‘Jammer dat beleggen alweer wordt ontmoedigd door een nieuwe belastingverhoging’

De federale regering kwam deze maand met een nieuwe effectentaks op de proppen. Het is niet de eerste keer dat zo een voorstel wordt doorgevoerd in de politiek. De vorige effectentaks werd uiteindelijk afgevoerd door het Grondwettelijk Hof omdat ze als discriminerend werd beschouwd. In deze aflevering van Doorbraak Radio gaan Stefan Willems en Pascal Paepen, beiden economen gespecialiseerd in financiële zaken en beursadvies, dieper in op deze nieuwe effectentaks. Ze proberen de taks en zijn bedoelingen verder uit te leggen.

Herhaling van het verleden

Deze nieuwe vermogensbelasting zou 0,15% heffen op basis van effectenrekeningen in het binnen- en buitenland. ‘De regering verpakt het dan onder de naam van een solidariteitsbijdrage.’ Net als de vorige effectentaks zijn hier ook weer achterpoortjes te vinden, zegt Paepen. Er komt volgens Paepen weer geen belasting op de aandelen die op naam staan, dit om ondernemers te beschermen. Het grensbedrag is wel weer een harde grens. ‘Dit duidde vorige keer op discriminatie volgens het Grondwettelijk Hof.’

Er zijn wel een aantal veranderingen. De grens wordt nu op één miljoen euro gelegd in plaats van een half miljoen euro. ‘De vraag blijft wat men zal doen als iemand zijn effectenrekeningen opsplitst om onder dat bedrag te blijven.’ Bij de vorige effectentaks werden er verschillen gemaakt tussen de activaklassen, dit is in principe nu niet meer, zegt Willems. ‘Je kan je wel afvragen waarom vastgoed niet zou meegenomen worden in zo een solidariteitsbijdrage.’ Het is opvallend dat ze weer dezelfde fouten maken, zegt Willems. Misschien nemen ze deze taks op in het compromis terwijl ze al weten dat ze de toetsing van het Grondwettelijk Hof niet zal overleven.

Solidariteitsbijdrage of platte belastingverhoging

Het is zeker een belastingverhoging, zegt Paepen. ‘Het lijkt op een symbooldossier dat mooi moet klinken zoals we reeds in het verleden zagen.’ De naam dekt duidelijk de lading niet. Bij het akkoord tussen de PS en de N-VA waren het de liberalen die zich verzet hebben tegen een effectentaks. Nu zijn zij dominant en voeren ze het zelf in, zegt Paepen. Aanvankelijk was het de bedoeling om dit te compenseren maar dat is niet gebeurd. ‘Ondernemers zullen dit nu zien als een extra belasting op ondernemen.’

‘Aandelen op naam worden normaal niet getroffen maar de meeste ondernemingen hebben ook nog een spaarpotje.’ Naast het kapitaal van de eigen onderneming zit dit spaarpotje vaak in beleggingen, zegt Paepen. Die ondernemingen waren al onderhevig aan een meerwaardebelasting die relatief nieuw is. Daar komt deze effectentaks dan nog bovenop, zegt Paepen, onder het mom van een solidariteitsbijdrage. Normaal dienen deze beleggingen bij ondernemers voor extra pensioeninkomsten. Daarop zullen ze nu dus extra belast worden.

De effectenrekening als basis, niet wie er achter zit

Deze effectentaks is niet enkel gericht op natuurlijke personen. Er wordt geteld per effectenrekening, ongeacht of deze behoort aan een natuurlijk persoon of een rechtspersoon. ‘Het is inderdaad de vrees dat mensen alles gaan opsplitsen in rekeningen met minder dan één miljoen euro op.’ De regering zou hiervoor een antimisbruikbepaling gebruiken, zegt Willems. De eigenaar van zo een gesplitste rekeningen zou dan moeten bewijzen dat het niet is om belastingen te ontwijken. ‘Hoe men dat in de praktijk gaat doen, is nog onduidelijk maar de intentie is er.’

Als je per effectenrekening gaat kijken, komen er ook heel wat publieke instellingen in het zicht. Er zijn veel gemeenten, OCMW’s of andere instellingen die ook een spaarpot aanhouden. Paepen vreest dat zij ook zullen moeten betalen. Die instellingen, VZW’s en stichtingen sparen normaal heel defensief. ‘Aangezien dat spaarrekeningen zo goed als een negatieve rente aanhouden, worden zij bijna verplicht om te beleggen.’ Zij worden nu geconfronteerd met een extra belasting zonder dat daar iets tegenover staat, zegt Paepen. Daar bovenop komen nog instapkosten, beurstaksen en de onzekerheid bij beleggen.

Beleggingsadvies

‘Jammer dat beleggen ontmoedigd wordt door allerlei nieuwe vormen van belastingen.’ Er zal de komende jaren niets positief met de rente gebeuren, zegt Paepen. Dus beleggen blijft de beste optie om iets met je spaargeld te doen dat zou kunnen opbrengen. ‘Die negatieve reclame en taksen kan de markt dus niet gebruiken.’ Het plafond van één miljoen euro is waarschijnlijk nog maar het begin, zegt Paepen. Desondanks zal hij blijven ijveren om meer mensen aan het beleggen te krijgen.

Volgens Willems bewijst deze taks nog maar eens dat de overheid heel veel nood heeft aan nieuwe inkomsten. Het begrotingstekort groeit alsmaar aan. ‘Mensen gaan beseffen dat de overheid op lange termijn misschien hun beloftes zoals de pensioenen niet gaan voldoen.’ Dat zou toch een extra stimulus moeten zijn om te beleggen en je eigen spaarpot te vergroten, zegt Willems. ‘De kans is groot dat de overheid het niet meer kan betalen dus je bent zelf verantwoordelijk.’ De meeste van die mensen die werken en kapitaal opbouwen zitten hier in Vlaanderen. Zij zullen dus deze taks grotendeels betalen. Zo is het eigenlijk stiekem weer een nieuwe financiële transfer binnen België.

Redacteur : Pieter-Jan Volkaert