Regeerakkoord 2019 doorgelicht
Het Vlaams regeerakkoord zorgt voor een keerpunt in het onderwijsbeleid. De aandacht verschuift van het GOK-socialisme naar taal en identiteit, met de herwaardering van de leerkracht als speerpunt, drager en uitvoerder van deze identiteit. Minister Ben Weyts maakt alvast zijn borst nat.
Excellent én identitair onderwijs
Toegegeven. Een betere minister van onderwijs heeft de N-VA niet in huis. Critici opperen dat Ben Weyts geen kaas van onderwijs heeft gegeten. Daar valt wel wat over te zeggen. In het Nieuwsblad grapt Weyts dat hij negen jaar nodig had om een masterdiploma te behalen. Dat vindt hij ook wel wat lang. Daarom zal hij de studieduur in het hoger onderwijs in het vervolg inkorten en zullen studenten eerst hun bachelor moeten afwerken voor ze aan hun masteropleiding beginnen.
Zijn gebrek aan kennis over het onderwijs vormt op zich geen beletsel. Weyts was de beste kandidaat in het N-VA-huishouden, omdat hij nu eenmaal de beste handpop van De Wever is. Daar is niets mis mee. De Wever heeft een onmiskenbare sterke en stevig onderbouwde visie over het onderwijs. Weyts vormt zonder enige twijfel het beste glijmiddel om deze visie concreet gestalte te geven. Zijn intro als minister was een klassieker. Hij zwaaide in de media met enkele honderden miljoenen die de komende jaren extra in het onderwijs zullen worden geïnvesteerd. Bij onderwijsmensen komt dit aardig binnen.
Tussen de lijnen van het regeerakkoord lees je duidelijk de ambitie om excellent en identitair onderwijs aan te bieden, om de Vlaamse identiteit bij de leerlingen een solide basis te geven. Het binnensluizen van een Vlaamse canon als het paard van Troje in het onderwijs moet daarbij helpen. De aandacht verschuift van het GOK-socialisme naar taal en identiteit, met de herwaardering van de leerkracht als speerpunt, drager en uitvoerder van deze identiteit. Het cultuur-marxistische binaire denken in termen van kansarm versus kansrijk, zal plaats maken voor samenhorigheid, taal en identiteit. Het drammerige GOK-dogmatisme wordt weggedrukt ten voordele van de opkomende identitaire hegemonie.
De leerkracht als Nietzscheaanse Übermensch?
De leerkracht vormt ongetwijfeld de spil. Als Nietzscheaanse Übermensch wordt de leerkracht de drager van de groepsidentiteit. De Vlaamse canon moet duidelijk maken dat Vlaanderen niet alleen een lapje grond is, maar dat er tevens een gemeenschappelijk verleden en een dynamisch cultureel referentiekader is. Het is de N-VA al heel lang een doorn in het oog dat de meeste leerlingen wel weten wat we op 21 juli vieren, maar dat 11 juli in de belevingswereld van de jeugd niet meer is dan een zomerse vakantiedag. Dat lijkt ronduit schokkend. De leerkracht moet de wil van de leerlingen aanwakkeren om actief deel uit te maken van de Vlaamse gemeenschap. Het onderwijs moet onder meer leiden tot een actief en inclusief burgerschap.
De vleugels van de koepels worden geknipt en de leerkracht komt centraal te staan. De Wever pleit al langer voor minder mensen in de Guimardstraat en meer leerkrachten voor de klas. Het beroep van leerkracht moet opnieuw aantrekkelijk worden gemaakt. Veel leerkrachten voelen zich bij de ontwikkelingen van de laatste jaren bijzonder gefrustreerd. Veel maatregelen en voorstellen in het regeerakkoord bieden een antwoord op deze nefaste ontwikkeling. ‘We streven naar maximale planlast-vermindering en stappen af van de cultuur om alles te rapporteren.’ De brede eerste graad gaat op de schop en de klassieke opdeling in ASO/TSO/BSO blijft bestaan.
Weg met het M-decreet
De nadruk komt te liggen op kennis, excellentie en kwaliteit. Er komen gestandaardiseerde proeven en de leeftijd van de leerplicht verlaagt tot vijf jaar. In de derde kleuterklas worden kinderen onderworpen aan een taaltest en indien nodig doorverwezen naar een taalbad. Weyts wil komaf maken met leerlingen die examenresultaten aanvechten. De vaste benoeming komt niet in het gedrang en de lerarenopleiding wordt andermaal hervormd. Leerkrachten zullen zonder schroom of wroeging C-attesten mogen uitdelen. Er komt een minimaal aantal uren Nederlands en wiskunde.
Ook het M-decreet wordt afgevoerd. Gejuich in de leraarskamer. Kinderen uit het buitengewoon onderwijs kunnen in het gewone onderwijs terecht. Het M-decreet zorgt bij de leerkrachten voor heel veel frustraties, omdat in de praktijk bleek dat de ondersteuning voor de kinderen en leerkrachten in het gewone onderwijs vaak moeilijk of onvoldoende is. In de plaats komt ‘een echt begeleidingsdecreet voor kinderen met zorg-noden én hun leerkrachten’. Jambon I wil een ‘pragmatische en realistisch invulling geven aan de begeleiding van kinderen met zorgnoden’. Indien mogelijk kunnen ze naar het gewoon onderwijs. Anders worden ze doorverwezen naar ‘kwaliteitsvol buitengewoon onderwijs’.
Elitaire collegescholen en sociaaleconomische gettoscholen
De dubbele contingentering wordt afgeschaft. Jambon I gaat voor ‘maximale vrijheid’ voor ouders ‘om een school naar wens te kiezen voor hun kinderen’. In de praktijk kregen kansarme kinderen voorrang bij de inschrijving. Dat principe wordt verlaten. In de praktijk wordt de weg vrijgemaakt voor elitaire collegescholen en sociaaleconomische gettoscholen. De ‘multicul-utopia’ van de kosmopolitische kaste om het onderwijs te herleiden tot een ondefinieerbare brij van identiteitsloze wezens heeft zijn tijd gehad. Scholen zullen de kinderen uit hun buurt toelaten. Die buurt kan arm of rijk zijn, of kan een achterstandswijk zijn. Wat Bart Somers ook toetert over zijn ‘superdiverse samenleving’, in het onderwijs gaat de segregatie in de hoofden en de buurten gewoon door.
De geest van De Wever waart door het onderwijsluik van het Vlaams regeerakkoord. Het onderwijs wordt zo een drager van de leidcultuur. ‘De vuurtoren van vrijheid, gelijkheid (en identiteit)’ moet zijn licht uitnodigend laten schijnen over iedereen die hier geboren wordt, opgroeit, woont, werkt en leeft. Zo wordt in het onderwijs ‘een gezonde, inclusieve identiteit met een verlichte leidcultuur als broncode’ geboetseerd.