Het brokkenparcours van Joachim Coens

Anderhalf jaar geleden werd Joachim Coens tot voorzitter van de CD&V verkozen. Hij had de ambitie om de partij weer bij de verkiezingsoverwinningen te laten aansluiten. Maar uit de recente peilingen blijkt dat de partij dichter bij de ineenstorting staat dan bij haar heropstanding. Wie naar de Afspraak op vrijdag keek, zag een amechtige, radeloze, defensieve voorzitter die niet meer wist van welk hout pijlen te maken. Joachim Coens prevelde steeds dat zijn partij een verbindende rol speelt. Maar intussen is de CD&V gereduceerd tot een restant van wat ze ooit was. Veel verbinding legt de CD&V niet meer aan de dag.

Het PFAS-gehalte van de partij is indrukwekkend. Hoe meer Coens aan het woord komt, hoe meer kiezers hij spontaan afstoot. De partij mist niet alleen profiel, maar vooral ruggengraat. In de Afspraak op vrijdag vroeg Rik van Cauwelaert openlijk wat de CD&V eigenlijk in de federale regering te zoeken heeft. Coens wist niet eens wat te zeggen.

Brokkenparcours

Deze week bleek duidelijk dat de staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) met zijn voorstel over ‘visitatierecht’ en zijn ‘aanklampend terugkeerbeleid’ binnen de federale regering bakzeil moet halen. Als allerlaatste schakel binnen zijn terugkeerbeleid voor uitgeprocedeerden wil Mahdi een soort van woonstbetreding mogelijk maken. De politie kan dan bij mensen binnenvallen die pertinent weigeren om het land te verlaten. Zoals verwacht stuitte dit voorstel op een Franstalig njet.

Toen Van Cauwelaert in duidelijke bewoordingen liet verstaan dat Coens dit niet over zijn kant mocht laten gaan omdat er intussen reeds honderdduizenden illegalen in België verblijven, prevelde Coens heel nederig dat dit voorstel niet in het regeerakkoord staat en dat we op zoek moeten gaan naar een compromis. Coens bleek niet eens in staat om op te komen voor zijn eigen staatssecretaris. In plaats van duidelijke taal te spreken, bood hij andermaal zijn rechterwang aan.

Afschaffen opkomstplicht

Ook over het afschaffen van de opkomstplicht bij de gemeenteraadsverkiezingen als lapmiddel tegen extreemrechts, had Coens geen verhaal. Van Cauwelaert : ‘Ik was verbouwereerd dat de CD&V daar mee instemt, omdat het in eerste instantie gericht is tegen hen’. Iedereen weet dat de machtsbastions van de christendemocraten op het lokaal niveau ligt. Door de opkomstplicht af te schaffen, hoopt men de machtspositie van de CD&V nog verder te decimeren. Wat Coens nu doet is de electorale basis van zijn eigen burgemeesters onderuithalen. Ongezien ! Als bijvoorbeeld het Vlaams Belang weinig voet aan wal krijgt in Vlaams-Brabant, dan is dat dankzij het lokale werk van de plaatselijke burgemeesters.

Rampzalige communicatie

Coens was ooit al eens actief in de politiek, maar maakte geen verpletterende indruk. Hij werd als Vlaams volksvertegenwoordiger verkozen en had toen al de ambitie om partijvoorzitter te worden. Toen hij zijn dromen in rook zag opgaan, koos hij voor een baan bij de haven van Zeebrugge. Zijn terugkeer naar de top van de CD&V is allerminst een succes. In plaats van de Vlaamse kaart te trekken, een scherper profiel te tekenen en een gezonde vorm van onverzettelijkheid aan de dag te leggen, zette Joachim Coens afgelopen weekend in op een statutair congres dat de macht van de lokale besturen en de standen moet inperken. Verstandig ? Op het congres moest hij bakzeil halen. Coens schiet daarmee andermaal in eigen voeten.

De communicatie laat veel te wensen over. De voorstellen van Coens doen eigen partijmensen soms naar adem happen. Zo huppelde hij kinderlijk mee op het voorstel ‘maai mei niet’, Daarop antwoordde Walter De Donder spits : ‘Mensen liggen niet wakker van hun gazon. Ze willen weten of ze hun huis kunnen afbetalen en of ze een school voor hun kinderen vinden.’
De tweet die hij daags voor de start van het Overlegcomité de wereld instuurde, was niet alleen grammaticaal een ramp, ze was ook onsamenhangend. Dat zorgde voor een hoop hilariteit en pijnlijke reacties. Zijn antwoord op deze miskleun – ‘Oeps, ‘t was een vluggertje op de fiets’ – maakte de schade alleen nog maar groter. Een voorzitter die vanop de fiets twittert… niet echt een goed voorbeeld voor de verkeersveiligheid van de fietsers. Liesbeth Van Impe : ‘De man heeft geen flauw benul van wat hij moet zeggen.’

Wouter Beke

Wouter Beke

Ook in de Vlaamse Regering vormt het parcours van de CD&V niet bepaald een groot succes. Wouter Beke worstelt niet alleen met het probleem van de wachtlijsten in de rusthuizen, zijn aanpak van de coronapandemie in dezelfde rusthuizen was ronduit rampzalig. Dat kostte hem zijn geloofwaardigheid. Dan is er nog het stikstofdossier, het droogteprobleem, de mestfraude en de desastreuze PFOS-vervuiling door 3M. Daaruit blijkt duidelijk dat de vorige ministers van Leefmilieu hun werk niet hebben gedaan. Het departement was van 2004 tot 2019 in handen van de CD&V.

De partij verkocht haar principes

katholiek onderwijs

Ook bij de goedkeuring van de eindtermen in het onderwijs maakt de partij het zich heel erg moeilijk. Binnen het katholiek onderwijs brak er zowat een opstand uit. Maar op de CD&V-banken bleef het heel erg stil, terwijl het katholiek onderwijs tot de sociologische biotoop van de CD&V behoort. Het maakt de existentiële crisis binnen de partij nog groter. De CD&V omschreef zichzelf steeds als een partij van het goede bestuur. Van dat imago schiet weinig over. De partij werd in het verleden eveneens met ‘menselijk’ geassocieerd, maar na de doortocht van CD&V-ministers op de departementen Welzijn en Leefmilieu zal van dat imago weinig overschieten.

De partij verkocht haar ziel en haar principes, zodat de christendemocraten tot de invertebrata gingen behoren. Niemand weet nog waarvoor de partij staat. Manu Ruys – voormalig hoofdredacteur van De Standaard – omschreef de CVP – de voorloper van de CD&V – als de partij van de ‘zelfbeschadiging’. De CD&V steekt nog een tandje bij. Ze kan gerust als de partij van de zelfvernietiging worden beschouwd.

Bij zijn aantreden had Joachim Coens de ambitie om de partij electoraal over de twintig procent te tillen. Momenteel zit hij aan de helft. Op de vraag hoe het kwam dat de partij zo diep wegzakt, zei Coens letterlijk dat hij het niet wist. Niet alleen de dramatische peilingen, maar ook het onhandig gesukkel van de voorzitter zorgt voor heel wat ergernis in eigen rangen. De kans is groot dat de partij versplintert en uiteenvalt in lokale bastions. De CD&V heeft haar ziel en principes verkocht om aan de macht te blijven en België te laten voortbestaan. Nu dit koninkrijkje in een permanente crisis dreigt ten onder te gaan, verdwijnt ook de partij.

zeer moeilijke tijden
JULIEN BORREMANS

Julien Borremans is leerkracht, columnist en werkt mee aan verschillende internetfora.

Foto’s (c) Gazet van Hove.