Bestaat er een begrip dat in onze media vaker voorkomt dan fake news ? Het komt te pas en ten ompas in allerlei kranten, radio en TV berichtgeving aan bod en dan vooral in politiek correcte media wanneer die zich er toe verplicht zien te rapporteren over politieke gebeurtenissen die niet naar hun zin zijn verlopen. De verkiezing van Trump bijvoorbeeld of het grote aantal voorstanders van de Brexit in Engeland. Hoe vaak hebben we ook niet moeten lezen dat het VB zijn recent electoraal succes te danken heeft aan een constant volgehouden propaganda op Facebook en op Twitter. En al werd de partij niet rechtstreeks van het propageren van nep nieuws beschuldigd, dan zijn we intussen al zover, dat het vernoemen van die sociale media volstaat om fake news te suggereren (merkwaardig is wel dat ze dan wel systematisch vergeten te vermelden dat met uitzondering van “De Zondag” geen enkel Vlaamse dagblad of weekblad sinds jaar en dag de advertenties van die partij wil publiceren zodat die geen andere keuze heeft dan zich tot FB en Twitter te wenden). Men is er zelfs in geslaagd gans de maatschappij met het spookbeeld van fake news op te zadelen. Zo vond de Belgische Staatsveiligheid het enkele maanden voor de jongste gemeenteraadsverkiezingen nodig om te laten weten dat ze met bijzondere aandacht de sociale media in het oog zou houden om te vermijden dat de Russen de uitslag ervan zouden proberen te beïnvloeden. Dachten ze bij deze Belgische CIA nu werkelijk dat de resultaten van de stembusgang in Lo-Reninge of in Erps-Kwerps van belang zijn voor de geopolitieke strategie van Vladimir Poetin ?
Wanneer professionele journalisten het over fake news hebben, bedoelen ze in eerste instantie de informatie die via FB of Twitter wordt verspreid. Die zou maar al te vaak gemanipuleerd, partijdig en zelfs compleet uit de lucht gegrepen zijn. Verre van mij om te beweren dat de info die we via de sociale media krijgen, steeds absoluut betrouwbaar zou zijn. De hamvraag is echter of de info die de massamedia ons verstrekken, zo geloofwaardig is. Want die bereiken veel meer mensen, spreken met veel meer gezag en hun journalisten worden geacht zich aan een deontologie te houden die uiteraard niet geldt voor de gewone gebruiker van de sociale media. Ze zouden dus betrouwbaarder moeten zijn. Dat is helaas niet het geval en het is heus niet moeilijk om dit aan de hand van enkele voorbeelden aan te tonen.
De VRT manipuleert het nieuws
Iedereen zal al wel al lang doorhebben dat de VRT er in de nieuwsuitzendingen een gewoonte van maakt om aan de hand van een zorgvuldig gekozen woordgebruik bepaalde politieke tendensen of gebeurtenissen uit de actualiteit sympathieker of antipathieker voor te stellen. Zo worden allochtonen die wat mispeuterd hebben, steevast ‘jongeren’ genoemd .Van een islamist die een terreuraanslag heeft gepleegd, wordt dan steeds weer beweerd dat het om “een onevenwichtige” gaat waarvan “de motieven onduidelijk zijn”, en dit tot het niet langer kan volgehouden worden. Tegen dan zijn de feiten al uit de actualiteit verdwenen. Er weze terloops opgemerkt dat onze openbare omroep dagenlang heisa kan verkopen over een of andere onverlaat die met krijt het woord ‘negers’ op de voorgevel van het huis van een journalist heeft geschreven of over de onnozele vulgaire praat van Jeff Hoeyberghs tijdens een lezing aan de Gentse universiteit, maar amper aandacht opbrengt voor een moorddadige islamitische aanslag op vier politiemensen in Parijs of op twee voorbijgangers op London Bridge. Hierover geen debatten in Ter Zake of De Afspraak…
De VRT laat het hier echter niet bij. De zender kan ook op onnavolgbare wijze bepaalde feiten uit de actualiteit wegmoffelen. Op zaterdag 14 december jl werden de resultaten bekend gemaakt van de jongste peiling naar de kiesintenties die om de drie maanden door Het Laatste Nieuws, VTM, RTL en Le Soir wordt georganiseerd. Het VB kwam hier als de grootste partij naar voor. Sterker nog, plots blijkt dat op basis van die cijfers de twee V-partijen voor de eerste keer samen een volstrekte meerderheid in het Vlaams parlement zouden kunnen halen. Sensationeel nieuws zou u denken, wel, de VRT heeft tot hiertoe nooit van die cijfers gewag gemaakt. Op die bewuste zaterdag werd Het Laatste Nieuws trouwens ook in het dagelijks persoverzicht van Klara ‘vergeten’. Het editoriaal van de krant kwam immers neer op een politieke analyse van die uitslag. Is het overdreven om te stellen dat de openbare omroep zich in dit geval niet aan zijn informatieopdracht heeft gehouden en belangrijk politiek nieuws aan zijn luisteraars en/of kijkers heeft onthouden ?
De VRT liegt
Op 13 december verscheen op de blog vrtnws een stuk van tv-journalist Tim Verheyden waarin de hierboven reeds aangehaalde stuitende uitspraken van Jeff Hoeyberghs in verband gebracht werden met… Nieuw-Rechts. Waarin met andere woorden de ideologische strekking die in Vlaanderen al ruim veertig jaar vertegenwoordigd wordt door Knooppunt Delta, het tijdschrift TEKOS en deze elektronische nieuwsbrief er van beschuldigd wordt de vrouw te minachten maar ook als een minderwaardig wezen te beschouwen… In werkelijkheid heeft Nieuw-Rechts ook in Vlaanderen vanaf het allereerste begin stelling genomen tegen misogynie en steeds vóór vrouwenemancipatie gepleit. Al in de eerste nummers van TEKOS (1979-1980!) komen de man-vrouw verhouding en relatietypes uitvoerig aan bod en wordt de bekende Franse feministische pionier Evelyne Sullerot voorgesteld. Op ons eerste colloquium (1985) in Vlaanderen stond de befaamde feministe prof.dr. Sigrid Hunke op het podium. Last but not least, het jongste nummer van TEKOS is zelfs aan het feminisme gewijd en bevat o.m. een gesprek met de feministische filosofe Griet Vandermassen, auteur van het boek “ Dames voor Darwin-over feminisme en evolutietheorie”. Kortom Verheyden heeft in zijn stuk alles behalve de waarheid verteld.
Journalisten uit de geschreven pers durven ook de waarheid geweld aandoen
Dinsdag 19 december : Bart Brinckman, journalist bij De Standaard, die deelneemt aan het TV programma De Afspraak over de hier reeds tweemaal aangehaalde uitspraken van Jeff Hoeyberghs (blijkbaar het belangrijkste politiek item van die dagen…) vindt het op een zeker ogenblik nodig te vertellen dat hij tijdens zijn studententijd links was (wie zou hierover verbaasd zijn ?) en dat hij daarom regelmatig aangevallen werd door de knokploegen van de NSV (Nationalistische Studentenvereniging). Wie nog maar een beetje vertrouwd is geweest met wat er zich in de jaren tachtig aan en rond de Gentse universiteit afspeelde, weet dat het precies andersom was. Links probeerde in die tijd in naam van het antifascisme elke openbare vergadering van NSV met geweld te beletten. Het gebeurde toen regelmatig dat studenten van die vereniging die in de Overpoortstraat (universiteitswijk) hun clubpet durfden dragen, hiervoor fysiek aangepakt werden..
Een Leuvense anekdote zegt misschien nog meer over de wijze waarop bepaalde journalisten de waarheid omtrent rechtse studentenbewegingen durven verdraaien : In 1984 worden de Leuvense studentenverenigingen gesubsidieerd via de overkoepelende organisatie STUK. Alle politieke studentenverenigingen (ook de Marxistisch Leninistische Beweging van de PVDA die toen nog AMADA heette) krijgen financiële steun behalve de NSV. Op een namiddag wordt het gebouw van STUK vreedzaam door NSV studenten bezet. Hun bedoeling : de discriminatie op basis van politieke overtuiging waarvan ze het slachtoffer zijn, aan de kaak stellen. Links dat in die tijd aan de KUL nog zeer sterk stond, reageert onmiddellijk door het bezette gebouw met haastig gemobiliseerde militanten te laten omsingelen. Wanneer de NSV’-ers de bezetting opheffen en het pand willen verlaten, worden ze brutaal door een grote meute tegenbetogers aangevallen. Het gaat er bijzonder hard aan toe. De latere echtgenote van wijlen VB-Kamerlid Joris Van Hauthem loopt zelfs een beenbreuk op en wordt door een opgeroepen ziekenwagen weggevoerd. Ook een van de linkse tegenbetogers wordt ernstig verwond. Hij beweert dat Jurgen Ceder dat had gedaan. De latere senator en hoofd van de juridische dienst van het VB was toen praeses van NSV Leuven. Bijgevolg de bekendste NSV’-er. Jurgen Ceder werd zowel in eerste aanleg als in beroep vrijgesproken maar dit belet niet dat wanneer ze over hem berichten, bepaalde kranten die beschuldiging steeds weer boven halen. Joel De Ceulaer herhaalde ze nog onlangs in De Morgen. Deze laatste wordt echter inzake het fantaseren van ‘rechtse misdaden’ naar de kroon gestoken door Paul Goossens, voormalig journalist bij De Morgen en De Standaard, een krant waarin hij nog wekelijks een opiniestuk pleegt.
Deze voormalige KVHV-praeses (1967) had in 1968 een eigen linkse studenten vereniging, de SVB (Studenten Vakbeweging), opgericht maar was niettemin het boegbeeld van de strijd voor Leuven Vlaams gebleven. Er bestond een kleine SVB-afdeling aan de Nederlandstalige afdeling van ULB (die universiteit was toen nog niet gesplitst). Die had op 24 januari 68 een namiddaglezing geplant met Goossens die nog steeds het boegbeeld was van de strijd voor Leuven Vlaams, die toen stilaan haar hoogtepunt bereikte. Voor de Franstalige studentenverenigingen van Brussel kwam dit uiteraard als een reuze provocatie over en er werd door hen dan ook massaal gemobiliseerd om die spreekbeurt onmogelijk te maken. Beseffende dat ze hier niet tegen opgewassen waren, vroegen de organisatoren versterking aan het “Leuven Vlaams comité” van de hoofdstad. Dat ging op zoek naar een paar stevige kerels die zich in de namiddag konden vrijmaken om als lijfwacht voor Goossens te fungeren. Een viertal leden van de Brusselse VMO verklaarden zich bereid om die klus te klaren. Ze deden dit bijzonder goed want ondanks een zeer woelige en agressieve tegenbetoging bleef de grote roerganger van SVB ongedeerd. Dit belet niet dat Goossens in verschillende stukken die hij schreef en interviews die hij gaf n.a.v. de vijftigste verjaardag van “Leuven Vlaams” , steeds weer beweerde dat hij in januari 68 meer slaag van de VMO (1) dan van de politie heeft gekregen. Zouden die journalisten die steeds weer op zoek gaan naar een splinter in het oog van de sociale media niet beter kijken naar de balk die in die van hen te vinden is ? Er valt echter te vrezen dat hun campagnes tegen Facebook en Twitter vooral te maken heeft de vaststelling dat die hun monopolie op de informatie in het gedrang brengen en hen dus beletten te bepalen wat de mensen mogen vernemen en wat niet.
Francis Van den Eynde
(1) Het betrof hier uiteraard de Vlaamse Militanten Organisatie van Bom en Wim Maes die zichzelf in 1970 heeft ontbonden en niet de later op gerichte Vlaamse Militanten ORDE die later opgericht werd.
(c) Knooppunt DELTA vzw – Foto’s (c) Gazet van Hove .