De sultan van Oman, het UZ Leuven en de belastingbetaler

Hoog bezoek valt Vlaanderen, en meer bepaald Leuven deze dagen te beurt. De Sultan van het steenrijke oliestaatje Oman, ene Qaboos bin Said al Said, komt zich in het UZ Leuven laten behandelen voor darmkanker. De man is al 79 en kinderloos. In Oman betekent dat: zonder opvolger. Dus wil hij de eeuwige vakantie met de 72 maagden nog even uitstellen en zijn keuze viel op het Leuvense Universitair Ziekenhuis, hoog gewaardeerd voor zijn medische zorgkwaliteit speciaal inzake kankertherapie.

Moge zijne majesteit de Sultan snel genezen, want hij is een bron van inspiratie en van trots voor het Omanische volk, dat hem trouw blijft tegenover de Almachtige’, zo luidt het officiële communiqué van het Golfstaatje zonder grondwet en zonder parlement. Om tussendoor gerieflijk gehuisvest te zijn, huurde de Sultan meteen tot eind januari het hele viersterrenhotel The Fourth op de Leuvense Grote Markt af, kwestie van wat beenruimte te hebben. Daartoe werden de gasten die al voor de eindejaarsperiode gereserveerd hadden, zonder boe of ba buiten gekieperd. Iets om op Tripadvisor te plaatsen : een hotel waar je nooit zeker bent van je reservatie. Ook in het bijbehorende restaurant Tafelrond moet u die periode niet gaan, mocht u dat van plan geweest zijn : twee maanden helemaal voorbehouden aan de Omaanse vorst en zijn gevolg. Leuven wordt twee maanden een stukje Sultanaat.

De Warmste Week

Maar terug over naar de reden van zijn bezoek aan de oude universiteitsstad : het ultramoderne Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg. Ik kan me voorstellen dat de Sultan niet moeilijk zal doen over de te betalen factuur voor de vijfsterren-behandeling die hem wordt voorbehouden. Vermoedelijk dan ook met een complete afdeling die voor de gelegenheid ontruimd wordt, want zo’n monarch wil toch Boer Charel niet tegenkomen in de gang. Die zal nog even moeten wachten alvorens hij die endoscoop in zijn achterwerk krijgt. Er zijn trouwens nogal wat buitenlanders – Nederlanders en Fransen vooral – die onze ziekenhuizen aandoen, om tweeërlei redenen : de hoogstaande medische zorg enerzijds, en anderzijds de snelheid waarmee men geholpen wordt, die afsteekt tegen de soms lange wachtlijsten in het buitenland. Daartoe worden zelfs contracten afgesloten tussen onze ziekenhuizen en buitenlandse verzekeraars.

De vraag is, of dat medisch toerisme alle kosten compenseert die wij aan het personeel, de werking, de infrastructuur en het onderhoud betalen. Het UZ Leuven is geen privé-kliniek maar een publieke zorginstelling die mee door de gemeenschap gefinancierd wordt. Tot 2014 waren de toelages voor infrastructuur een federale én een regionale materie. Sinds de zesde staatshervorming is dat uitsluitend een Vlaamse bevoegdheid, en is er een enveloppe voor de instandhouding en eentje voor nieuwbouw (het ‘strategisch forfait’). Een nogal technische kwestie, maar samen gaat het over ongeveer een miljard per jaar, voorzien in het Zorgstrategisch Plan Vlaanderen. Alleen al dus voor gebouwen en medische apparatuur. Voor de werkingskosten (vooral personeel) draait nog altijd de federale overheid op, ten bedrage van zo’n 8 miljard per jaar.

Wie het UZ Leuven bezoekt, ziet één grote werf voor zich: er wordt enorm geïnvesteerd, en dat is prachtig. Noteer dat dit vooral met federaal overheidsgeld van voor 2014 gebeurt, een reserve die nu pas wordt aangesproken. Feit blijft dat het om enorme publieke middelen gaat, die dus op lokale noden dienen afgestemd en niet op prestigegericht medisch toerisme dat onze eigen wachtlijsten vergroot en zelfs de totaalkost niet dekt. Ik lees overigens dat Oman over uitstekende, moderne ziekenhuizen beschikt, dankzij de overvloedige olie-inkomsten. Wat drijft de Sultan dan naar hier ? De ongesluierde verpleegsterkes ? We spreken dan nog niet over de extra politiemensen en veiligheidsdiensten die dag en nacht in de weer zullen zijn om al dat schoon volk, in twee propvolle Boeings 747 gearriveerd, gedurende twee maanden te surveilleren. Kostenplaatje ?

sultan
(c) VRT

Tot slot nog dit. Jaarlijks vindt in onze contreien de Warmste Week plaats, het goede doelenfestival van Studio Brussel waarin de Stichting tegen Kanker ruim aandacht krijgt. Deze vereniging zamelt geld in voor wetenschappelijk onderzoek, geld dat zijn weg vindt naar onderzoekscentra en universitaire instellingen. Weerman Frank Deboosere is een enthousiaste fan van dat kankerfonds.

De Vlaming sponsort zo twee keer de hoogtechnologische geneeskunde die voor hem wordt uitgebouwd, één keer als belastingbetaler, één keer als milde schenker. Zou het immoreel zijn om een heel kleine beetje het principe van ‘Eigen volk eerst’ in het achterhoofd te houden ? Of toch tenminste te zorgen dat Sultans en andere medische toeristen echt de volle pot betalen, en liefst met een stevige toeslag ? Kan iemand daar eens een parlementaire vraag over stellen ?

Johan Sanctorum

Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.
Foto’s (c) Gazet van Hove .