De meerwaarde van België

BELGIË, EEN DUBBELTJE OP ZIJN KANT

Door Pieter Bauwens – www.doorbraak.be .

De Wever legt de meerwaarde van België uit… Toch een ontgoocheling.

Zaterdag 23 januari titelde De Standaard : ‘De meerwaarde van België is evident’. Een citaat van De Wever, die nog maar eens de bakens uitzet. Een attente lezer weet het al, niet Bart, wel oudere broer Bruno. Er zit iets in de genen van die familie. Mijn verwachting was groot, eindelijk zou ik het weten wat dat is : de meerwaarde van België.

Stelling

Maar eerst enkele stellingen (of zijn het axioma’s) van De Wever. ‘België is in vele opzichten een functionele en transparante staat, een van de rijkste en meest vrije ter wereld, waarin de ongelijkheid beperkt blijft.’ Het klinkt logisch en correct. Maar hoe transparant is de constructie met drie gewesten, drie gemeenschappen, drie talen en vier taalgebieden en taalfaciliteiten, alarmbellen, dubbele meerderheden en bijzondere meerderheden ? Hoe beperkt mag ongelijkheid zijn ? Op de meeste FOD’s is er een 50/50 taalpariteit, tweetaligheid van topambtenaren is niet geregeld, en dan hebben we het nog niet over de schrijnende armoede in Brussel, de integratie die jaren verwaarloosd is, net als de staatsfinanciën. België, een modelstaat ?

Daarbij stelt Bruno De Wever bijna en passant dat de sociale zekerheid niet te splitsen is. Zonder enige uitleg hoe of waarom, zonder tegenvraag van de interviewer, Marc Reynebeau. Bij het AK-VSZ (Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid) denken ze daar heel anders over. Makkelijk zal het misschien niet zijn, zeker niet binnen een Belgisch systeem zonder sub-nationaliteit, maar dat zegt hij er niet bij.

Nog een stelling  : de N-VA toont dat België werkt. Ja, maar alleen als je het systeem extreem uitrekt. Deze dubbeldemocratie werkt enkel als er een beleid is waar niemand tegen is (maar ook niet voor), of als het ene deel van de democratie zijn wil oplegt aan het andere deel. Na een regering met een kleine Vlaamse minderheid, kwam een regering met een grote Vlaamse meerderheid én grote Franstalige minderheid. Wat zal het volgende zijn ? Hoeveel risico is daaraan verbonden ? Hoe sterk is de gewenning daaraan bij de kiezer ? Ook daarover vernam ik niets.

Meerwaarde

De meerwaarde van België ligt volgens BDW senior in ‘de subtiliteiten van de praktijk : het compromis dat we elke dag weer moeten maken met een andere taalgroep. Die ervaring in de dagelijkse omgang met evenwichten en complexiteiten is een geweldige troef, die we niet zomaar uit handen moeten geven.’ Wie ook hier een kritische tegenvraag van interviewer Reynebeau verwachtte was er ook hier aan voor de moeite. Dat is het dus, de meerwaarde van België. Wat de ene een ‘constante diplomatieke conferentie’ noemt , is bij de andere een ‘troef’. Het is als bij het kaartspel ‘Zwarte Pieten’  wie overblijft met de Zwarte Piet kan zichzelf ook uitroepen tot winnaar omdat hij de Zwarte Piet heeft.

Zo zie je dat de geroemde complexiteit die we moeten koesteren, voor neo-Belgicisten tegelijk een reden is om de her-federalisering van enkele bevoegdheden te suggereren. Dat zeggen dezelfde heren die ‘homogene bevoegdheidspakketten’ nooit bespreekbaar geacht hebben. Die vraag om her-federalisering wijst op een denkfout. De denkfout dat het allemaal makkelijker zal verlopen op het federale niveau. Maar waarom zijn die bevoegdheden dan ooit gesplitst ? Omdat separatisten dat gevraagd hebben, of omdat het systeem zodanig vast zat dat een rondje staatshervorming de druk van de ketel moest lossen ? Waarom toch wordt de oorzaak van de staatshervormingen telkens gezocht bij de ‘separatisten’ het zijn nota bene de enigen die er ooit tegen protesteren. Mijn voorstel voor een her-federalisering ? Begin met de wetgeving op de wapenuitvoer, en kom daarna nog eens terug.

Structuur

Het probleem met onze staatsstructuur is het gebrek aan structuur. De zes staatshervorming zijn zes ad hoc hervormingen, zonder overzicht, zonder plan. Niemand had een einddoel voor ogen, het enige dat telde, was oplappen en verder gaan. Het resultaat is onduidelijkheid, inconsequenties, versnipperde bevoegdheden, een vertraagde besluitvorming door te veel deelnemende partijen, en dan hebben we het nog niet over de grendels.

Neen dan is het centrum-Vuye/Wouters toch al een eerste aanzet, jammer dat het een initiatief is van een partij en niet van het parlement. Op zijn minst zou er moeten gesproken worden over waar het met dit land heen moet. Niet meer van hetzelfde in de vorm van een zevende staatshervorming, niet doen alsof er niets aan de hand is en alles laten zoals het is omwille van de evenwichten. Neen. De burgers hebben recht op een toekomstvisie van de politici op hun land.

Enfin

Met die meerwaarde van België valt het dus nogal tegen. Het blijkt een andere kant van eenzelfde ‘dubbeltje’. Als we de complexiteit van het land bekijken zegt de ene hoe mooi, maar zo ingewikkeld dat we de regionalisering moeten terugschroeven, want er gaat te veel tijd verloren aan communautaire twistpunten. Een ander zegt, hoe absurd, allemaal tijdverlies, er gaat te veel tijd verloren aan communautaire twistpunten, we zouden beter splitsen. Eenzelfde realiteit, een andere bril. En een van de twee gaat voorbij aan het feit dat dit een dubbeldemocratie is, die enkel werkt als er geen duidelijk beleid is, of als de een de ander zijn beleid kan opleggen.

Die meerwaarde van België, nooit vergeten dat je elk dubbeltje moet omdraaien … België blijft een dubbeltje op zijn kant.

 

Foto’s © Reporters .