Kamerleden Theo Francken, Darya Safai, Yoleen Van Camp en Christoph D’Haese dienden daartoe een voorstel tot resolutie in, dat donderdag in overweging wordt genomen. In het voorstel vragen zij de federale regering om de Nationale Bank de opdracht te geven om het onderzoek naar de economische impact van migratie voort te zetten en te verruimen.
In november van vorig jaar werd de langverwachte studie naar de economische impact van migratie – in 2018 door toenmalig minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) besteld bij de Nationale Bank van België (NBB) – voorgesteld. Francken vindt de publicatie van de studie een goede zaak. “Zo kan het migratiedebat worden gevoerd op basis van grondige, geobjectiveerde en wetenschappelijke cijfers en feiten”, klinkt het.
Toch klonk er ook kritiek op enkele vaststellingen van de studie. Met name de conclusie dat ‘tweede-generatie-migranten’ gemiddeld meer netto bijdragen aan de overheidsfinanciën – dus het aantal belastingen min het aantal ontvangsten, zoals pensioenen of uitkeringen – dan zowel het nationaal gemiddelde als dat van de autochtone bevolking, deed hier en daar de wenkbrauwen fronsen.
Volgens de NBB ligt de verklaring voor de cijfers in de “positie op de arbeidsmarkt en de leeftijd”. De tweede generatie draagt volgens de studie meer bij omdat tweede generatiemigranten op dit moment een groter aandeel jongeren en mensen op arbeidsleeftijd tellen, terwijl de autochtone bevolking gemiddeld ouder is en dus meer gepensioneerden telt.
Moral reading
De critici kregen bijval van econoom Ivan Van de Cloot en Nederlands statisticus Jan van de Beek. Die laatste noemde de presentatie en berekening van de resultaten destijds “onprofessioneel en misleidend positief”. De resultaten zijn slechts een momentopname van het heden, terwijl de NBB nalaat om een zogenaamde ‘generatierekening’ te maken. De jonge leeftijdsopbouw van de tweede generatie is immers maar een tijdelijk gegeven; ook zij worden oud en zullen op een gegeven ogenblik meer geld kosten.
“De wetenschappelijke standaardmethode voor dit soort berekeningen is ongevoelig voor leeftijdsopbouw en als men die toepast blijkt dat de personen van de tweede generatie de schatkist over de levensloop gemiddeld juist anderhalf tot twee ton meer kosten dan autochtonen”, merkte van de Beek op tijdens een hoorzitting in februari.
Volgens van de Beek is de conclusie dat de tweede generatie meer zou opbrengen dan de autochtone bevolking een gevolg van ‘moral reading’. “Dat is het verzwijgen of op moreel en maatschappelijk vlak wenselijk vertalen van negatieve onderzoeksresultaten, gewoon omdat er niet slecht gesproken mág worden over migratie in de vrees voor de publieke toorn of de verkiezingsuitslag”, aldus Francken.
De N-VA’ers vragen daarom dat de federale regering “op basis van de gebruikelijke wetenschappelijke methode alle kosten voor de generatierekening op te lijsten en deze mee te verrekenen in het algemeen totaal”.
Illegale immigratie
De in november gepubliceerde studie liet ook na te onderzoeken wat de impact van illegale immigratie is. “De studie is derhalve onvolledig en moet worden aangevuld”, meent Francken.
Voor de studie baseerden de onderzoekers zich op de cijfers van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid tot 2016. Hierdoor ontstaat meteen een belangrijke lacune, aangezien een significant deel van de migratiebevolking niet wordt opgenomen in het onderzoek. De KSZ bevat immers alle personen die in het Rijksregister zijn opgenomen, “waardoor buitenlanders zonder verblijfstitel, asielzoekers, gedetacheerde werknemers, tijdelijke werknemers of seizoenarbeiders buiten de analyse vallen”.
De oppositiepartij wil dat een eventueel vervolg van de studie ook bijkomend onderzoek doet naar de verschillende landen en regio’s van herkomst. Daarnaast vraagt men om de cijfers jaarlijks te updaten en deze beschikbaar te maken voor het publiek op de aangekondigde migratiedatabank van bevoegd staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V).
De indieners hopen tot slot dat de studie een “breed maatschappelijk debat” op gang brengt en dat de impact van migratie bijgestuurd kan worden “door concrete voorstellen in het parlement” in te dienen.
Foto’s (c) Gazet van Hove.