Er is vandaag een extreme keuzevrijheid op taalgebied voor criminelen. Daarom wil de N-VA orde op zaken stellen in de taalwet bij gerechtszaken. “Kiezen voor het Frans als taal van behandeling kan effectief leiden tot lichtere straffen, en daar maakt men soms handig gebruik van”, zeggen Kamerleden Kristien Van Vaerenbergh en Wim Van der Donckt. Zij dienen een wetsvoorstel in.
Territorialiteit boven personaliteitsbeginsel
Het idee van de N-VA is om de taal volledig te laten bepalen door de locatie en niet langer de keuze te geven aan de verdachte of beklaagde om een taalwijziging te vragen. De vertaling van dossiers kan een gerechtsproces namelijk aanzienlijk vertragen.
Lichtere straffen in andere rechtbank
Een taalwijziging heeft bovendien ook tot gevolg dat het dossier overgeheveld wordt naar een andere rechtbank, waar mogelijks lichtere straffen gegeven worden. “Door dit achterpoortje te sluiten, maken we een einde aan een praktijk waar criminelen naar eigen goeddunken de taal kunnen kiezen, in de hoop een lagere straf te krijgen of het proces zwaar te vertragen”, zeggen de parlementsleden. De wet voorziet wel steeds in bijstand van een tolk aan de verdachte of beklaagde, zodat zijn rechten van verdediging niet geschaad worden.
Uitzondering voor Brussel, niet voor Halle-Vilvoorde
Voor tweetalige gemeenten in Brussel blijft wel een uitzondering voorzien. Daar zal de verdachte nog steeds kunnen kiezen voor het Nederlands of het Frans, maar meteen bij aanvang van het onderzoek, waarna de taal niet meer kan veranderen. Van Vaerenbergh benadrukt dat de taalkeuze enkel overeind blijft in Brussel en dus niet meer in Halle-Vilvoorde. “De gemeenten van Halle-Vilvoorde liggen in ééntalig Nederlandstalig gebied, dus onderzoeken zullen er uitsluitend in het Nederlands gebeuren door het parket van Halle-Vilvoorde en de Brusselse Nederlandstalige rechtbank. Dat betekent ook geen vertalingen van dossiers meer naar het Frans en geen Franstalige onderzoeksrechters”, legt Van Vaerenbergh uit, die zelf in de regio woont.
Kitty Van Nieuwenhuysen
Het voorstel komt zo tegemoet aan de verzuchtingen van heel wat burgemeesters in Halle-Vilvoorde. Zij krijgen aan hun inwoners namelijk niet uitgelegd dat hun zaak behandeld zal worden in het Frans. Een frappant voorbeeld hiervan is het proces rond de moord op politieagente Kitty Van Nieuwenhuysen. De feiten vonden plaats in het Vlaamse Lot (Beersel) maar de criminelen werden berecht in het Frans in Brussel . De ouders van Kitty dienden toen zelf te voorzien in een tolk om de rechtszaak te kunnen volgen. Met het N-VA-voorstel zou deze zaak in het Nederlands zijn afgehandeld en diende niet de ouders maar wel de daders van het misdrijf te werken met een tolk.