Tegen 2024 kijkt de begroting tegen een tekort van 12 miljard euro aan, zo berekende het Planbureau. De volgende regering wordt dus opnieuw een federale besparingsregering. Een gegeven dat dringend aan de kopstukken van Groen mag worden voorgelegd, die momenteel zot van glorie zijn en zich nu al in de regeringen wanen.
Nederland boekte eind vorig jaar een begrotingsoverschot van 12 miljard euro. In België bedraagt het begrotingstekort zo’n 3 miljard euro. Maar veel belangrijker : volgens het Planbureau stijgt dat tekort bij ongewijzigd beleid naar een fenomenale 12 miljard euro in 2024. Waarmee de budgettaire kloof met de noorderburen 24 miljard euro bedraagt.
Dus ja, de volgende regering zal een besparingsregering zijn. “Opnieuw ? We horen en doen al decennia niet anders”, hoor je Jan Modaal zeggen. Dat klopt slechts ten dele. De Nederlanders hebben het verstand gehad om na de financiële crisis van 2009 de koe onmiddellijk bij de horens te vatten. Aanvankelijk deed dat pijn en de besparingen fnuikten de groei. Maar ondertussen is de Nederlandse begroting kerngezond en boekt ze, zoals in Duitsland, een overschot.
Stop-and-gobeleid is niet houdbaar
In België is er slechts met mondjesmaat gesaneerd. Onder de regering-Di Rupo werden vooral de belastingen verhoogd, waarbij de factuur voor de Vlamingen was. Onder de regering-Michel I was het begrotingsbeleid plots geen prioriteit meer. Er moest van de Europese Commissie jaarlijks 0,6 procent van het bbp bespaard worden. Dat is maar een paar keer (2015, 2017) gebeurd. De andere jaren waren verloren begrotingsjaren, leert het vorige week gepubliceerde jaarverslag van de Nationale Bank. De nieuwe gouverneur Pierre Wunsch waarschuwde : “De mensen denken dat er constant bespaard wordt, maar dat is niet zo. Als ze altijd de boodschap krijgen dat het saneren nog niet gedaan is, dan worden ze besparingsmoe. België koos voor een stop-and-gobeleid : nu eens besparen, dan weer niet. Dat is niet houdbaar.”
Wunsch heeft gelijk, en zijn duidelijk standpunt is een verademing. De man is ex-kabinetschef van Didier Reynders (MR) en is in zijn communicatie als gouverneur duidelijker dan zijn voorganger, Jan Smets, die een CD&V-etiket had.
Wunsch was dan ook ondubbelzinnig over de toekomst: men moet blijven besparen, en vooral op de uitgaven. Vorig jaar stegen de uitgaven opnieuw meer dan de economische groei. Dat was geleden van Elio Di Rupo. “Deze sterke stijging mag slechts eenmalig zijn”, zegt Wunsch. Dus moet de volgende regering hard saneren, en dat wordt niet gemakkelijk met de oplopende kost van de vergrijzing (pensioenen en gezondheidszorg).
Vlaming zal betalen voor keuze voor Groen
Er werden dezer dagen allerlei voorstellen gelanceerd, maar niemand had het over de 12 miljard euro. Zeker ter linkerzijde is het stil, afgezien van holle frases als “vermogenstaksen” en “de fraudeurs aanpakken”. De sp.a heeft de gratis-politiek opnieuw ontdekt. En Groen is nog altijd bezig met de klimaatfactuur die zogezegd sociaal zal zijn, maar via milieutaksen vooral de middenklasse zal treffen.
Groen-toppers als Meyrem Almaci en Kristof Calvo, door de groupies van de pers op het schild gehesen, zijn zot van glorie en zien zich al minister worden. Meer nog, de nieuwssite Newsmonkey stelde openlijk dat Kristof Calvo zich kandidaat-premier mag noemen als Groen en Ecolo de grootste politieke familie vormen. Wel, dan is het aan diezelfde Calvo om uit te leggen hoe hij die 12 miljard euro voor de begroting zal vinden. Waarschijnlijk zal hij niet verder komen dan groene moraliserende gemeenplaatsen, maar het zou goed zijn dat de andere partijen eens druk zetten op Calvo en consoorten. Men kan hem vragen : ”Show me the money !” Het is niet het afschaffen van bedrijfswagens dat de overheidsfinanciën zal redden.
Dan zal helder worden dat niet alleen de klimaatfactuur via platte belastingverhogingen zal worden gefinancierd, maar ook de begroting. Niet vergeten dat de fiscale druk onder de regering-Michel licht gedaald is. Wanneer ze weer stijgt, zitten we qua belastingen opnieuw op het niveau van de regering-Di Rupo. Niet de 47 procent fiscale druk van nu, en dus niet richting 45 procent, maar eerder in de buurt van 50 procent. De linkerzijde ziet hier ‘groeimarge’, om het in economische termen te zeggen. De Vlamingen zullen mogen betalen. Nog maar eens.
Angélique Vanderstraeten in © ‘t Pallieterke .
Foto’s (c) Gazet van Hove.