Door Bart De Wever in De Morgen
De migratiecrisis heeft Europa geconfronteerd met haar eigen morele nihilisme. Burgers die een menselijke ketting vormen rond het Noordstation of transmigranten ’s nachts te slaap leggen, raken bij ieder van ons een gevoelige snaar. Plots worstelen wij allen met de eeuwenoude vraag : wat betekent het om een goed mens te zijn ? Wat zijn wij verplicht ? En aan wie ? De christelijke erfenis waar wij na het wegdeemsteren van god op teren, dicteert ons dat we onze naasten moeten behandelen zoals we onszelf zouden behandelen. Maar hoe nabij moet die naaste zijn ?
In die morele vertwijfeling heeft een industrie van linkse advocaten, NGO’s en activisten een fond de commerce gevonden. Deze regering voert volgens hen een beleid dat onmenselijk, egoïstisch en harteloos is. Het is een subtiele vorm van morele chantage. Want wie het niet met hen eens is, kan geen goed mens zijn. En wie wil er een slecht mens zijn ? Vanuit oprecht moreel mededogen zijn we allen geneigd in dat linkse discours mee te stappen.
Maar hoewel de migratie-industrie gemotiveerd lijkt door de wil om louter goed te doen, schuilen achter die morele façade eerder ideologische beweegredenen. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat de linkerzijde cynisch gebruikmaakt van de migratiecrisis om via juridische veldslagen en morele chantage het concept ‘grenzen’ zo poreus te maken dat de natiestaat wordt uitgehold. Voor sommige kosmopolieten gaat daarmee een wens in vervulling. Maar de consequenties daarvan zijn enorm en of die even voordelig zijn voor alle burgers, valt te betwijfelen.
Gezonde res publica
Grenzen bakenen immers niet alleen onze democratie en het burgerschap af, maar ook onze impliciete solidariteit. Vandaag weten wij wie er gebruik kan maken van onze sociale zekerheid en waarom. Een gezonde res publica creëert immers een ethische gemeenschap waarin iedere burger verantwoordelijkheid opneemt voor de groep, maar ook weet dat hij/zij indien nodig zelf op die gemeenschap kan rekenen. Netto-belastingbetalers maken in die context geen bezwaar tegen hun bijdrage ook al kennen ze de medeburgers die ervan genieten niet persoonlijk. De sociale zekerheid die wij op deze basis hebben opgebouwd behoort tot de meeste gulle en open van heel de wereld.
Maar als wij zeggen dat er geen grenzen meer zijn en iedereen moet kunnen rekenen op onze solidariteit, komen we in een situatie waar er geen medeburgers meer zijn waar wij solidair mee kunnen zijn, maar enkel medemensen die vandaag hier, maar morgen eender waar kunnen zijn. Mensenrechten zijn evenwel geen burgerrechten. Iedereen wordt geboren met het onvervreemdbare recht op leven, dat is een universeel mensenrecht. Maar je wordt niet in Soedan geboren met het universele en onvervreemdbare recht op toegang tot een West-Europees sociaal zekerheidssysteem. Dat is een burgerrecht, dat je hebt omdat je toevallig geboren bent in die West-Europese natiestaat, maar dat ook verworven kan worden als je bepaalde procedures volgt en aan de voorwaarden voldoet.
Als we elk burgerrecht universaliseren, moeten wij daar de consequenties van aanvaarden en accepteren dat onze huidige levensstandaard onhoudbaar wordt, simpelweg omdat we ons die niet meer zullen kunnen veroorloven. Dan krijg je een uitgekleed sociaal systeem voor paupers, dat geen enkele draagkracht meer zal hebben. Het is immers moeilijk solidair te blijven met mensen die wel meegenieten van de sociale voorzieningen, maar daar nooit aan hebben bijgedragen en er in veel gevallen ook nooit aan zullen bijdragen. De sterkste schouders zullen zich terugtrekken in gated communities met private bewaking waar hun kinderen naar privéscholen gaan en de inwoners zelf voor hun privaat pensioen en zorg betalen. Een dergelijke systeem is perfect als je erin slaagt van je leven een succes te maken. Als je daar niet in slaagt, is het ook maar zo.
Noord-Amerikaans model
Europa zal dan evolueren naar een meer Noord-Amerikaans samenlevingsmodel. Al zal het allicht uiteindelijk met nog minder sociale bescherming zijn. Want de VS hebben het geografisch voordeel dat ze omringd zijn door twee oceanen en één rijk land met een zeer hoge levensstandaard in het noorden. Enkel aan de zuidelijke kant zijn er moeilijk te controleren migratiestromen en die grens pogen ze – zelfs lang voor de komst van Trump – hermetisch af te sluiten. Europa daarentegen, is een landtong van het enorme Euraziatische continent en slechts door een binnenzee afgesloten van Afrika. Zonder afgedwongen grenzen kan Europa probleemloos binnen gewandeld worden. Het is een keuze om dat toe te laten of niet.
En die keuze heeft de federale regering gemaakt. Transitmigratie is geen Europees probleem, het is een Frans-Belgisch probleem. Wij zijn de enige landen met een doorsteekgrens naar het Verenigd Koninkrijk. Door het opruimen van de tentenkampen in Calais heeft het probleem zich quasi volledig verplaatst naar ons land. Het beleid van de regering is om ten allen prijzen een tweede Calais te voorkomen. Maar er is een tweede Calais aan het ontstaan in het verborgene. Door de samenwerking tussen linkse NGO’s en dito burgemeesters en via allerlei acties om het regeringsbeleid moreel zwart te maken en te laten opschorten, organiseert links de transitmigratie nu de facto zelf, ook al is die de iure verboden. Het is erg hypocriet dat gematigd links tegelijk blijft beweren dat men niet pleit voor open grenzen, extreem links is daar dan tenminste nog eerlijk over.
Hebben we dan niet de plicht om mensen in nood te helpen ? Uiteraard. Maar wie zichzelf kan behelpen, verkeert niet in nood. Wie vanuit Oost-Afrika duizenden kilometers kan overbruggen om in een West-Europese welvaartsstaat te belanden – niet met de intentie om daar asiel aan te vragen maar om door te reizen naar een ander land – verkeert misschien in bittere armoede, maar niet in acute nood. Nood is de bedreiging van het leven, niet de wens om een aangenaam leven te leiden, hoe begrijpelijk die wens ook is. Er zijn 37 miljoen Soedanezen, die ongetwijfeld elk een beter leven willen. Hebben wij de morele plicht die alle 37 miljoen op te vangen ? En wat met de rest van Afrika ?
Nieuwkomers absorberen
Links moet eens durven doorspreken : wat willen ze ? Moeten we iedereen opvangen en moet die opvang via inwijking gebeuren ? Mij goed, maar dan kunnen we ons sociaal systeem niet meer op het huidige niveau handhaven. Als we dat pad kiezen, resten er ons twee opties : een gesloten sociale zekerheid die enkel toegankelijk is voor mensen die er toe bijdragen of het ineenstorten ervan. Onze linkse gutmensch zal in zijn absolute goedheid net het tegenovergestelde bewerkstelligen van wat hij claimt te willen : de totale afbraak van de welvaartsstaat.
Ik sta voor een ander beleid. Een beleid met Europese inspanningen om vluchtelingen in eigen regio op te vangen en met gesloten grenzen. Een beleid met een strenge controle op legale migratie waarbij je de mensen die we toelaten indien nodig emancipeert in de Verlichtingswaarden en zo snel mogelijk activeert om zelf een bijdrage te kunnen leveren aan onze welvaart, en dus aan onze sociale zekerheid. Op die manier kunnen we nieuwkomers absorberen en genieten van hun talent. Op die manier kan onze sociale zekerheid open blijven, vrij toegankelijk en gul voor iedereen. Maar dan moeten we wel eerst moeilijke keuzes durven maken en het gekozen beleid durven uitvoeren. Politici moeten het algemeen belang laten primeren op het persoonlijk geweten, hoe zwaar dat soms ook is.
Hannah Arendt sloot het tweede deel van haar boek “The Origins of Totalitarianism” af met een hoofdstuk dat tot vandaag aan de linkerzijde controversieel is : “The Decline of the Nation State and the End of the Rights of Man”. Daarin betoogt ze dat we de natiestaat en grenzen nodig hebben. Het is niet alleen de afgrenzing van onze democratie, de omlijning van de rechtsstaat en de basis waarop we onze solidariteit organiseren, het is ook het enige werkende mechanisme dat de mensenrechten kan afdwingen. De natiestaat is letterlijk levensnoodzakelijk. Laten we erover waken dat de droom van de gutmenschen niet eindigt in een nachtmerrie voor ons allen.
Foto’s © Gazet van Hove – coverfoto : Bart De Wever.