TOESPRAAK ACADEMISCHE ZITTING 100 JAAR VNZ – 16 april 2016, Lier
“Vlaamse vrienden,
Ik mag op deze jubileumviering even stilstaan bij het Vlaamse DNA van ons ziekenfonds. Het zal u niet verbazen dat ik dit met veel enthousiasme doe.
Als ziekenfonds zijn we dag in dag uit bezig met sociale zekerheid, en die is, zoals u ongetwijfeld weet, op federaal niveau uitgebouwd, net zoals de landsbonden trouwens, waaronder wij als ziekenfonds operationeel zijn. Als enige speler in het sociale middenveld ijveren wij voor een Vlaamse ziekte- en invaliditeitsverzekering.
Zijn wij dan als ziekenfonds geradicaliseerd? Ik denk het niet, want wij beantwoorden met ons pleidooi voor een Vlaamse sociale zekerheid perfect aan de Vlaamse resoluties die in de vorige eeuw, in 1999, quasi unaniem gestemd werden door het Vlaamse Parlement. Over de partijgrenzen heen werd toen geijverd voor onder meer een Vlaams gezondheidsbeleid. Ons doel kan en mag dus niet opzij gezet worden als een wensdroom van wat naïevelingen.
Wij en de toenmalige Vlaamse parlementsleden hadden en hebben goede redenen om te ijveren voor een Vlaams gezondheidsbeleid. De laatste weken hebben we al vaak gehoord dat een efficiënte overheid om tal van redenen wenselijk is. Weet u dat er in ons land 8 ministers bevoegd zijn voor gezondheidszorg? Pure Kafka! Vlaanderen is bevoegd voor welzijn en preventie maar België levert de minister van gezondheid, en die laatste heeft helaas een zwaarder pakket bevoegdheden.
Nochtans is het de normaalste zaak van de wereld, elders in de wereld toch, dat een volwassen federaal land een eigen gezondheidsbeleid mag voeren. Wij willen dat de gezondheidszorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Maar ook dat er maatwerk komt en onvervulde noden, zoals bijvoorbeeld psychiatrie en tandzorg, kunnen ingevuld worden. Vlaanderen en Wallonië verschillen op tal van vlakken van mening.
Vlaanderen vindt remgeld noodzakelijk, voor Wallonië hoeft dat niet. In Vlaanderen staat de huisarts centraal. Franstaligen kiezen voor specialistische geneeskunde, voor klassieke ziekenhuisopnames, minder voor kijkoperaties of dagklinieken. Wallonië zet minder in op het her-integreren van langdurig zieken. Vlaanderen wil arbeidsongeschikten activeren, herscholen, omvormen zodat zij terug aan het actieve leven kunnen deelnemen. Vlaanderen en Wallonië hebben dus verschillende visies en leggen andere accenten. Op zich is daar niets mis mee, maar in Belgisch verband betaalt Vlaanderen wel de factuur.
En zo komen we bij de torenhoge geldtransfers van noord naar zuid. Aan transferstudies is er absoluut geen gebrek. De Nationale Bank, Vives, de universiteit van Namen en in alle bescheidenheid het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid hebben jarenlang gecijferd. 12 miljard euro transfereren we per jaar, of 1.919 euro per Vlaming. En intussen moeten wij zovele Vlamingen met sociale noden melden dat er geen geld is voor hun sociale woning, dat ze op een wachtlijst staan voor gehandicaptensteun, dat ze voor hun geneesmiddelen minder terugbetaald krijgen omdat er geen geld beschikbaar is.
Als we met het VNZ opkomen voor een Vlaamse sociale zekerheid, doen we dat niet, voor de zoveelste keer, om onze sociale verworvenheden op de helling te zetten en een bloedbad te gaan aanrichten via privatisering. Integendeel. Dat hebben we nog eens zwart op wit in ons jubileumboek geschreven, want zoals dat vaak gaat, proberen tegenstanders ons wel al eens iets in de mond te leggen dat niet klopt.
Wij willen een Vlaamse sociale zekerheid om de sociale zekerheid betaalbaar te houden. Wij willen dat onze kinderen en kleinkinderen ook kunnen genieten van deze mooie verworvenheid. Wij willen liever dat de schaarse middelen in onze sector gaan naar wie er sociaal gezien nood aan heeft: gehandicapten, ouderen, zieken. En wij willen een halt toeroepen aan de misbruiken in onze sector. Er is geen enkele reden waarom bepaalde ingrepen over de taalgrens ineens zoveel duurder moeten zijn. Zoals er ook geen reden te bedenken valt waarom Brusselse chirurgen het twee- of drievoud moeten verdienen van hun collega’s in Antwerpen of Brugge.
Intussen hebt u ongetwijfeld begrepen dat we een Vlaamse missie hebben. Die kan u ook nog eens nalezen op onze webstek vnz.be. Het is en blijft een feit dat vele Vlaamsgezinden de stap naar ons ziekenfonds nog moeten zetten. Die groep kietelen we al eens graag via advertenties met onze bekende slagzin: ‘Splits zelf de sociale zekerheid. Word lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds’.
Als commercieel directeur beschik ik over een commercieel budget waarmee we toch een en ander kunnen ondersteunen. Vooraleer u wild gaat speculeren over bedragen en beleggingsmodules, geef ik graag volledige transparantie. Dit budget bedraagt in totaliteit 450.000 euro.
Daarmee ondersteunen we onder meer het Gordelfestival, Kom op tegen Kanker en vele andere waardevolle initiatieven. Een goede 75.000 euro hiervan gaat specifiek naar de ondersteuning van Vlaamse activiteiten. Of anders uitgedrukt: één euro per titularis van het VNZ gaat naar de niet-partijpolitieke Vlaamse Beweging. Er bestaan dus ook positieve transfers.
Er is geen tijdschrift in de Vlaamse Beweging of het VNZ ondersteunt dit. Manifestaties als het Zangfeest, de IJzerwake, de IJzerbedevaart, een symposium van het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid of het Vlaamse Kruis, de nieuwe Flandrien-wielerploeg van de Vlaamse Volksbeweging, de digitale webstek van Doorbraak of ‘t Pallieterke, allemaal krijgen ze de nodige ondersteuning van ons bedrijf.
We zijn natuurlijk geen vzw, maar een bedrijf dat vooruit wil. Onbekend is onbemind. En daarom trekken we maar al te graag naar alle uithoeken van Vlaanderen om bij tal van verenigingen een lezing te geven over de Vlaamse sociale zekerheid én de rol van het VNZ hierbij.
We zeggen vaak dat ons personeel en de leden van de algemene vergadering op het terrein onze ambassadeurs zijn. En dat zijn ze ook. Maar bij uitbreiding kunnen alle sympathisanten ook een stukje ambassadeur zijn. Mond-aan-mond-reclame is nog altijd zeer doeltreffend! Wilt u graag ook uw steentje bijdragen aan de noodzakelijke groei van ons ziekenfonds, neem dan bij het buitengaan straks, naast het jubileumboek een formulier mee waarop u de gegevens noteert van een familielid, vriend, collega die we met uw groeten mogen bezoeken. Alvast onze gewaardeerde dank.
Beste vrienden,
Tot slot even een kort poëtisch intermezzo.
Uit de tijd geworpen, vergeten paradijs
Van duizend kleine dorpen, onder wolken, grauw en grijs
Met donkergroene heuvels, vervagend in de lucht
Soms wondermooi beschilderd, met een witte duivenvlucht
En nergens valt de regen zo mals en ruisend neer
En nergens gaat de wind zo liefdevol, zo zacht te keer
Hij krijgt de vrije ruimte, want als een open hand
Zacht golvend als water, is Vlaanderen, m’n land
U herkende wellicht de inspirerende tekst van Will Tura. Maar hebt u Vlaanderen al eens bewonderd vanuit vogelperspectief? Of beter luchtballonperspectief? Wie wil er eens niet een VNZ-kantoor, de lichtjes van de Schelde of den blauwe geschelpte uit een luchtballon bekijken? Onze zwart-gele luchtballon is graag gezien op tal van Vlaamse en internationale luchtballonwedstrijden.
In dit jubileumjaar schenken we enkele luchtballonvaarten weg. Zondag 29 mei zal een onhandige kinderhand die trekking doen.
U bent dan allen welkom op onze ledendag in Mechelen. Op onze hoofdzetel houden we dan opendeur. Er valt die dag heel wat te bezoeken: de Sint-Romboutstoren, de Dossinkazerne, Brouwerij het Anker, het Speelgoedmuseum, begeleide rondleidingen, een familiezoektocht, een boottochtje maken op de Dijle, voor elk wat wils dus.
Hopelijk tot dan, en om in mijn thema van vandaag te blijven, in onze bodega schenken we dan graag een Vlaamse leeuwenbiertje.”
Erik Stoffelen
Foto’s © Gazet van Hove – coverfoto : Erik Stoffelen.