Boek Wij zingen Vlaanderen vrijWe schrijven 2 april 1981. Gouverneur Kinsbergen van de provincie Antwerpen, de leden van de Bestendige Deputatie van de provincieraad van Antwerpen en de provinciegriffier bieden koningin Beatrix en prins Claus der Nederlanden een in facsimile afgedrukte tekst van het Nederlandse volkslied, het Wilhelmus, aan. De tekst komt voor in een handschrift, dat behoort tot de onschatbare handschriftenverzameling van de kon. bibliotheek Albert I.

Met heel wat fierheid schonk mijn vader dit mooie document aan zijn zonen.

De Wilhelmustekst in dit handschrift is van belang omwille van de uitdrukkelijke vermelding van Marnix van Sint-Aldegonde als auteur van dit Prinsenlied. Het Wilhelmus weerspiegelt Willem van Oranjes tweestrijd inzake de opstand in de Nederlanden. Enerzijds probeert hij trouw te zijn aan de Spaanse koning, anderzijds is hij boven alles trouw aan zijn geweten, dat hem voorschrijft God en het Nederlandse volk te dienen.

Het lied is ook bekend in Vlaanderen.

Daar is het soms te horen op een cantus (studentenzangfeest) en op bijeenkomsten van Orangistische en Groot- dan wel Heel-Nederlandse groeperingen.

Zowel op het jaarlijkse ‘Vlaams Nationaal Zangfeest’ als op de IJzerbedevaart en de IJzerwake wordt op het einde, net voor het zingen van de Vlaamse hymne “De Vlaamse Leeuw”, de zesde strofe van het “Wilhelmus” gezongen als symbool van de culturele band tussen Vlaanderen en Nederland.

9 juli 1933. De Antwerpse Handelsbeurs loopt vol met 6000 mensen en op de tonen van net dit Wilhelmus gaat onder leiding van dirigent-componist Jef Van Hoof het eerste ‘Vlaams Nationaal Zangfeest’ van start. De initiatiefnemers van toen konden wellicht niet vermoeden dat ze daarmee het startsein gaven voor een vaste jaarlijkse traditie.

Van 1933 tot 2012 organiseerden het Vlaams Nationaal Zangverbond en opvolger het Algemeen Nederlands Zangverbond 75 Zangfeesten. Het ‘Vlaams Nationaal Zangfeest’ groeide, samen met de IJzerbedevaarten, IJzerwakes en de 11 julivieringen, uit tot één van de jaarlijkse ‘hoogmissen’ van de Vlaamse Beweging.

Historicus PAUL CORDY gaat in zijn boek “Wij zingen Vlaanderen vrij” op zoek naar het bewogen verleden van een uniek, weerbarstig en soms ook controversieel fenomeen. Hij belicht daarbij niet alleen het Zangfeest als ‘politieke’ massamanifestatie, maar bekijkt ook welke rol het wilde spelen in de Vlaamse culturele ontvoogding. Als regisseur van de laatste 11 Zangfeesten geeft hij daarbij een kijk van binnenuit op de vele generaties medewerkers en trouwe bezoekers die de voorbije 80 jaar de geschiedenis van het ‘Vlaams Nationaal Zangfeest’ schreven.

Na de voorstelling van het prachtige boek “Wij zingen Vlaanderen vrij” spraken we even met Erik Stoffelen, voorzitter ANZ, geboren in Wilrijk, inwoner van Hove en oud KSA’er

Het Zangfeest is volgens hem in de eerste plaats een uniek cultureel gebeuren. Het ANZ is tenslotte een Vlaamse cultuurvereniging. Op het Zangfeest weerklinkt elk jaar ook een inhoudelijke, politieke boodschap. Dat is een bewuste keuze. Zolang Vlaanderen niet de staat is die ze dient te worden, zullen wij als bewuste Vlamingen een duidelijke Vlaamse boodschap uitdragen. Het ANZ streeft naar een eigen Vlaamse staat en wil op deze duidelijke weg vele Vlamingen verenigen die deze richting uitgaan. Het ANZ staat daarbij voor pluralisme en maakt dus abstractie van levensbeschouwelijke en partijpolitieke verschillen die er logischerwijze altijd zijn en zullen blijven. Het ANZ staat open voor overtuigde Vlamingen van de linker- en de rechterzijde, net zoals zij openstaat voor de vele onafhankelijkheidsbewegingen in Europa die dan weer links, dan weer rechts van signatuur zijn. Het motto van het 76ste Vlaams Nationaal Zangfeest luidt: Vlaanderen@detoekomst.vl. Het ANZ koos hiermee bewust voor een modern thema dat duidelijk is. In deze crisistijden is het meer dan ooit belangrijk dat Vlaanderen de touwtjes in handen krijgt. Aldus voorzitter Erik Stoffelen.

Dat er binnen het ANZ steeds een spanningsveld zal bestaan, is duidelijk, maar ze dient slechts één doel voor ogen houden: “Vlaanderen moet de staat worden, die ze dient te worden!”

Wij zingen Vlaanderen vrij
Auteur: Paul Cordy | ISBN: 978 90 5826 919 5 | NUR: 694 | ANZ vzw & Uitgeverij Davidsfonds | prijs: 29,95 euro
ANZ – Collegelaan 106 2100 Antwerpen (Deurne) – info@anz.be – 03 237 93 92 – www.anz.be

Dirk Brentjens