Een verdeeld Corsica

De voorbije maanden werd een paar keer brand gesticht in een moskee op het ‘Ile de la beauté’. Er werd geschoten op een winkel die halalproducten verkoopt. Voor de deur van een moskee werd de kop van een everzwijn neergelegd. En vorige week was het opnieuw prijs; er was sprake van een vechtpartij op een strand tussen autochtone eilandbewoners en toeristen enerzijds en moslims anderzijds. Er zou een ruzie zijn ontstaan toen toeristen foto’s maakten van moslimvrouwen die in boerkini in zee aan het baden waren. Het gebeurde in de baai van de kustgemeente Sisco.

Blijkbaar konden de moslims niet appreciëren dat er foto’s gemaakt werden. Aanvankelijk zou er sprake zijn geweest van wat trek- en duwwerk dat ontaardde in een vechtpartij waarbij met flessen en stenen werd gegooid. Er wordt ook gewag gedaan van platgestoken banden en zelfs auto’s die in brand werden gestoken.

De spanningen verplaatsten zich op een bepaald moment zelfs naar Lupino, een wijk in Bastia met veel Noord-Afrikanen. Een woedende menigte probeerde zelfs een ziekenhuis binnen te dringen waar een Marokkaans slachtoffer van het geweld lag.

Ondertussen is het volgens de lokale procureur van de republiek duidelijk dat de moslims aan de oorzaak van de rellen lagen. Eigenlijk was het de bedoeling van de allochtonen en de vrouwen in boerkini om zich een deel van het strand toe te eigenen, en eigenlijk te privatiseren, waardoor anderen er niet welkom waren.

Wel werden vijf mensen opgepakt: drie moslims en twee autochtonen. Overigens, de spanning bleef vorige week dagenlang aanhouden, want er vonden verschillende steunmanifestaties plaats van de plaatselijke bevolking voor de gearresteerde Corsicanen.

Nu zijn er in Frankrijk al een tijd spanningen rond het verbod op het dragen van een boerkini op het strand van een aantal steden aan de Azurenkust. Toch gaat het in Corsica om een uitgebreider probleem. Het eiland lijkt wel het laboratorium voor de spanningen tussen gemeenschappen. En ze namen op een bepaald moment wel extreme én symbolische vormen aan. Men is het vergeten, maar begin 2015 werd in een lagere school van Ajaccio een Franse vlag verbrand en vervangen door een Marokkaanse.

 

Een belangrijke moslimgemeenschap

Onderzoek heeft aangetoond dat het aantal incidenten tussen moslims en niet-moslims van alle Franse regio’s het hoogst ligt in Corsica. Dat kan op het eerste gezicht vreemd lijken omdat de relaties tussen het eiland en de islam eeuwenoud zijn. Maar die relaties waren niet altijd even hartelijk om het zacht uit te drukken. Op de vlag van Corsica prijkt het zogenoemde ‘Morenhoofd’. Dat verwijst echter niet naar de moslimaanwezigheid op het eiland, maar is eerder het symbool van de “reconquista” van het eiland door het Spaande huis Aragon, dezelfde die de Moren uit Spanje hebben verdreven. Het is ook zo dat eeuwenlang Moren als piraten de kust van het eiland onveilig hebben gemaakt. Sommigen hebben zich gevestigd op Corsica waardoor er wel altijd een moslimpopulatie heeft gewoond.

Maar de migratie in de tweede helft van de 20^ste eeuw was van een andere aard. Ze kwam vooral uit Marokko. Momenteel telt het eiland Corsica zo’n 42.000 moslims, of 13 procent van de bevolking. Dat is hoger dan het nationaal gemiddelde van 10 procent. Een hoger percentage betekent natuurlijk een grotere kans op interreligieuze spanningen. Bovendien is het zo dat de moslims en niet-moslims lange tijd naast elkaar geleefd hebben. De contacten tussen de twee groepen zijn de voorbije jaren toegenomen en dat verhoogde eveneens de kans op conflicten. Tegelijk zag de bevolking de gevolgen van de getto’s in de Parijse voorsteden en andere Franse metropolen: rellen, zones waar de politie niet meer durft te patrouilleren. Veel Corsicanen zeggen: “Wij willen geen wijken zoals in Seine-Saint-Denis of in Marseille.”

 

Oude gebruiken zoals de eremoord

Bijkomende factor is dat een aantal eeuwenoude gebruiken die elders verdwenen zijn op Corsica nog altijd gelden. Zoals de vendetta of eremoord. In Corsica is het nog altijd de gewoonte om conflicten desnoods zonder tussenkomst van het wettelijke gezag op te lossen. Families onder elkaar dus. En dat leidt tot de situaties zoals vorige week op het strand van Sisco. Ook bestaan er nog steeds lokale burgermilities op het eiland, zoals de ‘Vigilenza Naziunale Corsa’ die naar eigen zeggen tegen de islamisering van Corsica strijdt.

Het zal niemand verwonderen dat het Front national sterk scoort op het eiland. Bij de lokale verkiezingen moet de partij van Marine Le Pen de duimen leggen voor de nationalisten en regionalisten, maar bij de presidentsverkiezingen is dat anders. Bij die van 2012 haalde Marine Le Pen op het eiland 24,5 procent van de stemmen. Daarmee moest ze enkel Nicolas Sarkozy laten voorgaan. Le Pen was dus populairder dan de latere president François Hollande. Dat zegt genoeg.

Salan

in

 

Foto’s (c) Reporters, Gazet van Hove.