door Angélique Vanderstraeten in ’t Pallieterke .
Het klimaatplan van de Vlaamse regering zet zware economische druk op de andere regeringen. De subsidies en fiscale voordelen zoals Vlaanderen die toekent kunnen de andere deelstaten niet betalen. Een Waalse vergroening van het wagenpark naar analogie met Vlaanderen is politieke zelfmoord. En de federale schatkist loopt straks miljarden aan btw en accijnzen op fossiele brandstoffen mis.
Het Vlaamse klimaatplan kreeg de voorspelbare slechte punten van de oppositie, de groene lobby en de federale Vivaldi-helfies in de media. 40 procent minder uitstoot in plaats van de gevraagde 47, geen afbouw van de veestapel en beperkte verplichte renovaties. Men kan het door een objectievere bril bekijken. De Vlaamse regering gaat niet mee in de klimaathysterie en neemt meer realistische en haalbare beslissingen. Aan de andere kant is er ook kritiek dat Vlaanderen voor de burgers toch nog te hoge doelstellingen vooropstelt. De elektrificatie van het wagenpark in 2029 is sneller dan wat Europees wordt voorzien. Voor de gewone Vlaming zal de verplichte renovatie van de woningen sowieso een harde noot om kraken zijn. Zeker in de steden is er nog veel werk voor de boeg. 9 van de 13 centrumsteden hebben veel oude en niet-gerenoveerde gebouwen. Maar goed, als men de CO2-uitstoot wil doen dalen, dan moet men naar de privéwoningen kijken. 28 procent van de Vlaamse uitstoot is terug te brengen tot de gebouwen.
Enkel Vlaanderen kan klimaatplan betalen
Wat de voorbije dagen jammer genoeg te weinig aandacht kreeg, is de nuchtere vaststelling dat Vlaanderen zowat het enige gewest is dat financieel in staat is die klimaatambities min of meer na te streven. Een proces van vergroening, isolatie en renovatie moet altijd door de overheid gesteund worden. Welnu, ondanks het Vlaamse begrotingstekort heeft de regering de middelen om voldoende subsidies en fiscale kortingen toe te kennen. Dat kan Brussel, dat al veel langer toetert over ambitieuze klimaatplannen, niet betalen. De precaire financiële toestand van het gewest werd deze week nogmaals pijnlijk duidelijk met de publicatie van een vernietigend rapport van het Rekenhof over de Brusselse overheidsfinanciën. Vandaar dat de Vlaamse klimaatambities communautair dynamiet zijn. Willen de andere gewesten hetzelfde pad inslaan, dan is er geld nodig en daarvoor zal men elders moeten gaan bedelen. Niet enkel Brussel, ook Wallonië. Namen kan zo’n klimaatplan evenmin financieren. En men moet maar eens rondrijden in veel Waalse steden. Daar is het aantal niet-geïsoleerde verouderde woningen zo mogelijk nog groter dan in Vlaanderen. Wallonië heeft trouwens nog geen klimaatplan die naam waardig.
Elektrificatie bedrijfswagens
En dan hebben we het nog niet over de vergroening van het wagenpark. Wat Vlaanderen eigenlijk zal doen de komende jaren is de elektrificatie van de bedrijfswagens gebruiken als testcase voor de complete sector. Idem in Brussel. 85 procent van de bedrijfswagens rijdt rond in Vlaanderen en Brussel. Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) heeft al gezegd hij de Vlaamse plannen oké vindt. Lees : Wallonië, waar Ecolo ook in de regering zit, volgt best ook. Alleen zijn er daar veel minder bedrijfswagens en rijden veel meer oudere voertuigen rond op fossiele brandstoffen. De overschakeling zal tussen Doornik en Aarlen veel moeilijker verlopen en wordt een probleem voor de minder kapitaalkrachtige Waal. Een Waalse regering die hier Vlaanderen wil volgen pleegt politieke zelfmoord. Een regionaal aangepast beleid rond groene auto’s voeren dan ? De Vlaamse en Waalse economieën lopen al sterk uiteen en dat zal nog meer gebeuren indien het klimaatbeleid al te veel varieert.
Uitdijend gat in de begroting
Tenslotte is er nog de impact voor de federale staatskas, die tot nader order de grootste bijdrage levert tot het Belgische overheidsbeslag van 55 procent van het bbp. Elektrische wagens op de weg betekent minder brandstofverbruik. Welnu, door een snelle elektrificatie van het Vlaams wagenpark loopt de federale overheid miljarden euro’s aan inkomsten (accijnzen, CO2-taks voordelen alle aard, btw) mis. Dat de Vlaamse regering een uitdijend gat in de federale begroting heeft geslagen, lijken sommigen nog niet te beseffen. Accijnzen op brandstof verhogen was altijd de gemakkelijkheidsoplossing tijdens lange nachtelijke budgettaire conclaven. Die aanpak ontploft nu in het gezicht van de federale regeringspartijen.
Foto’s (c) Gazet van Hove.