Eén op vijf verkeersslachtoffers is een fietser. Dagelijks raken 21 fietsers gewond bij een ongeval in Vlaanderen. Dat is een pak hoger dan in Brussel of Wallonië, maar in Vlaanderen wordt dan ook meer gefietst.
Omdat de kwaliteit van de fietspaden een grote rol speelt voor de veiligheid van de fietser maakte de krant Het Nieuwsblad een overzicht van alle goede en minder goede fietspaden in iedere Vlaamse gemeente. Al meer dan 10.000 mensen hebben intussen een fietspad in hun regio opgeladen en een score gegeven. Deelnemen kan nog tot eind april, dan selecteert de krant het slechtste en beste fietspad in elke gemeente en gaan hiermee bij de bevoegde minister Hilde Crevits voor haar commentaar. Deelnemen op www.nieuwsblad.be
Een belangrijke graadmeter om een zicht te krijgen op de fietsveiligheid is het aantal ongevallen waarin een fietser betrokken is. Daarom zijn de meest recente ongevallencijfers geanalyseerd, voor heel Vlaanderen en per gemeente.
Belangrijk om weten is dat ongevallencijfers altijd een onderschatting zijn van de werkelijkheid. Verkeersongevallen worden immers alleen maar in de statistieken opgenomen wanneer de politie ter plaatse komt. Volgens verschillende schattingen gebeurt dit in hooguit de helft van de gevallen bij ongevallen met zwaargewonde fietsers en bij alle fietsongevallen samengenomen zelfs maar in een kwart van de gevallen.
Fietsongevallen in Hove
In 2011 raakten zeven fietsers gewond bij een verkeersongeval in Hove. Over een periode van 5 jaar (2007 – 2011) waren er 33 slachtoffers, dat komt neer op 1 ongeval per 249 Hovenaars.
Overzicht aantal fietsslachtoffers Hove :
1995 : 8
2000 : 11
2005 : 9
2007 : 5
2008 : 11
2009 : 7
2010 : 3
2011 : 7
Meest aantal ongelukken aan de kust
Als we de cijfers per gemeente bekijken is het opvallend dat vooral de kustlijn rood kleurt. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat er meer fietsers zijn aan de kust, vooral in het toeristische seizoen.
Aan de andere kant gebeuren er opvallend weinig ongelukken in de Brusselse rand en Vlaams-Brabant. Hier geldt de omgekeerde reden, er wordt in deze gemeenten minder gefietst. Korte verplaatsingen gebeuren in het Brusselse meer dan in de rest van Vlaanderen met de wagen. Ondermeer omwille van een gebrek aan goede fietspaden. De Vlaamse overheid heeft daarom een ambitieus plan voor de aanleg van 400 km nieuwe fietswegen rondom Brussel.
Eén op vijf verkeersslachtoffers is fietser
In Vlaanderen raakten 7.726 fietsers gewond bij een ongeval in 2011, wat neerkomt op 21 fietsers per dag. Dat is nog altijd veel minder dan het aantal gewonden bij een auto-ongeval, maar toch gaat het om bijna 20 procent van het totaal aantal verkeersslachtoffers.
In 2011 maakten fietsers 11 procent van alle dodelijke verkeersslachtoffers uit in Vlaanderen. In totaal stierven 49 fietsers aan hun verwondingen, of bijna een fietser per week. Dat aantal ligt lager dan het aantal voetgangers of motorrijders.
Aantal slachtoffers stijgt opnieuw
Wanneer we naar de evolutie van het aantal fietsslachtoffers kijken zien we een stijgende lijn. In 2000 ging het nog om 6.011 slachtoffers, inmiddels is dat de voorbije jaren gestegen tot 7.726 fietsers.
Minder dodelijke slachtoffers
Een lichtpunt in de cijfers is dat het aantal dodelijke slachtoffers de voorbije jaren is afgenomen. In 2000 kwamen nog 122 fietsers om in het verkeer, in 2011 was dit cijfer meer dan gehalveerd tot 49 dodelijke slachtoffers.
Ook het aantal zwaargewonden kende een dalende trend tot 2010, In 2011 lag dit cijfer echter opnieuw een pak hoger : 938 slachtoffers. Cijfers voor 2012 zullen pas op het einde van dit jaar beschikbaar zijn.
Meer ongevallen binnen bebouwde kom
Zeven op tien ongevallen met fietsers gebeuren binnen de bebouwde kom. En in bijna 60 procent van de ongelukken wordt de fietser langs opzij aangereden. Botsingen met een voetganger komen het minst frequent voor.
Reactie van de Fietsersbond
‘In Vlaanderen zien we dat er de laatste jaren mooie, comfortabele en veilige fietspaden worden aangelegd. Dat lukt beter en beter. Zwakke schakels blijven echter kruispunten en rotondes. We zien dan ook dat daar de meeste ongevallen gebeuren. Kruispunten zijn zelden fietsvriendelijk ingericht. Ook op rotondes lopen fietsers een risico.’
‘De Fietsersbond pleit er voor om op belangrijke fietsassen rotondes zoveel mogelijk te vermijden. Op kruispunten met verkeerslichten moeten we evolueren naar een conflictvrije regeling, zodat automobilisten zo weinig mogelijk in conflict kunnen komen met fietsers. Waar fietsers drukke verkeersassen moeten kruisen (zoals ringwegen, op- en afritten van autosnelwegen) zijn fietsbruggen of fietstunnels noodzakelijk.’
‘Om het aantal ongevallen en de ernst van de ongevallen binnen de bebouwde kom te laten dalen, is het invoeren van een zone 30 wenselijk. Steden en gemeenten moeten maatregelen nemen om het autoverkeer in de kern te ontmoedigen. Fietsassen moeten zoveel mogelijk ontvlecht worden van de autoassen, zodat de kans op aanrijdingen veel kleiner wordt.’