NIEUWS – door Roan Asselman – www.doorbraak.be .
Herman Brusselmans werd door de Correctionele Rechtbank in Gent vrijgesproken voor het aanzetten tot haat. – foto (c) Wikimedia Commons .
‘Ik stel mij de vraag of de column van Herman Brusselmans op dezelfde manier zou worden onthaald als hij een lid van een andere gemeenschap geviseerd had.’ Aan het woord is Claude Marinower, oud-schepen voor Open Vld in Antwerpen en tot eind vorig jaar één van de belangrijkste Joodse politici van ’t Stad. Uit gesprekken blijkt teleurstelling bij de rechterlijke beslissing, net als frustratie over de karakterisering van Belgische Joden sinds de start van het Israëlische offensief in de Gazastrook, nu anderhalf jaar geleden.
‘Ik ben een overlevende van de Jodenvervolging uit de Tweede Wereldoorlog’, begint Regina barones Sluszny, voorzitster van het Forum der Joodse Organisaties. ‘Ik ga naar scholen om mijn verhaal te vertellen. En wat mij daar opvalt, is dat niet enkel de leerlingen maar ook de leerkrachten vaak bitter weinig weten over die periode. Net zoals ze bitter weinig weten over wat er vandaag echt gebeurt in Israël en het Midden-Oosten. De media doen hier trouwens aan mee : het is de schuld van Israël, overal en altijd.’
Mes
Henri Rosenberg, advocaat en professor Joods recht in Antwerpen, kan zich als jurist vinden in de uitspraak van de Gentse rechtbank, maar maakt zich wel zorgen over de escalerende retoriek : ‘Er wordt onvoldoende onderscheid gemaakt tussen Israël en kritiek op Israël enerzijds en Joden en antisemitisme anderzijds. En die vermenging geeft mensen die vroeger al negatieve gevoelens koesterden jegens de Joodse gemeenschap het idee dat ze de zaken die ze vroeger voor zich hielden, gemakkelijker kunnen zeggen. Israël wordt een excuus.’
Schrijven dat hij een mes wil steken in de keel van iedere Jood die hij tegenkomt, dat heeft natuurlijk niets te maken met wat er in Israël gebeurt. Dat is Jodenhaat, dat is oproepen tot geweld.
In die bezorgdheid wordt Rosenberg bijgetreden door Ralph Pais, ondervoorzitter van het Joods Informatie- en Documentatiecentrum. ‘Een blamage’ noemt Pais de vrijspraak van Brusselmans. ‘Er is de vrijheid van meningsuiting, er is de persvrijheid, en gelukkig maar. En natuurlijk kan iemand boos zijn over wat er vierduizend kilometer verderop gebeurt; ik word iedere dag boos over heel wat dingen. Maar daaraan toevoegen dat hij een mes wil steken in de keel van iedere Jood die hij tegenkomt, dat heeft natuurlijk niets te maken met wat er in Israël gebeurt. Dat is Jodenhaat, dat is oproepen tot geweld.’
Ook Claude Marinower, zelf advocaat, maakt zich zorgen. ‘Het zijn niet de Belgische joden die oorlog voeren’, aldus de Antwerpse liberaal. ‘Dat een bekende schrijver weigert het onderscheid te maken tussen een strijdende staat, een staat die voor die strijd een bloedige aanval moest verduren, en de Joodse gemeenschap van zijn land, dat begrijp ik niet.’ Kamerlid Michael Freilich (N-VA) wilde zich als parlementslid niet uitlaten over de rechterlijke beslissing, maar treedt Marinower over dat laatste wel bij : ‘Er wordt in België onvoldoende onderscheid gemaakt tussen Israël en de Joodse gemeenschap. En daar is Brusselmans het beste voorbeeld van.’
Moslims
‘Ik stel mij steeds de vraag of de column van Brusselmans op dezelfde manier zou worden onthaald als hij een lid van een andere gemeenschap geviseerd had’, gaat Marinower verder. ‘Wat de Joodse gemeenschap betreft, lijkt er altijd net iets meer toegelaten. Of het nu gaat over een mes door de keel of over wansmakelijke opmerkingen over de holocaust : dát is grappig, dát is satire. Doe maar, aanvaard dat maar. Terwijl zoiets voor andere gemeenschappen ontoelaatbaar zou zijn.’
Als we het woord Joden door moslims vervangen, weet ik niet of de vensters van Brusselmans nog heel zouden zijn.
Ralph Pais van het JID stelt een en ander scherper : ‘Als we het woord Joden door moslims vervangen, weet ik niet of de vensters van Brusselmans nog heel zouden zijn. Die reactie zien we gewoon niet wanneer het over de Joodse gemeenschap gaat. Wij wenden ons tot de rechtbank en proberen op een beschaafde manier recht te laten geschieden. Terwijl anderen die een beroep doen op geschreeuw en intimidatie niet door Brusselmans geviseerd worden. Wanneer in Syrië mensen afgeslacht worden door moslims, is dat voor Brusselmans blijkbaar geen reden om iedere moslim een mes door de nek te rammen.’
‘Er bestaat al lang een dubbele standaard’, hekelt FJO-voorzitster Sluszny. ‘Maar dat is sinds de aanval door Hamas op 7 oktober nog verergerd. Wat er ook gebeurt waar ook ter wereld, het zijn de Joodse mensen die schuld treffen, of ze er nu iets mee te maken hebben of niet. Dat is niets nieuws natuurlijk.’
Israël
Verder plaatst Marinower vraagtekens bij de classificatie van Brusselmans’ column als ‘satire’. ‘Ik denk niet dat dat de Joodse gemeenschap die column over het algemeen zo ervaren heeft’, aldus de Open Vld’er. ‘Het satirische was hen niet duidelijk, niet onmiddellijk en ook niet na tweede, derde of vierde lezing. Zeker op een moment dat het op sociale media alle hens aan dek was. Op een moment dat onder het mom van de vrije meningsuiting de meest verschrikkelijke dingen geschreven werden.’
Pais besluit : ‘Joden en Israël worden door elkaar gehaald. Ik ben Nederlander, maar ik woon al twintig jaar in België. Ik ben ook Joods, maar ik heb net zoveel met Israël te maken als u. Ik doe niet aan Israëlische politiek. Dat Brusselmans niet schrijft dat hij Benjamin Netanyahu een crimineel vindt, maar liever een Belgische Jood vermoordt, voedt die vermenging natuurlijk. En Herman Brusselmans is natuurlijk niet niemand; zijn columns en boeken worden veel gelezen. In die boeken staan trouwens wel vaker antisemitische passages. We hebben daar een dossiertje over.’
Roan Asselman (1996) is de opinieredacteur en Amerikacolumnist van Doorbraak. Samen met David Neyskens produceert hij de podcast ‘Amerika In Alle Staten’ en in 2023 verscheen van zijn hand ‘Amerika Ontrafeld. Over de cultuurstrijd die een natie verscheurt’ (Doorbraak Uitgeverij). Roan is jurist (KUL) en behaalde een postgraduaat in het vermogensbeheer (EMS).
Foto’s (c) Gazet van Hove .