NIEUWS – door Winny Matheeussen – www.doorbraak.be .
In het kader van het assisenproces rond de terreuraanslagen in Zaventem en Brussel kregen Nederlandstalige slachtoffers een brief van de griffie met het verzoek hun Nederlandstalige bewijsstukken naar het Frans te laten vertalen, lazen we gisteren. Als dat niet gebeurt kunnen de stukken volgens de krant De Standaard niet aanvaard worden omdat de procedure in het Frans verloopt. Maar zo’n vaart loopt het gelukkig ook weer niet.
Een vraag, geen eis
De in het Frans (!) opgestelde brief aan de slachtoffers zorgt voor commotie. De indruk ontstaat dat de slachtoffers zelf voor de vertaling moeten opdraaien en zo weer een kaakslag krijgen van Vrouwe Justitia. En wie moet opdraaien voor de kosten ? Het gaat namelijk om gespecialiseerde documenten zoals medische verslagen, waarbij de vertaler over de nodige kennis van het specifieke jargon moet beschikken. Bovendien zet het kwaad bloed door het schrille contrast met de manier waarop de beschuldigden het recht op verdediging uitspelen en daarvoor de ruimte krijgen, denk maar aan de soap rond de glazen kooien en de ‘duivelse muziek’ tijdens de transporten.
Magistraat Luc Hennart voort de communicatie rond het terreurproces en verduidelijkt ons een en ander om de gemoederen wat te bedaren. ‘Aangezien de procedure in het Frans wordt gevoerd is het bij wet verplicht dat alle documenten ook in die taal in het dossier aanwezig zijn. De beschuldigden en hun advocaten kunnen op die manier kennis nemen van alle stukken in de taal die voor het proces werd vastgelegd.’
Het Hof heeft daarop gesuggereerd dat de burgerlijke partijen zelf voor een vertaling kunnen zorgen om de zaak te vergemakkelijken
‘Maar het is zeker niet zo dat enkel de Nederlandstalige slachtoffers door de griffie worden aangesproken. De wet geldt hier voor iedereen. Anderstalige stukken, of die nu in het Nederlands of een andere taal zijn opgesteld, moeten sowieso ook in het Frans in het dossier worden opgenomen. Gisteren (dinsdag 31 januari, nvdr.) kwam het probleem van anderstalige stukken naar boven. Het Hof heeft daarop gesuggereerd dat de burgerlijke partijen zelf voor een vertaling kunnen zorgen om de zaak te vergemakkelijken en om mogelijke vertragingen te voorkomen. Maar als die vertaling niet wordt aangeleverd zal het Hof het nodige doen om zelf voor een vertaling te zorgen.’
Wie betaalt ?
Blijft de vraag wie voor de kosten van een vertaling moet opdraaien. Volgens Hennart is het antwoord duidelijk. ‘Als stukken moeten vertaald worden gaat het over een gerechtskost die niet ten laste van de beschuldigden valt maar van de Belgische staat. Het enige wat het Hof heeft gevraagd is of het mogelijk was voor de burgerlijke partijen om de stukken in het Frans neer te leggen. Als zij daarvoor een beroep doen op een vertaler, zijn de kosten voor hen. Als het Hof zelf voor een vertaling moet zorgen omdat de burgerlijke partijen geen vertaling voorzien, komen de kosten bij de staat te liggen. Maar in elk geval worden de stukken aanvaard, ook in het Nederlands of een andere taal. Het is enkel om vertragingen te vermijden dat het Hof de vraag aan de burgerlijke partijen heeft gesteld, want het organiseren van vertalingen kan veel tijd in beslag nemen.’
Dat klopt allemaal volgens gerechtsjournalist en assisenkenner Gust Verwerft, maar hij heeft een andere bedenking. ‘Indien de burgerlijke partijen op eigen kosten voor vertalingen zorgen, kunnen ze die kosten opnemen in hun schadeclaim. Pas wanneer de beschuldigden schuldig zijn bevonden in de strafrechtelijke procedure, komen de schadeclaims van de slachtoffers aan bod. Er is dus nog wel wat tijd om eventuele vertaalproblemen op te lossen. Maar ik heb vooral vragen bij het tijdstip waarop dit nu naar voren komt. De burgerlijke partijen hebben hun stukken waarschijnlijk al een hele tijd geleden bezorgd. Waarom is het dan nu plots aan de orde ?’
Nog tijd
Hennart bevestigt dat er nog tijd is. ‘De schadeclaims van de burgerlijke partijen komen pas in een tweede fase van de procedure aan bod, indien de beschuldigden in de strafrechtelijke fase schuldig worden bevonden. Er is dus inderdaad nog tijd om voor vertalingen te zorgen. De vraag van het Hof is vooral gericht aan die burgerlijke partijen die nog wachten tot het einde om bewijsstukken ter ondersteuning van een schadeclaim in te dienen. Daar zou de wettelijke verplichting om voor een vertaling te zorgen effectief voor vertraging kunnen zorgen. Dat probeerde het Hof met deze vraag te vermijden.’
WINNY MATHEEUSSEN
Enige tijd geleden geboren, in de herfst. Momenteel levend.
foto’s (c) Gazet van Hove.