Een regering met veel tweederangsfiguren

Kan de regering-Wilmès II de coronacrisis de baas ? Veel hangt af van de expertise en persoonlijkheid van de ministers. Een overzicht leert dat de regering, afgezien van een paar figuren, geen toppers in de rangen heeft. Vooral aan Franstalige kant is er een probleem. Dat zal zich vroeg of laat wreken.

Is er een land waar je met 16.000 voorkeurstemmen of 15 keer minder dan de populairste politicus van het land eerste minister kan worden ? In België dus wel. Premier Sophie Wilmès (MR), die niet eens in de eerste versie van de regering-Michel zat, woont in de Wetstraat 16 dankzij 16.000 voorkeurstemmen. N-VA-voorzitter Bart De Wever haalde er bijna een kwart miljoen.

Dit zegt veel over de electorale legitimiteit van deze minderheidsregering. Voorstanders antwoorden daarop dat uitzonderlijke tijden uitzonderlijke maatregelen vergen. En dus moeten we niet teveel kritiek uiten op de huidige beleidsploeg. Laten we wachten tot na de crisis, is vaak te horen.

Dat kan een terechte opmerking zijn, maar het feit blijft dat in zo’n extreme situatie bekwame mensen aan het roer moeten staan. En wanneer men de casting van de regering-Wilmès overloopt, dan kunnen daar toch ernstige vragen bij worden gesteld.

Een afwachtende premier

Beginnen we bij Sophie Wilmès zelf. Vanuit verschillende hoeken is te horen dat ze traag en weinig doortastend werkt. Dat ze een afwachtende houding aanneemt, terwijl er in deze omstandigheden een leider in de cockpit nodig is die het team trekt. Dat is hier niet het geval. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez hoopt dat Wilmès kan uitgroeien tot die leider en het is ook daarom dat hij zijn hakken in het zand zette : zij moet bij de volgende verkiezingen voor electorale winst zorgen. Of dit zal gebeuren, is zeer de vraag. Aan Franstalige kant ziet men een kans dat de inwoonster van Sint-Genesius-Rode een politieke topper wordt, maar momenteel lijkt het er vooral op dat Wilmès een notaris is. De zwaargewichten in de regering zitten elders.

Pieter De Crem bijvoorbeeld, die als minister van Binnenlandse Zaken in lopende zaken al een tweede jeugd doormaakte. De CD&V’er had zich de facto teruggetrokken in Aalter, maar nu is “Crembo” terug. Zijn populariteit zal toenemen bij de bevolking wanneer ze zien dat strenge maatregelen, zoals het samenscholingsverbod of de grensbewakingen, effectief worden afgedwongen. Indien er zich de komende weken en maanden op het vlak van veiligheid problemen voordoen, dan zal De Crem snel naar de tv-studio’s spurten. Het zal zijn partij geen windeieren leggen. Nathalie Muylle (CD&V) lijkt als minister van Werk geen fouten te maken.

Ook Alexander De Croo (Open Vld) heeft zijn draai gevonden in zijn nieuwe functie als minister van Financiën. Bij het aantreden van de regering-Michel had hij met overheidsbedrijven, telecom en ontwikkelingssamenwerking de afdankertjes gekregen. Nu zit hij in de cockpit en heeft hij de opdracht om de financieel-economische impact van de crisis tot een minimum te beperken. De manier waarop hij de arm van de financiële sector bijna omwrong om een uitstel voor de betaling van hypotheekleningen toe te staan, kreeg veel lof.

Maggie De Block en de chaos

Dat zorgt voor tandengeknars in de eigen partij. De linkervleugel van de Open Vld maakte van de crisis gebruik om minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block nog eens op het schild te hijsen. De populariteit die ze had opgebouwd op Asiel en Migratie was weggeëbd en moest teruggewonnen worden. Maar dat valt tegen. De Block ziet er bij haar verschijningen op tv steeds meer gespannen uit. Ze blaft de journalisten net niet af. De minister van “blijf in uw kot” is die van de chaos, zo wordt duidelijk. Te weinig testmateriaal om het coronavirus te detecteren, geknoei met een aanbesteding voor mondmaskers,…

Het houdt niet op, want begin deze week raakte een nieuwe kwakkel bekend. Twee jaar geleden werd de laatste nationale strategische stock aan FFP2-maskers vernietigd wegens ‘onbruikbaar’. Het plan De Block om een nieuwe ‘roterende’ stock aan te leggen, liet weliswaar op zich wachten. Eigenlijk zou De Block beter ontslag nemen. Het is nu echt wel duidelijk dat Volksgezondheid door een tweederangsfiguur wordt geleid. De voorstanders zeggen echter dat men in volle storm niet van kapitein wisselt. Goed dan, maar de electorale rekening die volgt, zal gepeperd zijn.

Wat doen de Franstaligen ?

Ondertussen hoort men ook nog weinig van minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Die lijkt na het mislukken van zijn informatieopdracht wat gelaten. Gegokt en verloren. Van Geens kan men moeilijk zeggen dat het een tweederangsfiguur is (al kan zijn justitiebeleid – zacht uitgedrukt – stukken beter), maar dat geldt wel voor zowat alle Franstalige ministers. Wat doen Marie-Christine Marghem (Energie), François Bellot (Mobiliteit) en Daniel Bacquelaine (Pensioenen) in deze regering ? Niets eigenlijk. Zij zijn de echte tweederangsfiguren. Minister van KMO’s en Landbouw Denis Ducarme ook. Hij voert gewoon uit wat middenstands- en KMO-organisaties hem vragen.

En dan is er nog minister van Buitenlandse Zaken en Defensie Philippe Goffin (wie ?). Hij heeft een cruciale rol in de grensbewaking en de controle op de mensen die het land binnenkomen. Hij heeft nog geen enkel deftig antwoord gegeven op de vraag waarom de grensposten zijn afgesloten, maar er dagelijks nog vliegtuigen landen in Zaventem (onder andere uit corona-hotspots als Madrid) zonder dat er sprake is van enige controle op mogelijk zieke passagiers. Ontluisterend zwak.