door Gastauteur in ’t Pallieterke .

De federale regering bleek niet in staat om de sluiting van de kernreactor ‘Doel 3’, die op vrijdag 23 september van het Belgische elektriciteitsnet werd afgesloten, te voorkomen. Terwijl het Westen in een ‘proxy-oorlog’ met de Russische Federatie verwikkeld is, vermindert België zijn capaciteit om elektriciteit te produceren met 10 procent. Net nu we het koude seizoen ingaan, waarin veel burgers veroordeeld zijn om de verwarming weer aan te zetten, ondanks de torenhoge energieprijzen.

Wat gebeurt er nu ? De vragen liggen op ieders lippen : zullen er ‘black-outs’ zijn, een gebrek aan stroomvoorziening en het vermogen om aan de vraag naar elektriciteit van de bevolking en de bedrijven te voldoen?

Veel zal afhangen van de strengheid van de komende winters. Op dit moment kan niemand met zekerheid zeggen of er in België al dan niet black-outs zullen zijn. Zeker is dat België, door zijn productiecapaciteit drastisch te verminderen, het risico van een black-out objectief verhoogt. Laten we een voorbeeld nemen, dicht bij ons in de tijd, in een rijk land : Texas in de VS.

BLACK-OUT : DE STAAT TEXAS

In februari 2021 werd Texas getroffen door een sneeuwstorm en temperaturen van bijna nul graden – wat voor Texas koud is. Het Texaanse elektriciteitsnet is gediversifieerd en maakt gebruik van hernieuwbare energie (wind, zon), naast fossiele brandstoffen en kernenergie.

Er waren studies gepubliceerd waarin de regering van Texas werd gewaarschuwd voor de kwetsbaarheid van zijn net in geval van een strenge winter. Zonder succes.

Op 11 februari 2021 daalt de temperatuur tot bijna nul. De eerste eenheden voor ‘hernieuwbare’ elektriciteitsproductie vallen al snel uit, waardoor de overige eenheden overbelast raken, die op hun beurt uitvallen. Een black-out. Twee derde van de Texanen zit al snel zonder elektriciteit, en dus grotendeels zonder verwarming, en ten slotte zonder stromend water. Niets beweegt, alles is zwart en ijzig. De tijd lijkt stil te staan. Deze black-out zal vijf dagen duren voordat het netwerk is hersteld.

Zwaksten eerst slachtoffer

Vijf dagen. Het lijkt niet veel. En dan ? Sluit vijf dagen terugkeren naar de mooie en zuivere natuur niet mooi aan bij de tijdsgeest ? Waarom zouden we voortdurend energie moeten produceren die de hulpbronnen van ‘Gaia’ uitput ? Vijf dagen ! Niets.

Alles. Een black-out is als een uitzondering op de tijd, het hart hangend tussen twee slagen – een parenthese in de menselijke samenleving. Deze stroomstoringen hebbenvolgens het ‘Texas Department of State Health Services’geleid totde dood van tweehonderdvijftig mensen. Een schattige kleine black-out die slechts een paar ellendige dagen duurde, veroorzaakte de dood van honderden mensen, de meesten van hen hulpbehoevend.

Het zijn immers duidelijk de zwaksten die het eerst getroffen wordenals de black-out toeslaat. En aangezien het al te gemakkelijk is om over ‘energie’ te praten als een zuiver abstracte variabele, laten we eens kijken naar concrete levens in het volgende kadertje.

Het zijn altijd de zwakkeren die het eerst getroffen wordenals een black-out toeslaat

BLACK-OUT : INDIVIDUELE TEXAANSE BURGERS

Cynthia Pierce

Cynthia Pierce, 72, was een hippie met een achtergrond in Griekse mythologie en een innemende excentrieke persoonlijkheid die had gewerkt als systeemanalist voor grote bedrijven. Cynthia was al enige tijd niet meer zelfstandig en had ervoor gekozen om in een instelling te gaan wonen die hulp en zorg biedt aan afhankelijke mensen. Toen de stroom uitviel, zat de faciliteit zonder stroom en in het donker. De noodgeneratoren werkten niet. Het duurde even voordat de situatie weer normaal was. Ondertussen konden de bewoners zich zo goed mogelijk redden. Maar niet Cynthia, die was meer teruggetrokken. Misschien per ongeluk had Cynthia haar kleine slaapkamerraam open laten staan. Ze werd dood aangetroffen. Bevroren, zoals haar dochter vertelde aan The Texas Tribune.

Een black-out is een duizelingwekkende en onmiddellijke terugkeer naar het stenen tijdperk

Carrol Anderson

Legerveteraan Carrol Anderson, 75, kon niet ademen zonder de hulp van zuurstoftanks. Ter voorbereiding op de winterepisode, zo meldt The New York Times, “bestelde hij een nieuwe voorraad zuurstof, die volgens zijn stiefdochter nooit was aangekomen. Er was echter een reservetank in de pick-up voor zijn huis in Crosby, Texas, net ten noordoosten van Houston. Dus toen mijnheer Anderson, een veteraan, dinsdag dood in zijn vrachtwagen werd gevonden, dacht zijn stiefdochter dat hij naar buiten was gegaan om die op te halen. Zijn hoofdtank, die binnen in zijn huis staat, werkt op elektriciteit en de stroom was de avond ervoor uitgevallen toen een dodelijke koude over een groot deel van Texas neerdaalde.” Andersons ademhalingsapparaat kon niet functioneren zonder elektriciteit.

Sint-Jozefziekenhuis Mortsel

Man in Abilene, Texas

In Abilene probeerde een man naar het ziekenhuis te gaan voor zijn dialyse. Dialyse vereist grote hoeveelheden gefilterd water, elektriciteit en warmte. Omdat het ziekenhuis hem niet kon helpen, ging hij gewoon terug om bij zijn vrouw te liggen. Hij stierf dezelfde nacht, half bevroren, met vreselijke pijn.

BLACK-OUT : CONCLUSIE TEXAS

Vijf dagen verduistering. Tweehonderdvijftig doden. Hele families zullen versteend in hun voertuigen worden gevonden, waar ze probeerden warm te blijven. Arme mensen bevroren in hun bescheiden huizen. Migrantengezinnen vergiftigd door kooldioxide toen ze zich probeerden te verwarmen met kookgas.

Volgens het eindverslag van de Texaanse gezondheidsdienst stierven er uiteindelijk 150 door onderkoeling, 25 door verergering van een reeds bestaande ziekte, 20 door kooldioxidevergiftiging, 22 door ongevallen, 7 door brand en 9 door valpartijen.

En dan dit ‘detail’ : deze kleine winterepisode met black-out veroorzaakte honderd miljard dollar aan economische schade in Texas. Honderd miljard. De black-out is een duizelingwekkende en onmiddellijke terugkeer naar het stenen tijdperk. Magere Hein wint een velddag. Het zijn de meest kwetsbaren die in de pan gehakt worden en de schade is Danteaans.

WAARSCHUWING VOOR BELGIË

Het uitschakelen van levensvatbare kerncentrales in de huidige context van een grote oorlog in Europa, onbetaalbare energie en een bevolking in nood is – laten we onze woorden wegen, laten we excessen vermijden – een criminele beslissing.

Het is een criminele beslissing, want anders dan in Texas, is het in België geen calamiteit, maar een politieke beslissing. Laten we oppassen voor de woede van het volk.

DRIEU GODEFIDRI

Foto’s (c) Gazet van Hove & Wikipedia.