ANALYSE – door Luckas Vander Taelen – www.doorbraak.be .
Als Bart De Wever (N-VA) spreekt, worden zijn woorden in de Franstalige media gewikt en gewogen en tot op de letter geïnterpreteerd. Dat was nu niet anders met zijn interview in De Tijd vorige zaterdag.
De RTBF haalde er politicoloog Pascal Delwit bij om in ‘Questions et Réponses’, een korte rubriek na het tv-journaal, als een schriftgeleerde uit te leggen wat de Antwerpse burgemeester nu juist bedoeld zou hebben. Of een extra-legale afscheiding van Vlaanderen een ander woord is voor ‘staatsgreep’ en vooral : of we nu niet echt op weg zijn naar een ‘Bye Bye Belgium’. Door die legendarische televisiegrap uit 2006 van de Franstalige openbare omroep geloofden zowat alle kijkers dat Vlaanderen de onafhankelijkheid had uitgeroepen. Wie nu, jaren later, in een Franstalig debat het over de eisen van de Vlaams-nationalisten wil hebben, volstaat het de allitereerde titel van dat programma als een slogan uit te spreken om de toon meteen te dramatiseren.
Houellebecq
Dat was op de RTBF ochtendradio te horen als inleiding op ‘Les coulisses du pouvoir’, de dagelijkse uitstekende politieke analyse van Bertrand Henne. Die vond het interview met De Wever wel iets hebben van de Franse schrijver en enfant-terrible Michel Houellebecq, die met ‘Soumission’ de ondergang van het westerse Avondland beschreef. Net zo brandt De Wever België af en ziet hij met een ‘evangelische zekerheid’ het einde van België. Henne beschreef hoe de toorn van De Wever op alle andere partijen was neder gedaald. Volgens de commentator was dat als een politiek van de verbrande aarde op weg naar het beloofde land. Het klonk poëtischer in het Frans : ‘La politique de la terre brûlée en route pour la Terre promise’.
Een revolutionair en bloedig vuurwerk als einde van België kan geen streven zijn van de pacifistische conservatief die De Wever is
In ‘Questions et Réponses’ was het vooral de presentator die in alle staten was over de woorden van De Wever. Ook hij meende de rookpluimen van het verbrande België te zien aan de horizon. Gelukkig was zijn gast Pascal Delwit veel doordachter in zijn commentaar. Hij liet niet onterecht opmerken dat De Wever toch wel twee weinig toepasselijke voorbeelden had uitgekozen ter illustratie van andere uiteen gevallen landen : ex-Joegoslavië verdween na een bloedige oorlog en Tsjechoslowakije na overleg tussen de twee deelstaten. Een revolutionair en bloedig vuurwerk als einde van België kan geen streven zijn van de pacifistische conservatief die De Wever is. En van een gelijk streven door de twee gemeenschappen om dit land uiteen te rafelen is vooralsnog geen sprake.
Begrip voor Vlaamse eisen
‘Questions et Réponses’ rekent op een grote inbreng van de kijkers. Die kunnen vragen stellen of reacties insturen. Die waren bijzonder interessant omdat ze getuigden van een voortschrijdend inzicht bij het Franstalige publiek in de Belgische politiek, waarbij er heel wat begrip bestaat voor de Vlaamse standpunten. Veel heeft dat waarschijnlijk te maken met de recente schandalen in het Waals Parlement en de ophef rond de ‘Win-for-Life’ lonen van topambtenaren in Brussel. Dat heeft het imago van de politici allesbehalve goed gedaan.
Van kortzichtige reacties die alles wat Vlaams karikaturaal voorstelden was nauwelijks sprake. Dat is ooit anders geweest
Maar het is vooral de desastreuze toestand van de financiën van de Franstalige instellingen die door de participerende kijkers werd aangehaald om de donderpreek van De Wever op zijn minst te begrijpen. Van kortzichtige reacties die alles wat Vlaams karikaturaal voorstelden was nauwelijks sprake. Dat is ooit anders geweest …
Wat met Brussel ?
Eén kijker had niet meer dan vier woorden nodig om een bijzonder pertinente vraag te stellen : ‘Maar wat met Brussel ?’. Delwit merkte op dat de grondwet er voor zorgt dat het Brussels Gewest zal blijven bestaan, tot een wijziging van het fundamentele reglement van dit land. Daarmee had die brave kijker de vinger op de wonde gelegd : ook al beweert De Wever regelmatig dat zijn partij wel degelijk oplossingen aanbiedt voor Brussel, die zullen nooit uitvoerbaar zijn zonder het akkoord van de Franstalige partijen in wat dan een historisch overleg zou zijn.
Want De Wever mag dan wel een ‘evangelische zekerheid’ hebben dat het weldra gedaan zal zijn met dit land en die gedachte versterken met zijn overtuiging dat de geschiedenis een richting volgt ‘die niet om te keren is’. Maar juist die onomkeerbare drang naar voor heeft er altijd voor gezorgd dat het in dit land zowat onmogelijk is om op zijn stappen terug te keren en grote institutionele beslissingen uit het verleden terug te draaien.
Het Gewest Brussel bestaat sinds 1989 en het zal altijd in Vlaanderen liggen. Daar kan een Vlaamse meerderheid zelfs met extralegale middelen niets aan doen. Wie beweert dat dit wel kan op een eenzijdige manier, zonder overleg met Franstalig België, begeeft zich op hetzelfde gladde ijs waar het Vlaams Belang met graagte over schaatst. De Franstaligen mogen gerust zijn : Bart De Wever zal zich niet begeven op dat glibberige terrein van gevaarlijke politieke acrobatieën.
LUCKAS VANDER TAELEN
Luckas Vander Taelen (1958) werkte als tv-regisseur, en was voor Groen schepen, Vlaams en Europees Parlementslid en senator.
Foto’s (c) Gazet van Hove.