door Anton Schelfaut in ’t Pallieterke .
Afgelopen weekend presenteerde Sander Loones, de communautaire scherpslijper van de N-VA, enkele communautaire voorstellen aan de federale onderhandelaars. Daarbij kreeg hij vooral rugdekking van Vooruit. De socialisten hopen met communautaire steun aan de N-VA sociaaleconomische toegevingen te verkrijgen. Maar wie zou verwachten dat ook de cd&v wel oren heeft naar een asymmetrisch beleid voor de arbeidsmarkt en de gezondheidszorg, komt bedrogen uit. Dat was nochtans een expliciete verkiezingsbelofte van de christendemocraten.
Soms loont het de moeite om interviews van vóór de verkiezingen nog eens vanonder het stof te halen. Amper een maand voor de verkiezingen van 9 juni verklaarde cd&v-voorzitter Sammy Mahdi in een gesprek met ondergetekende dat zijn partij Vlaanderen wel degelijk wil versterken. “Wij willen onder meer het arbeidsmarktbeleid en de gezondheidszorg verder regionaliseren”, klonk het toen resoluut.
Amper 8 maanden later lijkt er van de cd&v die “Vlaanderen wil versterken” weinig over te blijven. “Cd&v is geen Vlaamsgezinde partij meer”, verklaarde een N-VA’er na afloop van de onderhandelingssessie over het communautaire luik aan Wetstraatjournalist Wouter Verschelden. Annelies Verlinden van cd&v – in de Vivaldi-regering bevoegd voor Institutionele Hervormingen – bleek voor de N-VA eens te meer geen bondgenoot aan de onderhandelingstafel, wel integendeel. Volgens Verschelden zit Verlinden vooral aan tafel om “elke institutionele bijsturing zo complex en onuitvoerbaar mogelijk” te maken.
Verschelden is zeker niet de enige die betwijfelt of de Arizona-regering op communautair vlak veel potten zal breken. Ook politicoloog Carl Devos vreest dat een institutionele hervorming niet veel om het lijf zal hebben, “zonder tweederdemeerderheid en gezien de tegenzin bij MR en Les Engagés en desinteresse bij cd(&v)”. De haakjes die Devos rond het achtervoegsel ‘&v’ plaatste, spreken boekdelen. Ook deze passage uit Devos’ analyse willen we u niet onthouden : “Niemand kan ontkennen dat de Belgische huishouding finaal niet te redden is zonder staatshervorming.”
Een interview van grondwetspecialist Jürgen Vanpraet aan Knack geeft de Vlaamsgezinde burger evenmin veel moed. Hoewel cd&v volgens Vanpraet “een uitgesproken Vlaams profiel heeft”, ontbreekt bij de politieke elite de ‘sense of urgency’ om werk te maken van een staatshervorming. Dat komt volgens hem omdat “enkele jonge partijvoorzitters denken dat het institutionele iets van het verleden is”. Er bestaat geen twijfel over dat hij daarmee onder meer naar Mahdi verwijst. In tegenstelling tot oudgedienden zoals Koen Geens, Wouter Beke, Servais Verherstraeten en Hilde Crevits, spreekt uit Mahdi weinig Vlaamsgezindheid. Integendeel, hij denkt volgens politicoloog Nicolas Bouteca (UGent) zelfs in termen van herfederaliseren.
Dat brengt ons bij de vraag waarom cd&v ervoor heeft gekozen om de Vlaamse grondstroom, die aan de basis lag van de electorale successen van onder anderen Leo Tindemans en Yves Leterme, niet langer aan te boren. Hoopt de partij zich door een belgicistische koers te varen te onderscheiden van de N-VA, die andere conservatieve partij ? Christendemocraten en conservatieven hebben immers gemeenschappelijke wortels in het werk van de conservatieve filosoof Edmund Burke, zoals Mahdi zelf aangeeft in zijn boek ‘Van hol naar vol’.
Dat de N-VA vandaag vrijwel dubbel zo groot is als de cd&v en ten koste van de christendemocraten is uitgegroeid tot dé Vlaamse volkspartij, wijst erop dat het electoraal wel degelijk loont om de Vlaamse grondstroom aan te boren. Afgaande op de dalende electorale trend bij de nationale verkiezingen die sinds 2014 plaatsvonden, lijkt een belgicistische cd&v geen lang leven meer beschoren te zijn. Om het verval te stoppen, lijkt het een betere keuze om opnieuw een Vlaamsgezinde(re) koers te varen en onderdak te bieden aan economisch linksere flaminganten.
foto’s (c) Gazet van Hove .