Open VLD legt een ambitieus (en onrealistisch ?) belastingvoorstel op tafel.

www.doorbraak.be – door Danny Geerts

In november zal de VLD een Vrijheidscongres houden. De liberalen zouden zich blauw ergeren als er geen forse standpunten inzake belastingen zouden worden ingenomen. In de ontwerpteksten vinden we het volgende terug :

Lagere belastingen

‘We hervormen de fiscaliteit tot een transparant en modern geheel. Met één doel : minder belastingen betalen. Inkomsten zijn eerst voor jezelf, daarna voor de staat.’
‘We verlagen de belastingen en maken ze eenvoudiger. Voor natuurlijke personen schakelen we geleidelijk aan over naar een sociale vlaktaks op alle inkomsten[1], met twee trappen : bij elke inkomst is een eerste schijf belastingvrij en de rest wordt aan 30% belast. Belastingen op bezit worden afgeschaft.’

‘De vennootschapsbelasting voor rechtspersonen daalt tot maximum 15%. Uitgekeerde winsten worden op dezelfde wijze belast als andere inkomsten van natuurlijke personen. Voor winsten die in het verleden reeds belast werden, voorzien we in een overgangssysteem.’

‘We verlagen de erfbelasting en de schenkbelasting en maken er één enkel rechtvaardig systeem van, met een belastingvrije schijf en één percentage voor het gedeelte daarboven. Dit systeem geldt ongeacht de band met de persoon aan wie men de erfenis nalaat. Ook de registratierechten worden volgens dezelfde logica hervormd.’

Gwendolyn Stunt

De ontwerptekst bevat geen enkel becijfering hoeveel dit voorstel kost aan minder ontvangsten en hoe die zouden kunnen worden opgevangen. Voorzitter Rutten gaat ervan uit dat het overheidsbeslag daalt van 50 naar 45 procent van het BBP.

‘We stellen voor om een debat te houden over wat de kerntaken zijn van de overheid. Je kunt ook veel besparen door allerlei tussenstructuren tussen de burger en de overheid weg te werken. Bijvoorbeeld door zo veel mogelijk met bronheffingen te werken, en uitkeringen automatisch toe te kennen. De overheid kan veel efficiënter, op voorwaarde dat we de overheidstaken op een andere manier organiseren. Wat we zeker niet gaan doen, is besparen op onderwijs of zorg, want dat zijn voor ons kerntaken.’

Die 5 % van het bbp is een kleine 22 mrd euro en dat zou allemaal gehaald worden uit efficiënter werken en afschaffen van tussenstructuren ? Dit is geheel onrealistisch. Wat geen kerntaken zijn blijft onbenoemd [2].

De VLD wil fors snoeien in aftrekposten en belastingverminderingen zonder in detail te treden, behalve over de woonbonus.

‘We hebben ons geïnspireerd op de hervorming die het Brussels Gewest heeft doorgevoerd [3]. Daar is een groot deel van de aankoopsom vrijgesteld van registratierechten. Dan heb je het fiscaal voordeel op het moment dat je dat het meest nodig hebt, namelijk als je de woning koopt. Bovendien kunnen we dan het onlogische kluwen van groot en klein beschrijf, abattementen en meeneembaarheid afschaffen. Een dergelijk systeem kan voor nieuwe kopers in de plaats komen van de woonbonus.’

Zeker op korte en middellange termijn is zulke hervorming geen besparing vermits in de tijd gespreide belastingverminderingen wordt geruild voor een grote belastingvermindering bij de aankoop.

Open Vld : de Vlaamse Tea Party ?

Uiteraard zouden zulke hervormingen leiden naar een aanzienlijke vermindering van de progressiviteit en de herverdelende werking van belastingstelsel. Dat kan een ideologische keuze en een politieke voorkeur zijn. De mosterd daarvan is allicht gevonden bij de Tea party. Die berust echter niet op objectieve grondslagen : dat minder progressiviteit leidt naar een beter belastingsysteem en meer economische groei is op zijn zachtst gezegd twijfelachtig [4].

De VLD blijkt volop de kaart te spelen van ‘starving the beast’

De VLD blijkt volop de kaart te spelen van ‘starving the beast’, de politieke strategie van Amerikaanse conservatieven om de omvang van de overheid te reduceren, door de overheid droog te zetten via het verlagen van de belastingontvangsten, in de hoop dat uiteindelijk via oplopende of voortdurende deficits, de uitgaven moeten worden verminderd [5].

Coda

In Nederland worden regeerakkoorden doorgerekend op hun macro-economische gevolgen inclusief de inkomensverdeling [5]. Daar is ook in België een grote nood aan.

____________________

[1] Ook op meerwaarde ? In de regeringspraktijk maakt de VLD het belastingsysteem ingewikkelder door maatregelen zoals onbelast bijverdienen, flexi-jobs, enz.

[2] Zie mijn blog, Kerntaken, 3.4.2017.

[3] Onder impuls van Open VLD-minister Guy Vanhengel verdween in Brussel de woonbonus vanaf 1 januari 2017. In de plaats krijgen kopers van een eigen woning in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een korting van 21.875 euro op de registratierechten (ook abattement genoemd). Tot en met een aankoop van 175.000 euro zullen er geen registratierechten (12,5 %) betaald moeten worden. Dit abattement wordt geplafonneerd tot aankopen van 500.000 euro. Voor aankopen van voor 2017 blijft de woonbonus bestaan.

[4] IMF, Fiscal monitor, Tackling inequality, oktober 2017.

[5] Zie mijn blog, Starving the beast, 2.8.2017.

[6] CPB Notitie, Analyse economische en budgettaire effecten van de financiële bijlage van het Regeerakkoord, 4 oktober 2017.

Foto’s (c) Gazet van Hove.