door Angélique Vanderstraeten in ’t Pallieterke .
Neemt de Vivaldi-regering dan toch sociaaleconomische beslissingen die naam waardig ? Op vlak van pensioenen of arbeidsmarkthervormingen alvast niet. De PS-ministers gingen met de fanfare voorop en lanceerden totaal irrealistische voorstellen. Duidelijk met de bedoeling dat er in de praktijk niets zou gebeuren.
Dan pakt federaal minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) het naar verluidt anders aan. Hij bereidt in stilte een grote fiscale hervorming voor waarbij de lasten op arbeid verder dalen via de sociale bijdragen en mogelijk ook de personenbelastingen. Een operatie die dan gefinancierd zou worden door allerlei uitzonderingen en gunstregimes in het belastingstelsel aan te pakken en zo voor meer fiscale inkomsten te zorgen. Tegen het einde van de legislatuur moet zijn plan klaar zijn. De vraag is dan ook of deze regering ze nog kan uitvoeren. Maar het zou al beter zijn dan niets, zeggen economische experts. In de Wetstraat is te horen dat de minister zijn voorstellen in elk geval voorzichtig aftoetst met zijn coalitiegenoten. Kwestie van niet teveel te bruuskeren en de kansen op een akkoord gaaf te houden.
Afschaffen ‘tijdelijke’ belasting
In een interview met De Tijd werd al een tipje van de sluier opgelicht. Van Peteghem wil de Bijzondere Bijdrage op de Sociale Zekerheid (BBSZ) afschaffen of toch zeker laten uitdoven. Dat is een belasting die in 1994 door Jean-Luc Dehaene werd ingevoerd en diende om de staatskas te spijzen, wat moest helpen om een toegangsticket naar de Europese Muntunie te bemachtigen. De BBSZ zorgde er immers mee voor dat het begrotingstekort daalde richting de gewenste 3 procent van het bbp.
Maar zelfs na het slagen voor het Europees examen bleef de belasting bestaan. Typisch Belgisch. Alleen werden de tarieven en de grensbedragen van deze taks nooit aangepast, waardoor het nu een hogere belasting is voor de lagere middenklasse. Van Peteghem vindt dat onrechtvaardig en wil die taks nu dus doen verdwijnen. Wat in lijn is met de doelstelling om de lasten op arbeid te verlagen. Die BBSZ afschaffen kost 1,2 miljard euro en zou een gemiddeld gezin 700 euro opbrengen.
Nieuwe taxshift
Dat bedrag wil Van Peteghem financieren via een nieuwe taxshift, want er is geen sprake van dat zo’n belastinghervorming niet budgettair neutraal is. Hoe dat financieren ? Door om te beginnen het fiscaal gunstregime voor voetballers aan te pakken. Daar kan niemand tegen zijn. Het afschaffen van fiscale voordelen op de tweede woning ligt al gevoeliger. Om nog maar te zwijgen van het afbouwen van het gunstig fiscaal systeem van auteursrechten. In dat laatste geval worden werknemers – niet alleen journalisten of kunstenaars – deels betaald in auteursrechten die onder een zeer lage belastingvoet vallen. Meer en meer creatieve banen zoals grafische ontwerpers of architecten laten zich deels via auteursrechten betalen.
Hier wordt het link met de voorstellen van Van Peteghem. Waarschijnlijk is een afschaffing of bijsturing van de voornoemde gunstregimes onvoldoende om de afschaffing van de BBSZ te financieren. En dus moet men op zoek naar extra inkomstenbronnen. Met een groot risico dat uiteindelijk de middenklasse de factuur moet ophoesten en de totale belastingdruk stijgt.
Het is geweten dat Van Peteghem zich voor zijn fiscale plannen baseert op rapporten van de Hoge Raad van Financiën. Daar zit interessant cijferwerk in, maar veel voorstellen van die Hoge Raad dragen de stempel van experts met een Beweging.net-stempel (het vroegere ACW). Die hebben onder andere het fiscaal interessant pensioensparen en de bedrijfswagens in het vizier. Als een aantal van die voordelen wordt aangepakt, bestaat het risico dat het Belgische belastingstelsel, dat zeer herverdelend is ten nadele van de middenklasse, dat nog meer zal doen.
Foto’s (c) Gazet van Hove.