Door RIRO – (c) ’t Pallieterke

Dat Europa nog altijd de meest vredige regio in de wereld is, is geen nieuws. Dat België nog een beetje hoger gerangschikt staat in de vredesindex dan vorig jaar klinkt verwonderlijk. En dat je best wegblijft uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika is ook al geen verrassing. Toch blijft het leuk grasduinen in de Global Peace Index (GPI), die aan de hand van 23 indicatoren bepaalt waar we allen heen moeten om in vrede te leven, en welke landen we best schrappen uit ons lijstje met favoriete vakantiebestemmingen.

De Global Peace Index wordt sinds 2007 jaarlijks gepubliceerd door het “Institute for Economics & Peace” (IEP) met hoofdzetel in het Australische Sydney, maar ook met een strategisch kantoor in Brussel en kantoren in Den Haag, Mexico-City en New York. IEP stelt zich voor als een internationale onafhankelijke denktank rond economie en vrede. Het instituut promoot vrede in dienst van de economie. Waar het goed gaat, heerst vrede. Waar vrede heerst, gaat het goed en gaat de economie vooruit. Volgens de vredesindex 2019 is de wereld er de laatste jaren op vooruitgegaan, maar toch gaat het er wereldwijd nog altijd minder vreedzaam aan toe dan tien jaar geleden.

Verrassend Hongarije

De Global Peace Index (GPI) wordt samengesteld aan de hand van 23 indicatoren die reeds in 2007 werden bepaald door een internationaal panel van experten. Ieder jaar gaan andere wetenschappers na of de indicatoren nog relevant zijn en welk gewicht ze krijgen in de index. De indicatoren worden ingedeeld in drie grote groepen: de betrokkenheid van een land bij externe en interne conflicten, de graad van sociale veiligheid en beveiliging, en de graad van militarisatie. In de eerste groep is de relatie met de buurlanden een belangrijke parameter, alsook het aantal slachtoffers dat valt bij interne en externe conflicten. In de tweede groep besteedt men vooral aandacht aan de criminaliteitscijfers, het aantal gevangenen per 100.000 inwoners, de impact van terrorisme, het aantal mensen dat het land ontvlucht, politieke stabiliteit en het aantal mensen dat tewerkgesteld is in de veiligheid. De derde groep focust volledig op het aantal militairen en het bezit en de aan- en verkoop van conventionele en nucleaire wapens.

IEP doet de moeite ook een rangschikking per groep op te maken. Zo leren we dat Israël, Rusland, de Verenigde Staten, Noord-Korea en Frankrijk de rangschikking afsluiten in de groep militarisatie. In dezelfde groep komt IJsland naar voor als het land dat het minst gemilitariseerd is. Verrassend is dat Hongarije en Slovenië respectievelijk de tweede en derde plaats innemen en blijkbaar gerust zijn in hun externe veiligheid.

Allen naar IJsland of Botswana

Wereldwijd zijn Botswana, Chili, Mauritius, Uruguay en Singapore het minst betrokken bij interne en externe conflicten. Het is geen verrassing dat Syrië deze rangschikking afsluit, voorafgegaan door achtereenvolgens Afghanistan, Jemen, Zuid-Soedan en Pakistan. Wij brengen onze zomervakantie best niet door in die oorden. Inzake veiligheid en beveiliging blijven we ook best weg uit laatstgenoemde landen en trekken we beter naar IJsland, dat gevolgd wordt door Singapore, Noorwegen, Zwitserland en Japan.

In de algemene rangschikking staat IJsland trouwens aan de absolute top als het meest vredevolle land ter wereld. Het eiland wordt gevolgd door Nieuw-Zeeland, Portugal, Oostenrijk en Denemarken. De algemene rangschikking van de 163 onderzochte landen wordt afgesloten door Afghanistan, voorafgegaan door Syrië, Zuid-Soedan, Jemen en Irak. België deelt met Zweden een 18de plaats in de algemene rangschikking en gaat zelfs drie plaatsen vooruit ten opzichte van vorig jaar. Nederland gaat ons land net voor, met een 17de plaats. Ook per continent wordt een rangschikking opgemaakt. In Europa bekleedt België de 11de plaats. De laatste plaats wordt ingenomen door Turkije, voorafgegaan door Kosovo en vrijwel alle Balkanlanden.

Besluit

IEP verbindt aan de cijfers ook enkele besluiten. Er is geen twijfel dat Europa en Noord-Amerika de veiligste regio’s zijn ter wereld en dat we beter wegblijven uit het Midden-Oosten. Diverse conflicten blijven de wereld teisteren, ook al verminderden 72 onderzochte landen hun militaire investeringen ten opzichte van hun bnp. Militarisatie betekent echter niet altijd dat er een rechtstreekse betrokkenheid is bij conflicten. Veel landen leveren ook troepen en militair materiaal voor de vredesmissies van de Verenigde Naties en de EU. Wereldwijd zijn de impact van terrorisme en toenemende criminaliteit oorzaak van minder goede resultaten voor sommige landen, ook al is het aantal slachtoffers van terrorisme en geweld sedert 2014 fel verminderd.

Ondanks een lichte algemene verbetering van de vredesindex lijkt het voornaamste besluit evenwel dat het algemene veiligheidsgevoel en het gevoel van persoonlijk welzijn in veel landen niet verbetert. Bovendien blijft de kloof maar groeien tussen de landen waar het goed gaat en de landen die de Global Peace Index afsluiten. Niet toevallig zijn de hekkensluiters vooral (voormalige) communistische landen en moslimlanden.

Foto’s (c) Gazet van Hove.