Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid schat VIVES-studie in
VIVES actualiseerde de studie over de transfers in België. Volgens het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid (AKVS) schat de PS de transfers hoger in dan VIVES.
Deel 1. Publieke transferten tussen de Belgische gewesten 2007-2011 (Geert Jennes – VIVES)
Op 29 november 2014 publiceerde Geert Jennes (VIVES) een nieuwe studie over de geldtransfers tussen de drie gewesten in de periode 2007-2011 via de drie klassieke kanalen: de federale begroting (FB), de bijzondere financieringswet (BFW) en de sociale zekerheid (SZ). De transfers via de intrestlasten op de federale overheidsschuld werden dus buiten beschouwing gelaten. (www.econ.kuleuven.be/vives)
We hebben de voornaamste besluiten samengevat in twee tabellen : de transfers tussen de gewesten via de drie kanalen samen in het jaar 2011 en de evolutie van de som van die transfers tussen 2007 en 2011.
Tabel 1 Transfers tussen de Belgische gewesten (miljoen euro) in 2011
(waarbij FB = Federale Begroting; BFW = Bijzondere Financieringswet; SZ = Sociale Zekerheid)
| VG | WG | BHG | |
| FB | -1.074 | +1.412 | -338 |
| BFW | -1.102 | +1.035 | + 67 |
| SZ | -3.991 | +4.021 | – 30 |
| Totaal (miljoen euro) (in % BBP) | -6.167(-1,67) | +6.468(+1,75) | -302(-0,08) |
Uit tabel 1 kan men afleiden dat het totaal transferbedrag uit het Vlaams Gewest (VG) (uitgaand transfer aangeduid met een – teken) in 2011 6,167 miljard euro (1,67 % van het bruto binnenlands product of BBP) bedroeg.
Samen met een uitgaand transfer van 0,302 miljard (0,08 % BBP) uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) veroorzaakte dit een inkomend transfer (aangeduid met een + teken) van 6,468 miljard (1,75 % BBP) in het Waals Gewest (WG).
De componenten van het transfer uit het Vlaams Gewest in 2011 zijn : 1,074 miljard euro via de FB, 1,102 miljard via de BFW en 3,991 miljard via de SZ.
Tabel 2 Evolutie van de som van de transfers in miljoen euro en in (% BBP) tussen de Belgische gewesten van 2007 tot 2011
| VG | WG | BHG | |
| 2007 | -5.832 (-1,74) | +6.147 (+1,83) | -315 (-0,09) |
| 2008 | -5.733 (-1,66) | +6.249 (+1,80) | -518 (-0,15) |
| 2009 | -5.708 (-1,68) | +5.760 (+1,69) | – 52 (-0,02) |
| 2010 | -6.432 (-1,81) | +6.659 (+1,87) | -228 (-0,06) |
| 2011 | -6.167 (-1,67) | +6.468 (+1,75) | -302 (-0,08) |
Uit tabel 2 blijkt dat de som van de uitgaande transfers uit het Vlaams Gewest tussen 2007 en 2011 toenam in nominale euro’s (van 5,832 tot 6,167 miljard) en over de periode 2007-2011 een licht golvende vrij stabiele lijn vertoont in % van het BBP (van 1,74 over 1,66, 1,68 en 1,81 tot 1,67). De auteur wijst er op dat die stabiliteit verrassend is “aangezien men zou kunnen verwachten dat de economische crisis, die al begon in 2008, uitbodemde in 2009, maar nooit verdween over onze beschouwde periode, het meest op de privé en op de export aangewezen gewest, met name het VG, meer zou getroffen hebben dan de andere gewesten”.
Bemerkingen :
- Een eerste bemerking van de auteur is dat de cijfers voor 2007, 2008 en 2009 in deze studie verschillen ten opzichte van zijn studie, gepubliceerd in de Vives-monografie ‘Het genoom van de geldstroom’ in 2012. Hij geeft als verklaring dat er intussen voor een aantal begrotingsposten meer gewestelijk uitgesplitste gegevens beschikbaar zijn gekomen.
- Een tweede bemerking van de auteur is dat voor de transfers via de federale begroting (zonder SZ en intrestlasten) in de periode 2007-2011 slechts gemiddeld 63 % van de federale uitgaven in rekening kon worden gebracht, wegens het ontbreken van gewestelijk uitgesplitste uitgavenbedragen voor het resterende procent.
Deel 2 Een berichtje van Christophe Deborsu over de Vlaams-Waalse geldtransfers
‘Zonder de Vlaamse transfers verliest elke Waal 167 euro per maand.’
Zo citeert Christophe Deborsu Elio Di Rupo, die recent de studenten aan de Naamse universiteit toesprak (De Standaard, 27.11.14). Dat cijfer is interessant omdat het toelaat de geldtransfers uit Vlaanderen naar Wallonië te berekenen.
De eerste stap is het transfer per Waal per jaar: 2.004 euro.
De tweede stap is de berekening van het totale getransfereerde bedrag naar Wallonië per jaar. Aangezien we niet weten welk berekeningsjaar Di Rupo bedoelt, zijn we aangewezen op een vork tussen 2009 en 2013. Het Waalse Gewest telde op 1 januari 2010 3.498.384 (statbel.fgov.be) en op 1 januari 2014 3.576.325 inwoners (De Standaard, 18.07.14). Zo komen we tot een geldtransfer tussen 7,010 en 7,166 miljard euro uit Vlaanderen naar Wallonië naargelang het berekeningsjaar.
Algemene conclusie
VIVES en N-VA berekenden de geldtransfers van Vlaanderen naar Wallonië via de drie klassieke kanalen: de federale begroting, de bijzondere financieringswet en de sociale zekerheid, respectievelijk voor de jaren 2011 (zie deel 1) en 2010 (Vlaanderen betaalt de Belgische factuur – Analyse van de N-VA, juni 2013: www.n-va.be ).
VIVES kwam voor 2011 uit op 6,167 en N-VA voor 2010 op 6,700 miljard euro.
Het cijfer vermeld door Deborsu, die Di Rupo citeert, wijst dus op een nog groter transfer: 7,010 à 7,166miljard euro.
Noteer dat in deze discussie de transfers via de afbetaling van de intrestlasten op de federale overheidsschuld niet in deze cijfers begrepen zijn.
Die transfers zijn geen overschot dat we gemakkelijk kunnen missen, doch noodzakelijke middelen om het hoofd te kunnen bieden aan onze gekende problemen, o.a. in het onderwijs, in de gehandicaptenzorg, bij de vergrijzing, inzake de infrastructuur voor de mobiliteit, de concurrentiekracht van onze bedrijven en inzake het milieu.
Het is merkwaardig dat de Vlaamse politici weinig aan die belangrijke geldtransfers geïnteresseerd lijken, ondanks het feit dat de Vlaamse regering zwaar moet besparen om haar begroting in evenwicht te krijgen, ondanks het feit dat die transfers de Waalse pijn weliswaar verzachten doch Wallonië op termijn niet uit de problemen helpen, en ondanks de geringe loyaliteit van de Waalse politici tegenover Vlaanderen.