www.doorbraak.be door Jules Gheude

In de Grondwet staat sinds 1993 geschreven :Artikel 1, Belgi is een federale Staat, samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten.Drie gewesten : het Vlaamse, Waalse en Brusselse Gewest. Drie gemeenschappen : de Vlaamse, de Franse, en de Duitstalige Gemeenschap.

Sindsdien zijn deze grondwettelijke bepalingen twee keer geschonden : in mei 2011, toen het parlement van de Franse gemeenschap besloot om systematisch de benaming Fdration Wallonie-Bruxelles te gebruiken; en in maart 2017, toen de Duitstalige Gemeenschap koos voor de naam Ostbelgien.

Ostbelgien

Institutionele millefeuille

Het Belgische federalisme op poten zetten ging ontzettend moeizaam. Sinds 1970 noodzaakte dit al zes staatshervormingen, waarbij de centrale staat meer en meer bevoegdheden als ballast moest uitwerpen.De institutionele millefeuille waar we vandaag mee zitten is danig complex, en dat maakt politieke besluitvorming moeilijker en moeilijker. Wat betreft gezondheidszorg, mobiliteit, energie en buitenlandse handel immers, hebben de onderscheiden bestuursniveaus hun prerogatieven behouden.

In een poging om hier een eind aan te maken, stellen diverse politieke verantwoordelijken nu voor om bepaalde bevoegdheden te herfederaliseren. Om met andere woorden die bevoegdheden weer in de schoot van de centrale staat onder te brengen.
Dat is het geval met Maggie De Block, federaal minister (VLD) van Volksgezondheid, die laatst in juni deopdeling van de gezondheidspolitiek onder acht ministersaanklaagde :

Gezondheidszorg is het sterkst gefragmenteerde departement, en er bestaat geen hirarchie tussen de gefedereerde eenheden. Niemand kan dus zeggen : dat moet er gebeuren. Maar als men tot het besef komt dat een genomen maatregel idioot is, dan moet men die kunnen herstellen.

Maar de N-VA en de CD&V hebben hier onmiddellijk een eind aan gesteld en het voorstel onontvankelijk genoemd.Bart De Weverheeft al laten verstaan dat het confederale project op tafel zal komen na de wetgevende verkiezingen van 2019. Dit project wil dat de federale staat maximaal uitgekleed wordt ten voordele van de Vlaamse en Waalse staat. Wat het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest betreft : dat zou bevoegd blijven voor de grondgebonden materies, en voor wat onder de huidige achttien gemeenten valt, voor de OCMWs en voor de zes politiezones. Wat de persoonsgebonden materies betreft zou elke Brusselaar, los van zijn taal of herkomst, dienen te kiezen tussen Vlaanderen of Walloni. Die keuze zou ook op de personenbelasting slaan, op de sociale zekerheid en ziekteverzekering, jeugdbescherming, immigratie en integratie, en op het stemrecht voor het Vlaamse of Waalse parlement. De keuze zou niet definitief zijn, en na een wachttijd kunnen worden aangepast.

Het is overigens niet de N-VA die aan dat confederale ontwerp ten gronde ligt. De partij bestond nog niet begin jaren negentig, toen de christendemocraat en Vlaams minister-president Luc Van den Brande dit idee lanceerde. En in 1999, toen het Vlaams Parlement zich in die zin uitsprak, was ze er evenmin al.De huidige voorzitter van de CD&V,Wouter Beke, was heel duidelijk in 2007, toen hij aan het Qubecse bladLe Devoirtoevertrouwde : Wij willen een echte confederatie, waar elk zal kunnen doen wat hem bevalt.

De Franstalige politiek verantwoordelijken hebben na bijna twintig jaar nog steeds niet door dat Vlaanderen op confederalisme wil afstevenen.Vandaag lanceren meerdere Franstalige liberalen een oproep om een aantal bevoegdheden die in het verleden naar de deelstaten waren overgeheveld, opnieuw bij de federale staat onder te brengen. Bij de ondertekenaars van de open brief vinden we twee federale ministers, Sophie Wilmes (Begroting) et Franois Bellot (Mobiliteit en Transport), Christine Defraigne, senaatsvoorzitster, en ook een aantal volksvertegenwoordigers.

Proefballonnetje

Dat proefballonnetje werd naar men zegt opgelaten op initiatief van Jong-MR, maar er kwam al een reactie van partijvoorzitter Olivier Chastel : Het is niet het moment voor institutionele discussies.

Olivier Chastel krijgt het nog flink moeilijk om binnen zijn partij de sterk uiteenlopende meningen te verzoenen, want de Waalse MR-ministersJean-Luc Crucke en Pierre-Yves Jeholet hebben al laten horen dat hun voorkeur uitgaat naar een verdeling van Belgi in vier entiteiten (Waals, Vlaams, Brussels en Duitstalig), waarmee ze het bestaan zelf van de Franse Gemeenschap op losse schroeven zetten. Dit standpunt verdedigt ook professor en filosoofPhilippeVan Parijs in zijn jongste boekBelgium Een utopie voor deze tijd, waar hij alstrait dunionzijn toevlucht neemt tot het Engels. Echt iets omlOrganisationinternationale de la Francophoniemee te plezieren !

Jean Defraigne, vader van Christine, zal zich anderzijds omdraaien in zijn graf, hij die in 1996 verklaarde : De Walen moeten hun dossier in gereedheid brengen, een inventaris opmaken en zeggen wat hen op het moment van de scheiding moet toevallen () wantals de Vlamingen hun zakken zullen volgestopt hebben met euros, zullen ze ons losgooien.

Belgi, laat ons daarmee ophouden !

Tot nog toe hebben de francofone verantwoordelijken zich altijd opgesteld alsdemandeurs de rien, maar gaven ze tenslotte toe aan de Vlaamse eisen. De ontmanteling van Belgi is een fenomeen dat niets nog in de weg zal staan.Achterhoedegevechten zijn vergeefs.
In 2011, in zijn laatste interview zag Franois Perin enkel nog een uitweg waar de (Waalse) politici toe niet besluiten : geleidelijk een Frans gewest worden. Wat voor nut heeft het om hardnekkig een Belgische regering te willen ? Wel, het levert een groot aantal ministerposten op, en ministerile kabinetten. Daar maakt men dan gretig gebruik van. Belgi, laat ons daarmee ophouden !

Op het eind van zijn leven heeftJean Gol, naar wie het huidige Studiecentrum van de MR is genoemd, uitdrukking gegeven aan zijn scepsis ten aanzien van de levenskansen van Belgi. Ook hem was duidelijk geworden dat onze toekomst Frans zou zijn.

vertalingMarc Vanfraechem