Terwijl we zouden overschakelen op groene energie

COMMENTAAR – door Koen Tanghe – www.doorbraak.be .

We leven in een tijdsgewricht dat gekenmerkt wordt door een ongeziene en immer voortwoekerende regelneverij, beter bekend als regulitis.

De moderne overheid en haar administraties zijn behept met een onweerstaanbare of, zo je wil, onuitstaanbare drang om zowat alle activiteiten van haar burgers steeds meer te disciplineren en met duizend-en-een regeltjes in betere banen te leiden. Waarna ze verbaasd is dat die bevolking verzuurt.

Verboten

Alles wordt voortdurend strenger, gaande van parkeren (verplichte invoering van het kentekennummer) en met de auto rijden (steeds lagere maximumsnelheden, toenemende controle en steeds strengere beteugeling) tot het organiseren van sociale activiteiten en het verbranden van organisch afval (verboten wegens ‘vervuilend’).

Sedert enige tijd beginnen Vlaamse ambtenaren zelfs bemoedigende of berispende, kleuterachtige boodschappen te kalken op fietspaden

Sedert enige tijd beginnen Vlaamse ambtenaren zelfs bemoedigende of berispende, kleuterachtige boodschappen te kalken op fietspaden, genre ‘Blijven fietsen !’ of ‘Deze weg is voor iedereen !’

Ook wordt het hele land sedert enige jaren via codes dringend aangemaand om op zijn hoede te zijn voor wat vroeger wat stevige wind, gezonde regenval of een mooie hoogzomerdag was. Wanneer het dan echt nodig is, wordt de zoveelste waarschuwing voor groot onheil (of een Luikse waterbom) natuurlijk goeddeels in de wind geslagen.

Europese Unie

Vaak geeft de Europese Unie de voorzet of legt ze zelf nieuwe regels en regeltjes op. Denk maar aan de beton- of bouwstop, de stikstofrichtlijn, de cookierichtlijn, de komende verplichte keuring voor motoren bij een ongeval of verkoop, of de MiFID II-richtlijn.

Wie zijn neus ophaalt voor die zoveelste betutteling, heeft pech.

Dat laatste pakket regeltjes omvat onder meer de verplichting, voor beleggers, om een soort van openboekexamen af te leggen vooraleer ze bepaalde financiële effecten mogen kopen. Wie zijn neus ophaalt voor die zoveelste betutteling, heeft pech.

Met haar Green Deal en Fit for 55-plan krijgen we ongetwijfeld een nieuwe tsunami aan vaak dure regels en vervelende verplichtingen over ons heen.

30 zones

Bij veel van die regels kun je op zijn minst vragen stellen. Het spreekt voor zich dat er zo goed als geen fatale verkeersongevallen meer zouden gebeuren, mochten we overal en altijd 30 kilometer per uur rijden. Daarom hoeven we die limiet echter niet overal in te voeren. Er zijn namelijk ook nog andere overwegingen.

Een vonnis van een Brusselse politierechter, eerder dit jaar, was in dit verband interessant. Een bestuurder die meer dan 60 per uur reed in een nieuwe 30 kilometer per uur-zone kreeg gelijk : een 30 km/h-zone invoeren kan volgens de rechter enkel indien er een concreet gevaar is.

Er zullen bovendien steeds meer trajectcontroles ingezet worden om die snelheid te controleren en om de minste overtreding te beteugelen

Dat is echter een achterhoedegevecht : straks wordt de hele bebouwde kom allicht een 30 kilometer per uur-zone. Er zullen bovendien steeds meer trajectcontroles ingezet worden om die snelheid te controleren en om de minste overtreding te beteugelen, zoals nu al het geval is in bepaalde gemeenten.

zo moet de fietser rijden

Betonstop ?

Of denk maar aan de zogenaamde betonstop. Volgens EU-projecties gaat de bevolking in een groot deel van de Europese Unie voor 2050 al beginnen dalen. Er is zelfs sprake van een ‘jaw-dropping’, mondiale vruchtbaarheidskrach.

Een recente studie voorspelt dat de Europese bevolking tegen het jaar 2100 sowieso terugvalt tot 308 miljoen (versus 446 miljoen nu). En daar gaat het niet bij blijven : de epische krach van de Europese en wereldbevolking gaat ook daarna gewoon door. Wat is dan het nut of de relevantie van een totale betonstop tegen 2050 ?

Rekeningrijden ?

Bart De Wever maakte recentelijk een vergelijkbare opmerking bij het plan van Lydia Peeters (Open Vld) om rekeningrijden of een slimme kilometerheffing in te voeren als klimaatmaatregel : we schakelen sowieso over op elektrische wagens. Wat is dan het ecologisch nut van rekeningrijden ?

Peeters kan daarbij natuurlijk wel opmerken dat die elektriciteit, mede dankzij haar eigen partij, nog lange tijd deels met fossiel aardgas en fossiele steenkolen gaat opgewekt worden. Maar daar kan De Wever dan weer tegenover stellen dat hij dat niet wil.

Renovatieplicht ?

Hij zou het misschien moeilijker hebben met een vergelijkbare tegenkanting tegen een voorstel van zijn eigen minister Zuhal Demir : de renovatieplicht bij de aankoop of zelfs het bezit van een ‘energieverslindende’ woning. Is het niet de bedoeling om over te schakelen op groene energie, waaronder ook biobrandstoffen en groene waterstof ? Wat is dan het nut van die zware en ingrijpende investeringen om huizen en andere panden beter, of zelfs perfect, te isoleren ?

Je kunt natuurlijk wel degelijk stante pede aardgas verbieden als verwarming (Open Vld). Het voorstel om enkel nog verwarmingsmethoden op elektriciteit toe te laten voor nieuwbouw lijkt me echter veel minder logisch. Temeer daar we die elektriciteit straks volop nodig gaan hebben voor onze elektrische wagens. Bovendien gaat die ook nog eens deels geproduceerd worden met — mede ‘dankzij’ Open Vld — nog te bouwen aardgascentrales. Only in Belgium?

schakel over op een vorm van groene energie als verwarming, of verbeter de isolatie van je huis

Geef mensen op zijn minst de keuze : schakel over op een vorm van groene energie als verwarming, of verbeter de isolatie van je huis.

Overheid versus markt

De overheid doet maar al te vaak denken aan een scheidsrechter die uit pure geldingsdrang een wedstrijd half kapotfluit.

Allicht is het te kort door de bocht, maar wat de energietransitie betreft lijkt het nochtans simpel. Voer, om te beginnen, de belastingen op het gebruik van fossiele brandstoffen tegen 2050 zeer traag maar wel onverbiddelijk en gestaag op. Gebruik vervolgens de opbrengsten daarvan om de energiebehoeften van de armsten te helpen financieren en vooral om de ontwikkeling en het gebruik van groene energie (of het besparen op energie) te stimuleren en ondersteunen.

Zodoende zou de sector van de groene energie en de groene renovatie floreren en zou op den duur zelfs de hardnekkigste voorstander van fossiele brandstoffen overstag moeten gaan.

waarheen ?

Op regels ingesteld

Maar zoals het spreekwoord zegt : wie een hamer heeft, ziet overal nagels. Overheden en administraties zijn nu eenmaal ingesteld op het opleggen en afdwingen van nieuwe regels, veeleer dan op het maximaal gebruik maken van marktmechanismen.

Ze zien bijgevolg overal mogelijkheden om duizend-en-een nieuwe regels in te voeren en verplichtingen op te leggen. Het klimaatprobleem is wat dit betreft slechts de zoveelste opportuniteit. En dat zullen we de komende jaren geweten hebben.

KOEN TANGHE

Foto’s (c) Gazet van Hove.