Ga naar de inhoud

Erotiek in het Elysée (1) : seksueel vertier in het presidentieel paleis vanaf 1720

Door Salan in ’t Pallieterke.

Minnaressen, huwelijksbedrog, veelwijverij,… Het is een constante in de Franse politiek. Denken we maar aan het “Et alors ?” van François Mitterrand wanneer zijn buitenechtelijke dochter ter sprake komt, Jacques Chirac die de vrouwelijke veroveringen opstapelde, het liefdesleven van Nicolas Sarkozy dat open en bloot in de pers kwam. Veel langer geleden was het niet anders. In 1899 kreeg president Félix Faure tijdens een vrijpartij een beroerte in het Elysée. Over het presidentieel paleis als oord van seksueel vertier is nu een boek geschreven.

File:President Mitterand bij slotzitting Europa Congres Mitterand, kop, Bestanddeelnr 934-2444 (portrait crop).jpg
Mitterrand – Foto (c) Wikipedia/Rob Croes

Een mens kan het zich anno 2020 nog moeilijk indenken maar goed een kwarteeuw geleden was het taboe om over het privéleven van politici te berichten. Daar kwam verandering in toen Paris Match in 1994 foto’s publiceerde van Mazarine Pingeot, de buitenechtelijke dochter van president François Mitterrand. Het antwoord van het staatshoofd toen de buitenechtelijke relatie bekend raakte, is bekend : “Et alors ?”. Sindsdien bericht de Franse pers zonder enige schroom over het privéleven van politici. In 2006 verscheen “Sexus Politicus” van Christophe Deloire en Christophe Dubois. Een boek dat aantoont hoe macht erotiseert. Franse politici waren kampioenen in huwelijksbedrog. Schuinsmarcheerders waren de regel. Dat was vroeger zo en dat is vandaag zo. President Nicolas Sarkozy zei tegen medewerkers die een belangrijke functie kregen: “Je zal het zien, je kan wippen wie je wil.”

Dat mannelijke machthebbers inderdaad een grote aantrekkingskracht hebben op vrouwen is van alle tijden. In Frankrijk krijgt dat alles nog een extra pigment door het paleis van het Elysée, de verblijfplaats van de presidenten van de Republiek. Doorheen de geschiedenis was het Elysée een oord van seksueel vertier en liefdesaffaires allerhande. “Een paleis voor de vrouwen,” zei de huwelijkstrouwe president Charles de Gaulle, die er niet graag verbleef.

Een graaf, een bankier en Madame de Pompadour

File:Pompadour6.jpg
Madame de Pompadour – Wikipedia/Musée du Louvre

Over het Elysée als liefdesnest is nu een interessant boek verschenen van de hand van historicus Jean Garrigues. “Une histoire érotique de L’Elysée” (Uitgeverij Payot). Garrigues beperkt zich allesbehalve tot de recente “seksuele geschiedenis” van het oord. Hij keert terug naar 1720, wanneer de graaf van Evreux het Elysée laat bouwen als een privé-woning. In de decennia daarop wordt het bewoond door een bankier, maar ook door Madame de Pompadour, dan ex-minnares van Lodewijk XV. Het Elysée is van bij het begin een plaats waar allerlei grote feesten worden gehouden. Een ideale omgeving voor de rijken en de machthebbers van die tijd om een minnares te vinden. Tijdens de Franse Revolutie wordt het onteigend en fungeert het een tijd als opslagplaats.

In 1803 koopt maarschalk Murat, schoonbroer van Napoleon, het gebouw. Hij betrekt het met zijn echtgenote Caroline Bonaparte. Het Elysée wordt op dat moment dé locatie waar het koppel zijn seksuele verlangens kan botvieren. Beiden rijgen de minnaars en minnaressen aan elkaar. Na de val van Napoleon en de Restauratie van de monarchie keert de rust terug. De hertog van Berry bewoont het. Hij is de neef van Lodewijk XVIII en moet voor het nageslacht van de Bourbons zorgen. Bij zijn eerste huwelijksnacht zijn verschillende familieleden aanwezig om te zien of het huwelijk wordt geconsumeerd. Berry komt in 1820 echter om bij een aanslag door een bonapartist, maar zeven maanden na de dood van de hertog wordt wel een mannelijke opvolger geboren.

Na 1830 en met de Julimonarchie wordt het Elysée vooral een verblijfplaats voor buitenlandse ambassadeurs en staatshoofden. In 1848, met de Tweede Republiek, wordt het Elysée de officiële residentie van het staatshoofd. Het Palais des Tuileries, tot dan de residentie, wordt als te monarchistisch beschouwd.

Napoleon III en zijn actrices

Wanneer Louis-Napoleon, neef van wijlen Napoleon Bonaparte, verkozen wordt tot president, woont hij aanvankelijk in het Elysée. Maar in 1852 wordt hij keizer Napoleon III en verhuist naar de Tuilerieën. Napoleon III is een echte vrouwenzot, zo leert het boek van Garrigues, ook al was zijn huwelijk met keizerin Eugénie een liefdeshuwelijk. Napoleon III had het vooral voor actrices. Daarnaast deelde hij het bed met buitenlandse prinsessen en echtgenotes van ministers. Onder andere Marie-Anne Walewska, echtgenoot van Alexandere Colonna-Walewski, minister van Buitenlandse Zaken en buitenechtelijke zoon van Napoleon I.

Na de Frans-Pruisische oorlog van 1870 en de val van Napoleon III werd de Derde Republiek ingesteld. De kopstukken van dit regime deden qua veelwijverij niet onder voor Napoleon III. Presidenten, ministers en parlementsleden als Adolphe Thiers en Léon Gambetta waren verwoede beoefenaars van de ‘alkoofgymnastiek’. Het bewijs was echt geleverd dat macht erotiseerde, want de heren waren oud en lelijk. Sommigen hadden duidelijke fysieke beperkingen. Wat onder andere leidde tot een beroerte bij Félix Faure toen hij op 16 februari 1899 in bed dook met zijn minnares. President Faure overleefde het niet.

Beelden (c) Wikipedia.