Ooit was er een tijd…

Gaston Eyskens, Leo Tindemans, Jean-Luc Dehaene…  ooit was er een tijd dat de Vlaamse christendemocratie alles in België domineerde. We herinneren ons de legendarische uitspraak van PS-kopstuk Edmond Leburton : J’en ai marre du CVP ! Om de Vlaamse belangen te verdedigen, kon men op de vastberadenheid van bepaalde kopstukken rekenen : Jan Verroken, Eric Van Rompuy, Luc Van den Brande… 

Vandaag zou de CD&V, volgens de peilingen, nog slechts  11,7% van de stemmen halen. De fakkel van de Vlaamse strijd wordt door de N-VA (20,7%) en Vlaams Belang (28%) overgenomen. De CVP heeft alles gedaan om de Vlaamse taalkundige homogeniteit te verzekeren, van de vaststelling van de taalgrens tot de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Nu zijn de twee separatistische partijen (N-VA en VB) vastberaden om het werk te voltooien. 

Een Belgische existentiële crisis

‘Laten we allemaal schouder aan schouder staan om onze Vlaamse natie mee vorm te geven’  zei minister-president Jan Jambon ter gelegenheid van het Feest van de Vlaamse Gemeenschap. 

« Onze Vlaamse natie ». Dit is wel degelijk de kern van de Belgische zaak. Vlaanderen is een natie geworden en deze ontwikkeling maakt het overleven van het koninkrijk totaal onmogelijk. De crisis die we nu beleven is geen politieke crisis, maar wel een existentiële crisis.

Voor de verkiezingen van 2014, hadden alle Franstalige partijvoorzitters plechtig gezworen dat ze nooit met de N-VA zouden onderhandelen. En MR-voorzitter Charles Michel is gezwicht. Maandenlang heeft PS-voorzitter Paul Magnette Bart de Wever als de baarlijke duivel voorgesteld : ‘Met de N-VA hebben wij niets gemeen’. Nu wordt hij door de koning aangesteld om met die duivel een regering te vormen… 

Herfederaliseren vs confederalisme

De kansen op succes zijn gering. Paul Magnette is bereid tot een zevende staatshervorming. Hij pleit voor een herfederalisering van bepaalde materies om het land efficiënter te maken. Zijn boodschap is helder : ‘U kan op mij rekenen om de sociale zekerheid te verdedigen’. Voor de CD&V, de N-VA en Vlaams Belang hoeft de tandpasta niet terug in de tube, vooral niet met betrekking tot de gezondheidszorg… . 

Op sociaal-economisch vlak staan ook de Waalse en Vlaamse standpunten lijnrecht tegenover elkaar : links beheer vs rechts beheer. 

Vlaanderen stevent blijkbaar op een confederalisme met twee staten af. Bart De Wever heeft het uitstekend uitgelegd : ‘In het confederalisme zijn er nog twee deelstaten, Vlaanderen en Wallonië, die alle persoons-en grondgebonden bevoegdheden uitoefenen. Het Hoofdstedelijk Gewest krijgt alle grondgebonden bevoegdheden,  de bevoegdheden van de huidige negentien gemeenten en OCMW’s, en de zes politiezones. Voor de gemeenschapsmateries kiest iedere inwoner van Brussel vrij – los van taal of afkomst – tussen Vlaanderen en Wallonië. De Brusselaars hebben dus de keuze tussen het Vlaamse of Waalse pakket voor de personenbelasting, het socialezekerheidsstelsel, de sociale bijstand, de jeugdbescherming, migratie en inburgering en stemrecht voor het Vlaams of Waals parlement.’

Financiële verantwoordelijkheid vs solidariteit

Dit houdt ook in dat Vlaanderen en Wallonië de financiële verantwoordelijkheid van hun eigen politieke keuzes op zich moeten nemen. Maar de Waalse PS blijft op de Vlaamse solidariteit rekenen. Zie wat PS-kenner Claude Demelenne onlangs schreef : ‘Alles, maar dan ook alles kan gesplitst worden. Justitie, politie, asielrecht, migratiepolitiek, het spoor, de post, de federale culturele en wetenschappelijke instellingen, de gezondheidszorg in haar geheel, het nucleaire park… taboes zijn er niet. Ook de sociale zekerheid ? Ja, ook de sociale zekerheidMaar bij een zuivere scheiding krijgt het minst rijke gewest, Wallonië dus, het moeilijk. Men zal in nieuwe solidariteitsmechanismen moeten voorzien.’

Dus kan men Vlaanderen zijn zin geven en alles splitsen, de sociale zekerheid inbegrepen (de winkel van de PS!), met behoud van de financiële solidariteit. 

Niets of niemand kan de Vlaamse natie beletten een staat te worden

Maar waarom zou Vlaanderen Wallonië blijvend van financiën voorzien, als het ziet dat die solidariteit tot geen noemenswaardige veranderingen in het zuiden leidt ? Om het met Jean-Marie Dedecker (LDD) te zeggen : ‘Ondanks een vijftal Marshallplannen, een stroom aan Europese subsidies en Vlaams manna blijven de socialistische paradijzen, waar Magnette en Di Rupo de plak zwaaien, van Charleroi tot Mons, al driekwart eeuw lang in gesubsidieerd verval. (…) Eenzijdige niet wederkerige solidariteit noemde mijn grootvader profitariaat, en voortdurend bijten in de hand die je voedt was voor hem parasiteren. Een wijs man, mijn grootje.‘

Het zou niet de eerste keer zijn dat de Franstaligen « l’inacceptable » eindelijk aanvaarden. Zal dat ook ditmaal het geval zijn ? 

Een ding staat vast : België is op termijn veroordeeld. Niets of niemand kan de Vlaamse natie beletten een staat te worden.

Jules Gheude, Waals politiek essayist.

Foto’s © Gazet van Hove.