door Jurgen Ceder in ’t Pallieterke .
Er zijn tegenwoordig nog weinig beleidsdomeinen waarop België niet de slechtste leerling van de klas is. Vorige week nog hadden we het over de belabberde overheidsfinanciën. Defensie is een ander vak waarop we een onvoldoende halen. We geven aan deze kerntaak van de overheid minder dan 1 procent van het bbp uit. Dat is minder dan de helft van wat de afspraak is binnen de NAVO.
De onverwachte aanval van Rusland op Oekraïne heeft Europa uit zijn militaire winterslaap gehaald. Het besef is er opnieuw dat een leger geen luxeproduct is, ook niet in schijnbaar vredevolle tijden. Als je de crisis ziet opdoemen, is het te laat om nog uit het niets een legermacht tevoorschijn te toveren. Zelfs Duitsland, nochtans geregeerd door links, wil nu weer een geloofwaardig militair apparaat opbouwen en de NAVO-norm halen met een defensiebudget van 2 procent van het bbp.
Nederland zal de 2 procent al in 2024 halen. In België, met nochtans het hoofdkwartier van de NAVO, raakt men het er zelfs niet over eens of men de NAVO-norm tegen 2035 zal proberen te halen. Ludivine Dedonder was van plan om het defensiebudget naar 1,54 procent te brengen tegen 2030. De Croo wil dat op 2 procent brengen in 2035. Potentiële vijanden worden verzocht zich de eerste 13 jaar niet te roeren.
Regeringscrisis ?
De kans is groot dat zelfs die doelstellingen niet behaald zullen worden. Terwijl de oorlog in Oekraïne nog woedt, is de bereidheid van enkele maanden geleden om weer de kost van een leger te dragen al aan het wegkwijnen. Doelstellingen zo ver in de toekomst betekenen eigenlijk het afwentelen van het probleem naar volgende regeringen.
De groenen zeggen nu al openlijk dat ze de NAVO-norm niet eens willen halen en dreigen in de regering te gaan dwarsliggen tegen de plannen van De Croo. Met die extra 2,8 miljard kunnen we bijvoorbeeld het openbaar vervoer gratis maken, argumenteerde Wouter De Vriendt van Groen in De Zevende Dag, niet wars van een beetje plat populisme. Je zag De Wever op de achtergrond glimlachen toen Jasper Pillen (Open Vld) met hem daarover in debat ging.
Hoe doen we het toch ? Hoe slaagt het land met binnenkort het hoogste overheidsbeslag van de westerse wereld erin om zelfs geen geld meer te hebben voor kerntaken ? Het probleem van België is natuurlijk veel groter dan een kapot bespaard leger of een futloze regering.
De Croo wil eind juni naar de NAVO-top in Madrid met de belofte dat België op termijn toch de norm van 2 procent zal halen. Komt het tot een regeringscrisis door het veto van de groenen ? Hopelijk. Deze stuurloze, sukkelende regering moet uit haar lijden verlost worden.
Foto’s (c) Gazet van Hove.