door Pieter Van Berkel in ’t Pallieterke .
Een opvallend voorstel van resolutie van Groen, Ecolo en PS : de linkse regeringspartijen willen dat de regering op EU-niveau de strijd aanbindt met zogenaamde ‘pushbacks’ van migranten. Al lijken veel elementen in de tekst er vooral op te duiden dat de partijen een heropstart van de migratiekanalen aan de Europese buitengrenzen beogen.
Het voorstel van resolutie ‘betreffende de strijd tegen pushbacks aan de Europese buitengrenzen’ van Kamerleden Eva Platteau (Groen), Simon Moutquin (Ecolo) en Hervé Rigot (PS), verzoekt de regering om er op EU-niveau voor te ijveren de strijd aan te binden met zogenaamde pushbacks.
“Pushbacks zijn maatregelen die door staten worden genomen die ertoe leiden dat migranten, inclusief mensen die internationale bescherming zoeken, zonder individuele beoordeling van hun beschermingsnoden worden teruggedreven naar het land of gebied van waaruit ze probeerden een internationale grens over te steken”, oordelen de auteurs, die de toename van pushbacks aan de Europese buitengrenzen “zorgwekkend” noemen.
Daarbij wordt verwezen naar rapporten van ngo’s als Amnesty International, 11.11.11 en Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Enkele opvallende gevallen waar dergelijke pushbacks plaats zouden vinden, zijn onder meer de Turks-Griekse (zee)grens en de grens tussen de Baltische staten en Polen en Wit-Rusland. In beide gevallen worden de migratiestromen richting de Europese Unie georkestreerd door de Wit-Russische of Turkse autoriteiten.
Volgens Groen, Ecolo en de PS vormen de pushbacks “een schending van het internationaal en Europees recht”. “Deze praktijken gaan namelijk in tegen het principe van non-refoulement dat de uitwijzing verbiedt van personen naar landen waar hun veiligheid in gedrang kan komen”, luidt het.
Onmiddellijke heropstart reddingsacties
De initiatiefnemers willen onder meer dat de Belgische regering binnen de Europese instellingen en in het kader van de onderhandelingen van EU-migratiepact ervoor ijvert om een eind te maken aan die pushbacks. Ook wordt een grondige hervorming van de Europese grenswacht Frontex bepleit, met onder meer “een sterkere, onafhankelijke positie” van zogenaamde ‘Fundamental Rights Officers in het hart van de organisatie’.
Ook moet het grensbewakingsagentschap volgens hen operaties “in EU- en niet-EU-lidstaten waar het non-refoulementprincipe systematisch geschonden wordt” opschorten en dient België de deelname aan Frontex-operaties “voorwaardelijk te maken aan onafhankelijke beoordelingen van de mensenrechtensituatie”. Daarnaast moet ons land binnen Frontex een kampioen van de mensenrechten worden, stellen de auteurs.
Grensbewakingsagenten – ook de nationale, niet enkel die van Frontex – moeten van “verplichte zichtbare identificatie” voorzien worden “om transparantie te vergroten en het verzamelen van bewijzen te vergemakkelijken” en verplichte mensenrechtentrainingen krijgen. EU-lidstaten die toegang tot asiel verhinderen, moeten Europese inbreukprocedures op hun dak krijgen, oordelen Groen, Ecolo en PS.
Daarnaast staan er enkele opmerkelijke elementen in de resolutie die niets of weinig met pushbacks te maken hebben. Zo wil men dat drenkelingen niet in de dichtstbijzijnde veilige haven, maar de dichtstbijzijnde ‘Europese’ haven ontscheept worden. Tot slot moeten de gemeenschappelijke reddingsacties op de Middellandse Zee ‘onmiddellijk’ heropgestart worden.
Wereldvreemd
De rechtse oppositie reageerde kritisch op het voorstel dat ter sprake kwam in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken. N-VA-Kamerlid Theo Francken noemde de tekst “hallucinant”. Het voorstel vloeit volgens hem voort uit het wereldbeeld van de linkse partijen, dat stelt dat ‘grenzen onethisch zijn’. “Jullie zijn zo ver weggegleden. Jullie denken dat jullie door iedereen binnen te laten kunnen aantonen dat jullie moreel boven dictators als Loekasjenko of Erdogan staan. Jullie denken dat ze daardoor wel zullen ophouden”, aldus Francken. “Hoe wereldvreemd kun je zijn ?”
Vlaams Belang-Kamerlid Dries Van Langenhove vroeg zich ook af waarom er zoveel verontwaardiging bestond over Griekse en Poolse pushbacks, maar niet over Turkse of Wit-Russische ‘pushforwards’. Bovendien merkte hij op dat niet alles wat pushback genoemd werd effectief een pushback is, of zelfs verboden is.
Ook bij CD&V en Open Vld, de coalitiepartners van de auteurs van het voorstel, was er bij monde van Franky Demon en Tim Vandenput weinig animo te horen.
Foto’s (c) Gazet van Hove.