Een premier die zijn eigen begrotingsbeleid afbreekt. Een afgeserveerd Europees Parlementslid dat zich met alles komt moeien. Informateurs die tegen beter weten in rondjes blijven draaien. Verschrompelde centrumpartijen die zich tijdens de Vlaamse formatie arrogant opstellen. De Wetstraat heeft dezer dagen veel weg van een kindertuin.
“Woedend.” Dat is uittredend premier Charles Michel (MR) wanneer hij wordt aangesproken over de precaire toestand van de federale begroting. Het tekort van meer dan 8 miljard euro zal tegen het einde van de legislatuur oplopen tot 12 miljard euro. Kan het nog gekker ? De premier die zijn eigen regering in de prak reed door per se het Marrakeshpact te willen ondertekenen om zo “aan de juiste kant van de geschiedenis te staan”. In de praktijk betekende dit gewoon het veiligstellen van de eigen post op Europees niveau. Met het voorzitterschap van de Europese Raad haalde Michel een absolute topfunctie binnen.
De man is zelf verantwoordelijk voor de precaire begrotingstoestand. Waarom moet hij dan woedend zijn ? Het klopt natuurlijk dat de situatie van de overheidsfinanciën onder de vorige regering verbeterd is. Dat wordt wel eens vergeten. In 2014 bedroeg het deficit 3 procent van het bbp en vorig jaar was het gezakt tot 0,8 procent. Maar het resultaat kon en moest natuurlijk veel beter zijn. De regering-Michel profiteerde bij de sanering van de aantrekkende economie en de dalende rentelasten. Dat toch geen begrotingsevenwicht werd bereikt, is enkel en alleen de schuld van Charles Michel en zijn coalitiepartners. Zijn woedeaanval doet denken aan een slechte toneelspeler of een stuntelende circusartiest.
Kris Peeters duikt altijd op
Het is niet anders met Kris Peeters. Die verloor vorig jaar de verkiezingen in Antwerpen. Hij verloor ze opnieuw op 26 mei. De CD&V’er is nu een afgeserveerd Europarlementslid dat tussen Straatsburg en Brussel pendelt. Hij wordt echter om de haverklap op tv opgevoerd. Om zijn mening te geven over de Brexit. Dat mag natuurlijk. Maar ook om telkens weer zijn mening te geven over de federale en Vlaamse formatie. Peeters duikt overal op. In Terzake, de journaals, … Wellicht nodigt hij zichzelf uit en komt hij zich met alles moeien. Bij onder andere de N-VA is men dat grondig beu.
De Vlaams-nationalisten steken dat bij de Vlaamse onderhandelingen ook door aan hun collega’s van CD&V. Die zwijgen. Wouter Beke en Hilde Crevits zijn Kris Peeters liever kwijt dan rijk, maar ze kunnen hem niet in quarantaine houden.
In de Zevende Dag kwam Peeters met het nodige aplomb verklaren dat PS en N-VA moeten samenzitten. Tja, wie zit nu op zo’n uitspraak te wachten. Peeters denkt wellicht dat de loop van de geschiedenis bepaald wordt door grote denkers met briljante ideeën zoals hij.
De PS moet te veel hindernissen overwinnen
Ondertussen doet het verhaal de ronde dat PS en N-VA al hebben samengezeten. Om wat te doen? Men kan zich dat afvragen. Als het niet is om over confederalisme te praten, dan moet het over sociaaleconomische dossiers gaan. En over migratie. Desbetreffend zijn die twee partijen als water en vuur. En toch hopen de informateurs Johan Vande Lanotte (sp.a) en Didier Reynders (MR) dat de gesprekken resultaten zullen opleveren. Welke? Die oude krokodillen zitten nu al meer dan drie maanden op een soort van politieke draaimolen, zonder dat er echt vooruitgang is geboekt. En ze blijven erop zitten tot begin oktober. 
Ja, de N-VA heeft zich in een comfortabele positie gewurmd door te zeggen dat ze met de PS wil praten. De Franstalige socialisten zijn terughoudend en krijgen het imago van een onverantwoordelijke partij. Tal van observatoren gaan ervan uit dat een coalitie van PS en N-VA kan lukken, omdat men nu al naar convergenties zoekt op een aantal dossiers zoals pensioenen, werkgelegenheid en migratie.
Maar elk weldenkend mens moet toch beseffen dat de verschillen gigantisch zijn. De PS leeft gewoon in een andere dimensie dan de Vlaamse partijen. En ze zou te veel hindernissen moeten overwinnen richting federale formatie. Eerst aan de achterban vertellen dat er toch met de N-VA wordt gepraat. Dan moeten zeggen dat de hervormingen onder de regering-Michel (zoals de pensioenleeftijd in 2030 naar 67 jaar) niet worden teruggedraaid. En dan nog eens vertellen dat de eigen verkiezingsbeloftes – 1.500 euro pensioen netto voor iedereen, arbeidsduurvermindering met loonbehoud – niet kunnen worden gerealiseerd. Als de PS dat doet, pleegt ze electorale zelfmoord in 2024.
Van Grieken kan N-VA verder leegzuigen
Met de N-VA is het niet anders. Een coalitie met de gehate Franstalige socialisten wordt het begin van het einde voor de N-VA. Vlaams Belangvoorzitter Tom Van Grieken kan in zo’n geval niet meer verliezen. Een PS/N-VA-regering zal de Vlaams-nationalisten electoraal leegzuigen. Het Vlaams Belang, dat nu over 5,5 miljoen euro extra middelen beschikt, zal de N-VA via allerlei kanalen kunnen aanvallen.
En zelfs zonder Bart De Wever en consorten in een PS-coalitie zit Vlaams Belang gebeiteld. Want op Vlaams niveau beginnen CD&V en Open Vld nu druk te zetten om de starnota van Bart De Wever af te zwakken. Nu het einde nadert, verloopt de Vlaamse formatie niet meer zo vlot. Naar verluidt zouden de Vlaamse mini-centrumpartijen zich zeer arrogant opstellen. Niet beseffend dat ze zwaar verloren hebben. De gesprekken hebben soms wat van een kindertuin, is te horen. De deadline van 23 september – de dag van de Vlaamse Septemberverklaring – is plots niet meer zeker. Moet de N-VA onder druk van de agenda misschien toch wat inbinden ? Een zacht Vlaams regeerakkoord, onder andere rond integratie en toegang tot sociale zekerheid voor nieuwkomers, geeft straks extra munitie aan de Vlaams Belangverkozenen in het Vlaams Parlement.
Foto’s (c) Gazet van Hove.
Tekst (c) ’t Pallieterke
