Een wintersportdorp met de ambitie om de beste van de klas te zijn in de les duurzaam wintersporten.
In Saas-Fee sjezen elektrische autootjes door de straten en is van fijn stof geen sprake. Hier staat het groenste vijfsterrenhotel van Europa fier rechtop.
Urs is al meer dan twintig jaar liftbediende in het skigebied van Saas-Fee in het Zwitserse kanton Wallis. We zijn vandaag de eersten die op zijn stoeltjeslift neerploffen. “Ach, het is te warm”, sakkert hij, terwijl we zelf voelen hoe onze vingertoppen bevriezen. “Elk jaar opnieuw merk ik hoe de Feegletsjer een stukje korter wordt.” Hij kijkt met een verliefde blik naar de vierduizenders die het immense skigebied omzomen. “Maar geniet u toch vooral van einen wunderschönen Skitag.”
Saas-Fee ligt op 1800 meter hoogte en de skipistes lopen met gemak op tot 3500 meter. Perfecte sneeuwcondities in een adembenemend alpien decor, gekruid met een Zwitserse precisie qua infrastructuur en service. Saas-Fee schuwt daarbij geen overdrijving : het skidorp vindt zichzelf dermate boven het gemiddelde verheven – zijn vierduizenders, zijn binnen handbereik liggende gletsjers, zijn sneeuwzekerheid – dat het zijn eigen onafhankelijkheid uitriep. ‘Welkom in de Vrije Vakantierepubliek Saas-Fee’ schreeuwen banners langs de pistes. Er hoort zelfs een nationale hymne bij : ‘Saas-Fee, waar de hemel sneeuw weent’.
Persoonlijk engagement
En toch maakt Beat Anthamatten zich zorgen. Beat is een BZ, een bekende Zwitser, en eigenaar van het vijfsterrenhotel FerienArt Resort & Spa. Als hotelier in hét gletsjerdorp par excellence ziet hij hoe zijn gletsjer jaarlijks twaalf meter krimpt. Van duurzame wintersport heeft hij zijn kruistocht gemaakt. “Natuurlijk zien wat zonnepanelen op het dak van je hotel er aardig uit, maar dat is als dweilen met de kraan open. Er is veel meer nodig.” Beat vertelt dat duurzaamheid een collectie is van een hele reeks maatregelen : driedubbel glas, waterspaarders op de kranen, handdoeken minder vaak wisselen, verwarming die aan boekingen wordt gekoppeld, enkel lokale culinaire producten, eigen papier- en afvalrecyclagesystemen … Opvallend is dat we als gast nauwelijks iets van al die inspanningen merken. Duurzaam op wintersportvakantie kan perfect zonder dat we aan genot moeten inboeten. We nemen de Metro Alpin tot op 3.500 meter hoogte waar we in een draaiend restaurant een hamburger gemaakt van lokaal rundsvlees eten. “De gast mag niet boeten voor onze zorg voor de natuur”, zegt Beat. De grootste boosdoener in het wintersportverhaal is niét de bestemming in de Alpen, wel het transport van de gast. Tachtig procent van de CO2-uitstoot die een wintersportvakantie veroorzaakt, komt uit het vervoer naar en van het skigebied. De lokale infrastructuur, zoals de liften en de sneeuwkanonnen, zijn goed voor amper twintig procent.
Vier pijlers
We klimmen in een oude gondel die ons van Saas-Fee naar Spielboden trekt. Verwonderd zijn we dat een topper als Saas-Fee toch nog enkele oudere liften gebruikt. Allicht is dat duurzamer dan om de haverklap nieuwe technologische spitsliften te installeren. Het skigebied zelf is gevarieerd en vooral boeiend voor families. Wie zijn gram wilt halen buiten de piste heeft hier dan weer weinig te zoeken. Grote delen van de pistes liggen op en naast gletsjers, en wie zich buiten de lijntjes waagt, loop letterlijk het risico door seracs opgeslorpt te worden. De nabijheid van dat blauwe ijs geeft je wintersportvakantie wel een extra alpien cachet.
Althans, zolang die gletsjer er nog zal liggen. “Om toerisme duurzaam te maken, moeten we op vier terreinen hoog spel spelen”, verklaart Beat. “Ecologie is uiteraard essentieel – denk aan afval, waterverbruik, fijn stof –, maar evenzeer is het sociaal element belangrijk; duurzaamheid kan maar als het sociaal klopt. Ook moet je regionaal ingebed zijn en enkel lokale producten gebruiken. En ten slotte blijf ik hameren op de discipline van iedereen die erbij betrokken is, van medewerker tot gast.’ Duurzaam kan ook luxueus zijn. We ondervinden het zelf als we ’s avonds in de sauna van het hotel verdwijnen. Uitgezweet schuiven we aan voor een Wallisser Abend. Met lokale producten, wat had je gedacht.
Toeristische info:
www.saas-fee.ch – www.valais.ch – www.ferienart.ch
Door Aart De Zitter, www.vab.be.