Blunderende CD&V duwt Vlaamse Regering richting crisis

Zolang er geen duidelijkheid is over de PFOS-vervuiling wil CD&V-voorzitter Joachim Coens de werken aan de Oosterweelverbinding tijdelijk stilleggen. ‘Eerst moet onderzocht worden of er een risico is voor de volksgezondheid. Pas dan kunnen we verder gaan. Gezondheidsrisico’s kunnen we ons niet permitteren’, verklaarde hij in De Ochtend op radio 1.

Daarmee wil Coens de aandacht van de falende CD&V-ministers afleiden. Maar met zijn verklaringen, duwt hij de Vlaamse Regering nog verder in de crisis.
N-VA voorzitter Bart De Wever liet intussen verstaan dat het stilleggen van de Oosterweelwerf een dramatische vergissing zou zijn voor milieu en volksgezondheid. ‘Dankzij de werf wordt het grondwater gesaneerd en worden de meest vervuilde facties grond veiliggesteld… tot tevredenheid van toxicologen en actiegroepen’, vult De Wever nog aan.

Brokkenparcours

Met deze tussenkomst dreigt Joachim Coens andermaal zijn eigen voeten aan flarden te schieten en de positie van ‘de zwakste Vlaamse Regering ooit’ – aldus Rik Van Cauwelaert – nog verder te ondergraven. De onderzoekscommissie die de historische PFOS-vervuiling gaat onderzoeken, zal ook stilstaan bij de politieke verantwoordelijkheid. Zo komen we automatisch uit bij Joke Schauvliege die van 2009 tot 2019 voor CD&V bevoegd was voor Leefmilieu. Momenteel doet ze er het zwijgen toe. Dat de vraag naar een onderzoekscommissie juist van Zuhal Demir komt, wijst erop dat de N-VA minister de politieke verantwoordelijkheid wil doorschuiven naar CD&V.

De CD&V heeft er binnen de Vlaamse Regering een brokkenparcours opzitten : de goedkeuring van de eindtermen was een regelrechte kaakslag voor het katholiek onderwijs. Met de afschaffing van de opkomstplicht bij lokale verkiezingen dreigt de CD&V haar eigen basis weg te slaan. Dan volgt er nog het stikstofdossier, dat een oorlog tussen de boeren en de industrie dreigt te ontketenen.

Samenhang

De Vlaamse Regering hangt al niet goed samen. Zowel Open Vld als CD&V kozen ervoor om met de Vivaldi-regering in zee te gaan. Dat viel binnen N-VA op een erg koude steen. Binnen deze coalitie vormt CD&V het vijfde wiel aan de wagen. Nu dreigen de christendemocraten met hun demarches in een moeilijk parket te raken. Een aantal weken geleden had Coens in de Afspraak op vrijdag laten verstaan dat voor zijn part het Vlaamse regeerakkoord heronderhandelbaar is. Dat zal binnen N-VA zeker niet op applaus zijn onthaald. Ook bij de conservatieve, Vlaamsgezinde kiezers en burgemeesters zal dat even slikken zijn geweest. Heel wat mandatarissen in onder andere Vlaams-Brabant voelen zich niet lekker in de Vivaldi-regering en beschouwen de N-VA als hun natuurlijke bondgenoot. De partij zit op een hellend vlak. De ontevredenheid en de existentiële onrust groeit zienderogen.  Een crisis binnen CD&V kan de Vlaamse Regering in een moeilijk parket brengen.

Van crisis naar crisis

Zo ontstaat de perceptie dat het federaal niveau – ondanks de builen en de blutsen – toch bestuurt, terwijl de Vlaamse Regering van crisis naar crisis laveert met een kwakkelende Minister-President, die steeds de indruk geeft de feiten achterna te lopen. Het PFOS-mediaspektakel zal de komende maanden de nodige aandacht van de pers krijgen, de geloofwaardigheid van de Vlaamse Regering verder ondergraven en de electorale basis nog verder versmallen. Het beeld van de Vlaamse Regering die prioriteit wil geven aan miljarden verslindende projecten eerder dan aan de gezondheid van de burgers blijft overeind. De démarche van Coens komt veel te laat en klinkt totaal ongeloofwaardig.

Naar aanleiding van de wekenlange zoektocht naar Jurgen Conings omschrijft Charlemagne in The Economist België als het meest vreemde land in Europa. ‘Met de zaak Conings geeft dit land nog eens een lesje hoe de stabiliteit binnen de chaos verzekert… België is de meest succesvolle falende staat.’

Vlaanderen dreigt de Belgische lethargie over te nemen. Jan Jambon lijkt wel in de onmogelijkheid om goed te regeren.
In een interview voor Doorbraak lijst hij de doelen op waarop hij in 2024 mag worden afgerekend : ‘Op de realisatie van het relanceplan Vlaamse Veerkracht… Daarnaast ook op een werkzaamheidsgraad van 80 procent in Vlaanderen én op een stekje in de Europese top vijf van de meest innovatieve regio’s. En niet te vergeten : op de Vlaamse canon en het nieuwe museum.’ Even daarvoor legt Itinera-econoom Ivan Van de Cloot de vinger op de wonde. Vlaanderen vervalt steeds meer in de Belgische ziekte : ‘een zware administratie, een onoverzichtelijk kluwen aan subsidies en een chronisch onvermogen om uitdagingen op langere termijn aan te pakken.’

Afschuiven van verantwoordelijkheid

Voor de dossiers waar het minder gaat, verwijst Jambon naar de overlappende bevoegdheden met het federaal niveau. Afschuiven van verantwoordelijkheid ? The Economist is duidelijk : ‘In Belgium responsibility is shared between so many layers that ultimately no one is in charge.’ Iedereen is bevoegd, maar niemand is verantwoordelijk. Dezelfde houding vinden we terug in o.a. PFOS-dossier, de saga van de terugdraaiende tellers… Smeer de verantwoordelijkheid over zoveel mogelijk mensen en bestuursniveaus, zodat iedereen en niemand verantwoordelijk is.

Deze regering moest door middel van goed bestuur het wantrouwen van de Vlaming voor onafhankelijkheid wegnemen. Het tegendeel is eerder waar. ‘Het steekt dat de N-VA niet kan, wat de CVP wel kon met Gaston Geens en Luc Van den Brande : Vlaanderen op de kaart zetten’, zei Hendrik Vuye een tijd geleden in Knack. De CD&V is intussen zelfs niet meer de schaduw van wat ze ooit was. De N-VA is niet in staat de fakkel over te nemen. De Vlaamse Regering dreigt in een permanente kramp te vervallen.