In 47 van de 300 Vlaamse gemeenten betaal je dit jaar als inwoner een ander lokaal belastingtarief dan vorig jaar. Eén op de tien gemeenten verhoogt de belastingen, berekende de Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG).

Als inwoner van een Vlaamse gemeente betaal je niet alleen een inkomstenbelasting aan de federale overheid of je autobelasting aan de Vlaamse, ook aan je gemeentebestuur betaal je lokale belastingen. Elke gemeente mag dat tarief zelf bepalen en kan bijvoorbeeld ook spelen met de prijs van huisvuilzakken.

Gemeenten hebben twee grote inkomstenbronnen : de aanvullende personenbelasting (APB) en de opcentiemen op de roerende voorheffing (OOV), deze betaalt je als je een huis of ander eigendom bezit.

De aanvullende personenbelasting is een percentage op de inkomstenbelasting die je elk jaar betaalt. Is de APB 8 procent, dan betaal je voor elke 100 euro die de federale overheid aan belastingen int, aan de gemeente dus nog eens 8 euro erbovenop.

De opcentiemen worden berekend op basis van de onroerende voorheffing die je aan de Vlaamse overheid betaalt voor je eigendom. Aan een tarief van 1.000 opcentiemen moet je voor elke euro onroerende voorheffing tien euro bijbetalen aan de gemeente. Het grootste verschil tussen beide systemen is dat aan de opcentiemen ook de bedrijven mee betalen.

Beide belastingen zijn goed voor ongeveer 40 procent van de gemeente-inkomsten. De gemeente mag het tarief van beide belastingen elk jaar aanpassen. In het lokale verkiezingsjaar 2018 bleef het tarief in de meeste gemeenten hetzelfde of daalde er zelfs een van de twee of allebei, en ook in 2019 waren er weinig verhogingen.

Hoe wordt de onroerende voorheffing berekend ?

Stel dat het kadastraal inkomen van een woonhuis 1000 euro bedraagt. De stad Leuven heft hierop 1.400 opcentiemen. De opcentiemen voor de provincie bedragen bijvoorbeeld 230.

  1. Eerst moet het kadastraal inkomen geïndexeerd worden :

1002 EUR x 1,579 (indexatiecoëfficiënt 2011) = 1.582 EUR.

  1. De onroerende voorheffing voor het Vlaamse Gewest is gelijk aan :

1.582 EUR x 2,5% = 39,55 EUR.

  1. De provincie heft 230 opcentiemen of 2,3 keer de hoofdsom van de belasting (voor elke eurocent die het Vlaamse Gewest aanrekent, vraagt de provincie 2,3 eurocent). De onroerende voorheffing voor de provincie is dus gelijk aan:

39,55 EUR x 2,3 = 90,96 EUR.

Dit kan ook als volgt berekend worden : 2,5% x (230/100) = 5,75%.

1.582 EUR x 5,75 % = 90,96 EUR.

  1. De gemeente heft 1.400 opcentiemen of 14 keer de hoofdsom van de belasting.

39,55 EUR x 14 = 553,7 EUR.

Dit kan ook als volgt berekend worden : 2,5% x (1400/100) = 35%.

1.582 EUR x 35% = 553,7 EUR

  1. Het totaal van de onroerende voorheffing (zonder verminderingen) is gelijk aan:

39,55 EUR + 90,96 EUR + 553,7 EUR = 684,21 EUR.

Dit is gelijk aan 1.582 EUR x 43,25% (2,5% + 5,75% + 35%).

Belastingverhoging

Dit jaar 2020 wijzigen een aantal gemeenten hun tarieven : één op de tien gemeenten verhoogt de belastingen. Het is duidelijk dat gemeenten meegaan in de federale tax-shift en arbeid minder belasten : ondanks de negatieve gevolgen van de federale tax-shift op de gemeentebudgetten laten slechts negen gemeenten het APB-tarief stijgen. 18 gemeenten laten het APB-tarief dalen, vaak gecombineerd met een stijging van de opcentiemen op de onroerende voorheffing.

Het gemiddelde APB-tarief komt zo op 7,2 en is de laatste jaren amper veranderd. Drie Vlaamse gemeenten, de drie kustgemeenten De Panne, Knokke-Heist en Koksijde, heffen geen aanvullende personenbelasting, terwijl het hoogste APB-tarief vandaag nog steeds 9 procent bedraagt en geldt in één gemeente :het Westvlaamse Mesen. Grootste daling is voor Zulte (van 7 naar 5,9 procent), grootste stijging voor Oud-Turnhout (van 6 naar 7 procent).

Edegem : goedkoper dan Hove …

Als een gemeente de belastingen optrekt, zijn het in de meeste gevallen de opcentiemen op de onroerende voorheffing. Dat gebeurt in 39 gemeenten of 13 procent van het totaal. Maar twee gemeenten laten de OOV dalen. Het gemiddelde OOV-tarief komt zo op 897 opcentiemen, tegenover 880 in 2019. De laagste OOV bedraagt vandaag 472 opcentiemen (Zaventem en Sint-Martens-Latem), de hoogste 1.550 opcentiemen (Niel, wat ook de grootste stijger is) .

Dat de tarieven in 2020 meestal op hetzelfde niveau blijven als in 2019, heeft volgens de VVSG voor een stuk te maken met de extra middelen die Vlaanderen vrijmaakt voor de lokale besturen.

Onze regio : (bron VVSG)

Hove

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Hove 7,5 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 878,0, een verschil van 0.

Mortsel

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Mortsel

6,5 procent, een verschil van -0,7 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 830,0, een verschil van 122.

Edegem

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Edegem

7,0 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 627,0, een verschil van 0.

Kontich

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Kontich

5,7 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 690,0, een verschil van 0.

Boechout

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Boechout

7,1 procent, een verschil van -0,2 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 846,0, een verschil van 71.

Lint

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Lint

8,0 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 882,0, een verschil van 0.

Aartselaar

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Aartselaar

4,9 procent, een verschil van -0,1 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 680,0, een verschil van 176.

Lier

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Lier

7,9 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 787,0, een verschil van 0.

Antwerpen

Het tarief voor de aanvullende personenbelasting in 2020 bedraagt in Antwerpen

8,0 procent, een verschil van 0,0 procentpunt tegenover 2019.
De opcentiemen op de onroerende voorheffing bedragen 850,0, een verschil van 0.

Foto’s (c) Gazet van Hove.