Nooit eerder keerden zoveel migranten terug naar hun land van herkomst. Het programma wordt momenteel vooral gebruikt door asielzoekers in procedure of uitgeprocedeerde asielzoekers.
2012 is een recordjaar op het vlak van vrijwillige terugkeer. In 2011 namen 3.358 personen deel aan het vrijwilligeterugkeerprogramma van Fedasil, in 2012 waren dat er maar liefst 4.694. Dat is een stijging met 40%.
Daarnaast vertrokken 962 personen via de Dienst Vreemdelingenzaken in 2012. Zo keerden in totaal 5.656 migranten vrijwillig terug het afgelopen jaar (Fedasil + Dienst Vreemdelingenzaken).
Fedasil is de verantwoordelijke instantie voor vrijwillige terugkeer in België. De praktische organisatie van de reis wordt toevertrouwd aan IOM (Internationale Organisatie voor Migratie). Bijna alle migranten – zowel (ex-)asielzoekers als migranten zonder papieren – komen in aanmerking voor een vrijwillige terugkeer.
Profiel van de migranten
Fedasil stelt een belangrijke verschuiving vast in het profiel van de personen die kiezen voor vrijwillige terugkeer. Het programma wordt momenteel vooral gebruikt door asielzoekers in procedure of uitgeprocedeerde asielzoekers. In 2012 vertegenwoordigden zij 61% van het totaal aantal terugkeerders, tegenover 39% migranten zonder papieren. In 2011 lag die verhouding nog op 50% voor elke groep. Deze tendens kan worden verklaard door een betere sensibilisering en door de professionalisering van de terugkeerbegeleiding in het opvangnetwerk.
In 2012 werden er ook verschillende initiatieven gelanceerd die hebben bijgedragen tot het succes van de vrijwillige terugkeer, zoals de ‘terugkeerplaatsen’ in vier opvangcentra van Fedasil, een gratis infonummer voor de migranten of het terugkeerloket op de Dispatching van Fedasil.
De belangrijkste bestemmingen blijven Brazilië, Rusland, Oekraïne, Irak en de landen van de Balkan. Er is een stijging van het aantal terugkeerders naar Rusland, Oekraïne, Irak, Servië, Mongolië en Kazachstan. Het aantal personen dat terugkeert naar Brazilië, Kosovo en Macedonië daalt.
VOORNAAMSTE LANDEN VAN BESTEMMING (JANUARI – DECEMBER 2012)
- Brazilië : 683
- Rusland : 554
- Oekraïne : 403
- Irak : 359
- Kosovo : 315
- Armenië : 228
- Servië : 207
- Albanië : 207
- Mongolië : 190
- Andere : 1.548
- totaal : 4.694
Bron : Fedasil