door Redactie Politiek ’t Pallieterke .
De beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof om voortaan door de staten in de VS te laten bepalen of ze abortus toelaten of niet, zorgde voor veel verontwaardiging bij Europese politici. In België had de Wetstraat er meer dan een dagtaak aan. Het is een oude truc, zeker bij immobiele regeringen : buitenlandse problemen importeren om de aandacht af te leiden van het eigen falen.
Wie de voorbije weken de kranten las of de tv-journaals bekeek, kreeg bijna de indruk dat de EU-lidstaten onder de jurisdictie van het Amerikaanse Hooggerechtshof vallen. Een arrest dat bepaalt dat de regeling rond abortus voortaan een exclusieve bevoegdheid is van de deelstaten veroorzaakte een golf van verontwaardiging in de Europese politieke cenakels. Zeker toen bleek dat een aantal staten al direct besloten de abortuswetgeving aanzienlijk te verstrengen. Op sociale media waren de berichten van eerste ministers, presidenten en andere politieke verantwoordelijken niet bij te houden. Men zag het arrest als aanval op het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw.
Over de rooie
En het duurde niet lang of verschillende politici – meer specifiek in Frankrijk en België – riepen op om het recht op abortus in de grondwet in te schrijven. Wat dat precies moet inhouden is vooralsnog onduidelijk. Wat moet dan in de grondwet staat ? Tot hoeveel weken een zwangerschapsonderbreking mogelijk is ?
Sommigen gingen op sociale media volledig over de rooie, vooral in liberale en groene kringen. De uitspraak van het Hooggerechtshof was een eerste stap naar een nieuwe dictatuur, zo stelde men. Velen keken richting rechtse politici en eisten dat bijvoorbeeld de vrouwelijke verkozenen van N-VA zich expliciet uitspraken voor een versoepeling van de huidige wetgeving. Wat moet een objectief waarnemer hiervan denken ?
Het is niet de bedoeling om hier opnieuw de morele discussie te openen over abortus. Wel toont het recente gedrag van Europese, en zeker veel Belgische, politici vooral aan dat dit een perfect alibi is om het eigen onvermogen en het eigen immobilisme te maskeren. Men voert buitenlandse problemen in en maakt er een ‘nationaal’ verhaal van.
Het is opvallend genoeg een truc die graag en vooral door paars-groene coalities wordt gebruikt
Links-liberale consensus
Het is opvallend genoeg een truc die graag en vooral door paars-groene coalities wordt gebruikt. Dat verbaast niet. Die partijen hebben een gezamenlijke ideologische sokkel : een internationalistische links-liberale consensus waarbij een zo uitgebreid pakket van zelfbepaalde ‘mensenrechten’ moet worden verdedigd en gepromoot. En dan gaat het niet alleen over wat men in het Angelsaksische systeem de ‘rule of law’ noemt, met het garanderen van onder andere privé-eigendom, persvrijheid, vrijheid van vergaderen en vrije meningsuiting. Neen, het gaat ook over het zo ruim mogelijk interpreteren van principes als antidiscriminatie, LGBTQIA-rechten, enzovoort. Ook al is er daarover enkel in de westerse wereld een soort van consensus, toch moet het internationaal gepromoot worden.
En als die rechten – al is het maar in hun embryonale vorm – ergens anders ter wereld in gevaar komen, dan worden ze snel door onze nationale politici veroordeeld. Ze maken er een voltijdse dagtaak van. Recente voorbeelden zijn Afghanistan in de zomer van 2021, toen de terugkeer van de taliban aan de macht ook een einde maakte aan de bestaande vrouwenrechten aldaar. Figuren als ex-Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten haastten zich om te waarschuwen dat de vrouwenrechten hier ook op de helling staan. Dichter bij huis is het conservatieve beleid in landen als Polen en Hongarije steevast een kans voor de links-liberale politieke elite om een preek af te steken en te schieten richting rechtse partijen in eigen land die een vergelijkbare verborgen agenda zouden hebben.
Wat nu gebeurt is wederom een echo van de eerste paars-groene regeringen. Toen stond België op de eerste rij om de Oostenrijkse regering, waarin ook de radicaal-rechtse FPÖ zetelde, te veroordelen. Met de bekende belachelijke oproep van toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel (MR) om niet meer op skivakantie te gaan naar Oostenrijk.
Al in lopende zaken
Deze import van buitenlandse ‘problemen’ komt de huidige Vivaldi-regering uiteraard zeer goed uit. Premier Alexander De Croo hoopte tegen 21 juli met een groot zomerakkoord uit te pakken waarbij er oplossingen worden aangereikt voor de koopkracht, de krapte op de arbeidsmarkt, de pensioenen en de energiebevoorrading in het najaar. Met de dag wordt duidelijker dat daar weinig of niets van in huis komt. Zo blijkt een pensioenhervorming voor de PS geen must meer. Dat is voor de volgende regering. Tegen 2050 liggen de jaarlijkse pensioenuitgaven 14 miljard hoger dan vandaag. Dat is dan nog een optimistisch scenario, maar daar maalt links niet om.
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) probeert willens nillens nog de basis te leggen van een grote belastinghervorming, maar daar is evenmin interesse voor. Hoogstens kan hij volgende week een colloquium organiseren over de fiscale hervorming waarbij gelijkgestemden gewoon ja komen knikken.
Eigenlijk was het belangrijkste nieuwsfeit van vorige week het interview met PS-voorzitter Paul Magnette in het Nieuwsblad. Het was onder andere voor Open Vld een goede zaak dat dit vraaggesprek werd ondergesneeuwd door de heisa rond het uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof. Magnette zei inderdaad dat zijn partij ermee kan leven “als er geen verdere pensioenhervorming komt, dat klopt. Het belangrijkste is dat minimumpensioen. Als het niet lukt, dan is de rest voor de volgende legislatuur.” En tegelijk zei hij dat het niet erg zou zijn als er na de verkiezingen van 2024 niet snel een nieuwe federale regering wordt gevormd. Tenslotte kan men hier lange tijd goed werken in lopende zaken volgens Magnette. Wel, die lopende zaken zijn nu blijkbaar al begonnen.
Foto’s (c) Gazet van Hove – cover : G. Rutten