PTB gooit Franstalige politiek duchtig dooreen, MR kwakkelt
ANALYSE – door Christophe Degreef – www.doorbraak.be .
De paaspeiling van Le Soir, Ipsos, Het Laatste Nieuws en RTL toont aan dat links zich stevig verankert in Wallonië en er in 2024 waarschijnlijk een meerderheid kan vormen. In Brussel kan PTB dan wel de grootste partij worden, maar lonkt de institutionele blokkering.
Ze zijn op papier groter, de liberalen van MR. Zowel in Wallonië als in Brussel. Maar gezien de maximale foutenmarge van 4% is er geen andere conclusie mogelijk : (radicaal-) links bepaalt het politieke landschap in Franstalig België.
In Wallonië behaalt de PS volgens de peiling meer dan 25,5% van de stemmen. Daarmee wordt ze de grootste partij. De MR behaalt als tweede partij zeven procent minder, de grootste spreiding met de PS sinds de verkiezingen van 2019. Vooral sinds de kerstpeiling van december 2022 daalt de MR in stemmenaantal. De PTB behaalt nauwelijks één procent minder dan de MR, maar zit al sinds de verkiezingen in 2019 in stijgende lijn. Toen behaalden ze 13,8 procent van de stemmen, nu 17,6%. Het lijkt een kwestie van tijd vooraleer ze de liberalen inhalen en de tweede grootste partij worden in Wallonië. Opgeteld hebben PS en PTB alleen Ecolo (12,8%, dalende trend) of Les Engagés (11,1%, stijgende trend) nodig om een links-progressieve parlementaire meerderheid te vormen in Wallonië.
Het verlies van Bergen
Dat de MR op zijn retour lijkt, wordt door politieke waarnemers gelinkt aan de armworsteling van voorzitter Georges-Louis Bouchez met de socialistische rector van de Universiteit van Bergen. Die laatste wilde koste wat kost een nieuwe geneeskunde-opleiding oprichten. Volgens Bouchez – lid van de universitaire bestuursraad – zou zo’n nieuwe opleiding vooral veel kosten aan de gemeenschap. Bergen heeft volgens de liberaal daarentegen nieuwe technisch georiënteerde opleidingen nodig.
De ruzie liep zo hoog op dat Bouchez’ coalitiegenoot in de Franse gemeenschap, PS-voorzitter Paul Magnette, zo nodig op zoek wou gaan naar een alternatieve linkse meerderheid om de nieuwe geneeskunde-opleiding te kunnen oprichten. Hoewel het tot een bizar compromis kwam, is in de publieke perceptie vooral de PS de winnende partij van deze open ruzie.
Brusselse blokkering ?
In Brussel kan de PTB de grootste partij worden. De MR is volgens de peilingsresultaten nu dan wel de grootste in het hoofdstedelijk gewest, maar met 19,8% van de kiesintenties. Onmiddellijk daarna volgt de PTB met 19,4%. De MR scoort dan wel beter dan in 2019, maar niet veel. Terwijl de PTB maar liefst 7% meer Brusselse kiezers verleidt tegenover 2019.
Met een foutenmarge van meer dan 4% ligt het landschap open in Brussel. Zowel MR, PTB, PS en Ecolo kunnen de grootste partij worden. Maar gezien de politieke trend lijkt dit het meest waarschijnlijk voor de PTB.
Ondanks de foutenmarge scoren in Brussel N-VA en Vlaams Belang even goed : elk 3% van de totale stemmen. Alleen Vooruit zet met 2% van de stemmen de achtervolging in, ondanks het samengaan met de PS. Opgeteld slagen de traditionele Vlaams-Brusselse partijen er niet in om meer stemmen te halen dan VB en N-VA samen. Eén van beide partijen V-partijen zit met dit resultaat dan ook in de cockpit voor regeringsdeelname.
Ook daardoor wordt de kloof tussen Brussel en Wallonië alleen maar groter. Wallonië is bestuurbaar met een linkse meerderheid, in Brussel zijn bij deze cijfers in 2024 MR of PTB en VB of N-VA nodig om een meerderheid te vormen in elke taalgroep. MR en N-VA hebben op zich geen slechte band, maar moeten dan wel naast de PS ook Défi en Les Engagés tolereren in eenzelfde regering. Of de PS links laten liggen maar met Ecolo, Défi en Les Engagés een zeer krappe meerderheid van 50,8% proberen vormen.
CHRISTOPHE DEGREEF
Christophe Degreef is onafhankelijk journalist. Niet oud, wel old skool.
Foto’s (c) Gazet van Hove.