LIER, Dinsdag 7 juni, 20.00u. – Stadsschouwburg Vredeberg, Vredebergstraat 12-14 in Lier.

Prof.Dr. David CRIEKEMANS
(U. Antwerpen)
DE OORLOG IN OEKRAÏNE – DE SYSTEEMCRISIS TUSSEN OOST EN WEST


 
Verwarrende tijden.

Niemand had er zich aan verwacht dat op Europees grondgebied nog een grootschalige oorlog zou uitbreken .Het beëindigen van de Koude Oorlog en de ontbinding van de Sovjet-Unie waren redelijk verlopen. Uiteraard bleven Rusland en Wit-Rusland autoritair geleide staten. En raakten de interne problemen van Oekraïne maar niet opgelost.

Wat al geleid had tot de annexatie van het schiereiland Krim door Rusland in 2014 en een voortdurende burgeroorlog in de Donbas. Anderzijds zijn er de Minsk-akkoorden van 2015 tussen Oekraïne, Rusland, Duitsland en Frankrijk die tot een ordentelijke oplossing moesten leiden.
De agressieve aanvalsoorlog met de vernietiging van dorpen en steden , wreedheden tegenover de burgerbevolking (toen de invasie wegens de hardnekkige weerstand van de Oekraïners anders dan verwacht niet zo vlug verliep) heeft ons dan ook in verwarring gebracht. Zowel de realisten als de kosmopolitische idealisten onder ons dachten dat goede handelsbetrekkingen en wederzijdse uitwisselingen zouden volstaan om het gebruik van militaire middelen uit te sluiten. De misdadige brute oorlog, met enorm menselijk leed en een gigantische materiële vernietiging heeft ons allen geraakt.

Ettelijke tienduizenden doden – ook bij de burgerbevolking – honderdduizenden mensen die in precaire oorlogsomstandigheden moeten overleven, miljoenen Oekraïners op de vlucht : hierop reageren we uiteraard emotioneel. Uit een recente bevraging blijkt dat de Vlamingen hun solidariteit met Oekraïne blijven betonen. De vraag is evenwel of dat zo zal blijven als de stellingenoorlog en de economische sancties niet maanden, maar jaren blijven duren, de bevoorradingslijnen permanent onder druk blijven  en een collectieve verarming en politieke destabilisatie zich zouden doorzetten.


Prof.dr.David CRIEKEMANS is hoofddocent internationale politiek aan de Universiteit Antwerpen en gasthoogleraar aan diverse universitaire instellingen. Hij publiceert systematisch , o.m. met zijn recente “Geopolitieke kantekeningen” (2022). En hij is niet weg te denken uit de media om duiding te geven over het conflict in Oekraïne. In zijn voordracht zal hij ingaan op de kernoorzaken van het conflict. Hij zal schetsen wat er gebeurd is sinds 2010 en de vraag stellen of deze uitbarsting van geweld vermeden kon worden. Maar vooral zal hij nagaan of er een de-escalatie mogelijk is, zeker wanneer de betrokken partijen zullen inzien geen wezenlijke vooruitgang meer te kunnen maken. Hoe kunnen bijkomende tienduizenden doden vermeden worden ? Uiteindelijk eindigt een gewapend conflict in onderhandelingen en komt er een nieuwe balanspolitiek in de geopolitieke wereld. Of staan we voor een veel grotere mondiale systeemcrisis ?

Foto’s (c) Gazet van Hove.