Wanneer een overheid wil onteigenen om bijvoorbeeld wegen en fietspaden aan te leggen, zal ze voortaan een einddatum opleggen voor de onderhandelingen met de eigenaars. “Deze einddatum zal maximaal één jaar zijn”, laat Vlaams minister van Financiën en Begroting Matthias Diependaele weten. “Het kan niet zijn dan één of enkele dwarsliggers procedure na procedure aangrijpen om infrastructuurprojecten die voor een hele samenleving belangrijk zijn, te kunnen tegenhouden.”
De onteigeningsprocedure kent twee onderdelen. In eerste instantie is er een minnelijke onteigening mogelijk. Daarbij gaat de eigenaar akkoord met de overdracht en de vergoeding die hij of zij daarvoor krijgt. Als zo’n akkoord uitblijft, kan er overgegaan worden naar een gerechtelijke onteigening. Het is dan de rechter die een oordeel velt over de billijkheid van de overdracht en de vergoeding. Vandaag stellen we vast dat de eerste optie (minnelijke onteigening) soms tergend lang aansleept door het verzet van enkelingen.
1 jaar om tot minnelijke onteigening te komen 
Het Vlaams Parlement zet nu het licht op groen om een minnelijke onderhandelingstermijn van één jaar in te voeren in het Vlaams Onteigeningsdecreet. Wanneer er bij het verstrijken van de vastgestelde termijn geen minnelijke overdracht werd gerealiseerd, kan de onteigenende instantie sneller overgaan tot de gerechtelijke onteigening.
Efficiëntere overheid komt alle Vlamingen ten goede
Vlaams minister van Financiën en Begroting Matthias Diependaele, bevoegd voor de Dienst Vastgoedtransacties, reageert tevreden. “Het Vlaams Regeerakkoord schuift de duidelijke ambitie naar voren om de procedure voor de grondverwerving en de onteigeningen te verbeteren. Door de complexiteit en de veelheid van procedures is het in Vlaanderen bijzonder moeilijk om een schop in de grond te steken of twee stenen op elkaar te bouwen. We moeten evolueren naar een efficiëntere overheid die werk kan maken van belangrijke infrastructuurprojecten. Dit komt de welvaart van alle Vlamingen ten goede.”
Maximaal één jaar onderhandelen
De onderhandelingstermijn kan maximaal één jaar bedragen. “Maar het liefst houden we die zo kort mogelijk”, vindt minister Diependaele. “Te vaak komen broodnodige investeringen in bijvoorbeeld verkeersveiligheid en fietsinfrastructuur niet tot realisatie omdat er procedures blijven aanslepen.”
Eigenaars behouden hun rechten
Het Vlaams Parlement voorziet wel de nodige soepelheid om rekening te kunnen houden met concrete situaties op het terrein. “De betrokken eigenaars behouden vanzelfsprekend al hun rechten, en dus ook alle kansen op een minnelijke overdracht tegen billijke voorwaarden”, laat minister Diependaele weten. “Bij de raming van de minnelijke onderhandelingstermijn wordt rekening gehouden met de concrete kenmerken van ieder afzonderlijk project. De termijn wordt duidelijk en van bij aanvang aan de onteigenden meegedeeld.”
Foto’s (c) Gazet van Hove.