeft nauwelijks budgetruimte om wat dan ook te doen. In tijden waarin vergrijzing, militaire veiligheid en nieuwe infrastructuur allemaal meer geld vragen, zal het niet gemakkelijk zijn om het budget op orde te krijgen. Van een open deur gesproken.

De analyse is makkelijk. Maar hoe raak je eruit ? Hier en daar vallen wel wat concrete voorstellen te bespeuren. Lange-termijn investeringen buiten de begroting houden, vijf-jarenbegrotingen, een Europees investeringsfonds. Een overheid die zich met de kerntaken bezighoudt en niet op alle slakken zout moet willen leggen. Minder oeverloos overleg en een meer daadkrachtige regering. Een kiessysteem dat macht minder versplintert. Een staat met homogenere bevoegdheden. Een eenvoudiger fiscaliteit met lagere aanslagvoeten en minder aftrekken. Het heeft allemaal heel veel met gezond verstand te maken, maar tegelijkertijd gaan er ook weinig heilige huisjes tegen de vlakte. Daems is duidelijk niet de man voor de grote controverse.

P1020112
Wetstraat “16” Brussel

Unitair

Een terugkeer naar een unitaire staat is daarbij niet aan Daems besteed : België is niet gefederaliseerd omwille van oudmodisch nationalisme, maar omdat de problemen nu eenmaal efficiënter aangepakt kunnen worden. Draai dat om, en de oude problemen duiken ook opnieuw op. En de bevoegdheden moeten homogener… alweer veel gezond verstand.

Het boekje maakt geen politieke brokken en zal geen revoluties ontketenen. Maar er staan behoorlijk wat interessante ideeën in, die misschien nog met brokjes en beetjes te realiseren zijn. En het is vlot geschreven. Een aanrader dus voor iedereen die zich in dit landje met politiek bezighoudt.

 De uitgeputte overheid 

 Herman Daems, De uitgeputte overheid. Waarom het beleid stokt, Uitgeverij Lanoo Campus, 2017, 125 blz., 19.99 €, ISBN nummer : 978-9401439299.
Foto’s (c) Gazet van Hove – coverfoto : federaal Parlement Brussel