Deze maand oordeelt ratingbureau of de Waalse financiën een internationaal probleem zijn of niet
ANALYSE – door Christophe Degreef – www.doorbraak.be .
De Waalse financiënminister Adrien Dolimont (MR) en het Waalse politiek-economische establishment graven zich in in afwachting van een beoordeling door ratingbureau Moody’s. Dat blijkt uit de besprekingen van de Waalse begroting in 2023. Ondertussen leest Frankrijk mee.
Geen 150 miljoen euro, maar 250 miljoen euro. Zoveel bespaart Wallonië volgend jaar. Het was een van de slagzinnen waarmee Waals financiënminister Dolimont de begrotingscommissie in het Waals parlement begin deze week doorzwom. De ontvangsten stijgen in 2023 bovendien sneller dan de uitgaven, en dus ‘gaat het de goede richting uit’, zo weet Dolimont.
Zeker, met 2 miljard euro meer inkomsten dan begroot tegenover 1,2 miljard euro extra uitgaven lijkt dat niet onjuist. Maar daar komt wel bij dat de inkomsten in 2023 nog altijd 16,3 miljard euro bedragen, tegenover bijna 21 miljard euro aan uitgaven. Het zet het officiële begrotingstekort van ‘maar’ 111 miljoen euro in 2023 in perspectief. Overigens blijft de vraag open waar Wallonië de komende jaren nog meer inkomsten zal halen. Daar is geen politieke consensus over. En : een begroting voor volgend jaar is en blijft een raming.
Rating
Wallonië moet volgend jaar dus bijna 5 miljard euro extra zoeken. De helft daarvan door nieuwe leningen op de financiële markten. En daar wringt het schoentje : de komende weken zal het ratingbureau Moody’s de kredietwaardigheid van Wallonië beoordelen. Vorig jaar verslechterde die rating van niveau A2 naar A3, met evenwel een ‘stabiel’ vooruitzicht. Maar in tussentijd was er Belfiusgate.
Bij de Waalse huisbank Belfius vreest men de electorale opmars van de radicaal-linkse partij PTB
Bij de Waalse huisbank Belfius vreest men de electorale opmars van de radicaal-linkse partij PTB. Gecombineerd met nu al slechte Waalse financiën waarschuwden sommige directieleden van de bank enkele maanden geleden voor een te grote blootstelling aan Waalse schulden. Belfius beheert namelijk de voornaamste Waalse overheidsrekeningen en is ook geldschieter. Wanneer radicaal links aan de macht komt en de uitgaven nog verder verhogen, wordt Wallonië zeker financieel instabiel, zo gaat de redenering bij de bank. En dus wil de bank zich kunnen terugtrekken voor het te laat is.
En dan was er nog het rapport van het federale Rekenhof begin dit jaar. Dat rapport stelde onomwonden dat bij ongewijzigd beleid de Waalse schuld zou oplopen tot 45 miljard euro, met een schuldratio van meer dan 280% tegenover de ontvangsten.
Griekenland
Adrien Dolimont zegt dat hij Moody’s al meegegeven heeft dat er verbetering op komst is. Wat Wallonië kan helpen, is dat meer dan 90% van de bestaande Waalse schuld aangegaan is tegen een vast rentetarief. Ter vergelijking : toen Griekenland in 2010 failliet ging, was een groot deel van de Griekse staatsschuld aangegaan tegen een variabel rentetarief. Dat zegt althans Giuseppe Pagano, econoom aan de Universiteit van Mons.
Financiële markten zijn namelijk zoals beren. Wanneer ze wakker worden uit hun winterslaap, hebben ze honger
Pagano voegt daar echter aan toe dat Wallonië wel snel in de problemen kan komen als het de schuldspiraal niet onmiddellijk aanpakt. Als het jaar na jaar nog meer schulden aangaat om de stijgende uitgaven op te vangen, tegen variabele rentetarieven. ‘Financiële markten zijn namelijk zoals beren. Wanneer ze wakker worden uit hun winterslaap, hebben ze honger’, zegt Pagano met een zwaarwegende metafoor. ‘De financiële markten zouden de rente kunnen verhogen op de schulden, waardoor Wallonië minder geld kan lenen. Daarom is de echte uitdaging voor Wallonië om ervoor te zorgen dat er meer inkomsten zijn’, aldus nog Pagano in een uitgebreid artikel over de Waalse financiën in de Franse krant Le Monde.
Confederatie
Dat de Waalse financiën de aandacht van Frankrijk trekken, voorspelt niet veel goeds. Temeer omdat in het artikel de rangen gesloten worden door het Waalse establishment. ‘Het zou mij niet verbazen wanneer de hetze rond Belfius door een Nederlandstalig directielid is aangewakkerd’, zo vertelt Adrien Dolimont er doodleuk. ‘Deze waarschuwing doet me denken aan cafépraat van mensen die champagne aan het drinken zijn’, zo veegt Waals minister-president Elio Di Rupo dezelfde waarschuwing van de staatsbank van tafel.
Interessant is evenwel dat het artikel – dat duidelijk mee stapt in een confederale framing – stelt dat de visuele verschillen van beleid in Vlaanderen en Wallonië overduidelijk zijn. Dat er te weinig wordt gewerkt in Wallonië, ook.
Wanneer in 2024 Vlaanderen met een hervormingsplan op de afspraak verschijnt, moeten de Waalse intelligentsia samen een collectieve identiteit smeden
Philippe Desttatte van de Waalse denktank ‘Institut Destré’ mag zelfs besluiten met dezelfde analyse die hij ook in het Doorbraak Magazine van september maakte : alleen Waalse natievorming kan Wallonië op het juiste pad brengen. ‘Wanneer in 2024 Vlaanderen met een hervormingsplan op de afspraak verschijnt, moeten de Waalse intelligentsia samen een collectieve identiteit smeden. Onderlinge samenhang is het enige dat Wallonië rest. Want we zijn door onze financiële situatie gewoonweg slecht geplaatst om te onderhandelen over de plannen die Vlaanderen heeft.’