door KVDP in ’t Pallieterke .
Terwijl de kwaliteit van het klassieke onderwijs steeds vaker in vraag wordt gesteld, wordt her en der privéonderwijs als een mogelijke oplossing gezien. Wij spraken daarom met Koen Ringoot (64), directeur van privéschool Leerwijzer. Die richtte hij in 1984 samen met zijn echtgenote Ann zelf op.
Het schooltje met acht leerling in een rijwoning in Middelkerke is vandaag uitgegroeid tot een groot complex in de duinen van Oostduinkerke met een honderdtal leerlingen. Het is geen klassieke privéschool die een eigen curriculum aanbiedt of een eigen filosofische strekking vertegenwoordigt.
Waarin zit het verschil met een klassieke school ?
“Een ‘klassieke’ privéschool bestaat feitelijk niet. Privéschool betekent juist dat men zich richt naar hen die in het klassieke patroon hun weg niet (meer) vinden, er niet geholpen worden. Een privéschool is een onderwijsinstelling die geen subsidies ontvangt van de overheid. In België is de vrijheid van onderwijs een grondrecht en dus mag iedereen die dat wil onderwijs organiseren. Doch centen krijg je niet. Lees : de ouders betalen voor het onderwijs. Maar omdat de meeste jongeren wél een diploma willen behalen, bereiden wij hen voor op de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap, een erg goed georganiseerde dienst. Die examens kunnen ze dan afleggen volgens hun eigen doel en tempo. Dat is echt differentiëren, niét naar middelen, maar naar doel. Uiterst motiverend ook, want de leerling leert autonome keuzes maken.”
Toch is Leerwijzer een privéschool die ‘erkend’ is door het Departement Onderwijs. Hoe zit dat precies ?
“Erkenningsvoorwaarden zijn verschillend van subsidiëringsvoorwaarden. Wij zijn erkend en geïnspecteerd voor leerinhouden van de eerste graad van het secundair onderwijs en voor die graad mogen we zelf diploma’s en getuigschriften afleveren. Voor de andere graden gaan we langs de examencommissie. Subsidiëringsvoorwaarden zijn anders. Daarvoor moet je ook voldoen aan bijvoorbeeld een minimum aantal leerlingen per klas (gemiddeld) of aan voorwaarden waaraan leraars moeten voldoen. Al vele jaren werken wij zowel met klassiek geschoolde leraren als met mensen uit de privésector, aangeworven op basis van hun competenties. Een schitterende kruisbestuiving is het gevolg.”
Wie betaalt dan het personeel en de werkingsmiddelen ?
“Die worden, zoals in elke privéonderneming, betaald door de ‘klant’ : de ouders. En dat is niet niks. Op onze webstek vindt u de details daarvan terug (tussen 24.600 en 32.400 euro per jaar, nvdr). Om de kosten voor de ouders zo laag mogelijk te houden, proberen we de doelen die de leerlingen willen behalen, in de vorm van een diploma, zo snel mogelijk te bereiken.”
Welk publiek komt naar je school en waarvoor precies ?
“Iedereen die zich in het klassiek onderwijs niet geholpen voelt, maar toch vooruit wil en daarom een andere aanpak wil voor zijn pupil. Lang niet iedereen is een schoolvoorbeeld van studie-ijver. Dat kan zijn omdat het allemaal te traag gaat, niet boeiend genoeg is en men toch wil excelleren. Maar dikwijls is de reden dat leerlingen de concentratie of de motivatie ontberen om gedurende langere tijd onaangename inspanningen te doen, studeren, met een uitgesteld resultaat. De ‘carpe diem-leerlingen’ noem ik hen. Zij worden veelal gestraft door het klassiek onderwijs door attesten die hen verplichten te bissen of lagere lasten te dragen. Doch ze worden niet geholpen. Zij vinden in onze school de mogelijkheid om toch eigen doelen na te streven. Elke ouder die een kind heeft waarvan hij denkt dat het niet meer past in dit klassiek onderwijs, is bij ons welkom, mits de intelligentie minstens normaal is. Het uitgangspunt is dat je doelen pas haalt als je er hard voor werkt. Maar dat doen onze leerlingen of het wordt hen aangeleerd. ’s Avonds begeleid studeren tot 21 uur en dan scoren op het examen is meer dan bevredigend en spoort aan om dat de volgende dagen weer te doen. Want je inspanningen leiden tot succes.”
Doorlopen de leerlingen dan niet noodzakelijk alle schooljaren ?
“Een leerling stapt in als de nood hoog is. Eventueel midden in een schooljaar en als er plaats is. Vanaf dan volgen ze een curriculum volgens een tempo dat we met de ouders en de leerling vooraf samen bepalen. De leerling kan vervolgens zijn doelen nastreven en dat doel kan ook bereikt worden midden een schooljaar.”
“Vraag niet om een lichtere last, maar vraag om sterkere vleugels”
Houden jullie contacten met de school van herkomst in het kader van een eventuele terugkeer naar het klassieke onderwijs ?
“We zijn zeer transparant naar de buitenwereld en uitstekend geïntegreerd in de plaatselijke gemeenschap. Als een leerling ons verlaat mét sterkere vleugels, hebben we meestal overleg met de volgende school.”
U refereert naar uw motto : “Vraag niet om een lichtere last, maar vraag om sterkere vleugels.” Dat lijkt niet echt op de nivellering die in het klassieke onderwijs al jaren aan de gang is.
“Inderdaad : al jaren… Een regelrechte schande voor het volgens OESO-cijfers duurste onderwijs van Europa. Wij gaan daar al 35 jaar regelrecht tegen in. Elk kind wordt nieuwsgierig geboren. En dan zijn de cijfers duidelijk : op 16 jaar zijn de Vlaamse, en ook Franstalige, jongeren het minst gemotiveerd van álle Europese regio’s. Wat is er gebeurd ? Versofting van de maatschappij zéker. Hogere eisen stellen mag in ons versuikerd onderwijs niet. Terwijl wij ervaren dat jongeren die zichzelf doelen mogen stellen, dé motivator, die best verrassend hoog leggen.”
Jullie aanbod is niet voor iedereen weggelegd wegens de grote financiële inspanning van de ouders. Is dat niet jammer ?
“Héél erg jammer en vooral onrechtvaardig. Ik vind het ongepast dat mensen die zelf kiezen voor de opleiding van hun kind door onkunde van het klassiek onderwijs daarvoor moeten gestraft worden. Vrijheid van onderwijs is een grondrecht. Een kind dat naar een privéschool gaat, vormt een besparing voor de overheid. Zéker als het daardoor weer gemotiveerd wordt, terug zelfvertrouwen krijgt en zijn toekomst in handen neemt. Waarom zou men de uitgespaarde subsidies niet rechtstreeks, desnoods deels, aan de ouders uitbetalen of fiscaal interessant maken ? Daarmee kunnen de ouders dan het onderwijs betalen dat hen het best lijkt of het best met de noden van hun kind overeenkomt.”
“Een internaat geeft een totaal ‘leerbad’ en beperkt zich niet tot enkele uren les”
Hoeveel leerlingen kunnen jullie aan en bieden jullie ook extra-activiteiten aan als schoolreizen, musea enzovoort ?
“Onze leerlingen bezoeken musea, we ontvangen theater- of bedrijfsleiders, we vieren Halloween en richten quizzen in, en sport krijgt alle aandacht, want ‘mens sana in corpore sano’ is deel van die sterkere vleugels om de toekomst aan te kunnen. Maar… het leren hard werken komt wel op de eerste plaats. We tellen 100 leerlingen, vooral in het secundair onderwijs en quasi allen op internaat.”
Zijn er nog andere privéscholen in Vlaanderen en zo ja, hebben jullie daar contact mee ?
“Er zijn heel wat privé-initiatieven in Vlaanderen, maar de meeste zijn bijlesinstituten, gericht op één doelgroep (hoogbegaafdheid, Joodse scholen,…). Het meest aanleunend bij Leerwijzer en even gereputeerd is Eureka in Leuven. Maar zij gaan maar tot de eerste graad en hebben geen internaat. En dat laatste is erg belangrijk om leer- en andere noodzakelijke vaardigheden bij te brengen. Een internaat geeft een totaal ‘leerbad’ en beperkt zich niet tot enkele uren les.”
Zes tips voor een beter onderwijs
Koen Ringoot heeft een aantal ideeën over hoe de uitval van leerlingen tegen te gaan. We lijsten ze hieronder voor u op.
- Geef het onderwijs terug aan de leraren. Zet in op stérke en vooral boeiende docenten. Implementeer mijn voorstel 20/20/20 : zet de 20 procent minst goeie leraren aan de deur, geef de anderen 20 procent opslag en verhoog de klassennorm met 20 procent.
- Laat leerlingen snéller (begeleide) keuzes maken : uitstekend voor de motivatie.
- Verhoog daarna de eisen in die zelfgekozen doelen : met sterkere vleugels vlieg je zélf. Hoger zelfvertrouwen is altijd het gevolg.
- Iedereen vergelijkende centrale examens voor het behalen van een diploma. We zijn het énige land in West-Europa waar scholen diploma’s uitreiken.
- Differentieer in de doelen, niet zozeer in de middelen.
- Geen brede eerste graad. CLB’s worden ingezet als deskundige hulp aan leerlingen en ouders, zijn steeds beschikbaar en hoeven zich niet bezig te houden met tal van nevenactiviteiten zoals bv. covid-controles.
Koen Ringoot
- Geboortejaar 1957
- Opleiding : lic. schoolpsychologie aan KUL
- Functie : eigenaar en directeur
- Leerwijzer. Noordzeedreef 3 , Oostduinkerke
- Meer informatie : info@leerwijzer.be of www.leerwijzer.be .
Foto’s (c) Gazet van Hove.
