Zit er in dat Rotterdams voorstel toch ook niet een dosis Calvinistische fatsoensrakkerij ?
door Johan Sanctorum – www.doorbraak.be
Incompetente ouders verdienen geen kinderen. Wie de ijzingwekkende verhalen leest over kinderverwaarlozing en –mishandeling, twijfelt geen seconde aan deze stelling. U weet ondertussen ongetwijfeld dat de stad Rotterdam een wetsvoorstel overweegt om moeders die niet in staat zijn ‘hun kinderen veilig en gezond groot te brengen’, verplichte anticonceptiva toe te dienen. Geen moederinstinct, geen voortplanting.
Het zou vooral gaan om drugverslaafden en prostituees die niet omkijken naar hun kinderen, zo’n twintig gevallen per jaar. Maar opeens realiseer ik me dat de potentiële doelgroep veel groter is. Er worden namelijk heel de tijd kinderen mismeesterd, overal. ‘Doodsbange peuter (2) blijft alleen in wagen achter terwijl mama gaat feesten in discotheek’ lees ik in Het Laatste Nieuws. Grote volkswoede, zo’n onwaardige moeder steriliseer je toch ter plekke ?
Doet me eraan denken dat ze mij ook wel eens alleen lieten toen ze naar de kermis trokken, heel het kot heb ik bijeen gekrijst. Vader had dan nog hele losse handjes,- neen, verre van perfecte ouders waren het : hadden ze die twee maar op voorhand de kinderwens uit het hoofd gepraat, had u deze regels niet hoeven te lezen. Ik ben overigens geen haar beter, gisteren namiddag heel de tijd aan de pc zitten leuteren, terwijl zoonlief zich op die extra vrije dag kapot zat te vervelen. Slechte punten, hoe hebben ze mij ooit tot het vaderschap toegelaten.
Zucht, kinderen dus, hoe je ze maakt en hoe je ze mismaakt. Een heel gamma van fysieke maar vooral mentale mishandelingen begeleidt het amateuristisch gebeuren dat opvoeding heet. Overal loert de wandaad, het te veel of te weinig. Voor de rest jolige Johny’s en Marina’s bijvoorbeeld, die met hun kinderen rondtoeren in een rijdende discobar waar ze blijvende gehoorschade aan overhouden – ik spreek dan nog niet over het smaakbederf – : zaaddodende pasta kan verdere schade beperken.
Krassen op de ziel
Ik wil het probleem nu niet kapot relativeren, elk kind heeft recht op een warm en veilig nest. Alleen, waar zou je in godsnaam een grens kunnen trekken tussen goede en slechte ouders, voortplantingsgerechtigde en andere, en dat dan nog in een wettekst gieten ? Getuigt zoiets niet van enorme arrogantie en kleinburgerlijke eigenwaan ? Zijn de veiligste en de warmste nesten misschien ook niet af en toe verstikkend ? En wie beslist hoe een goede of een slechte opvoeding eruit ziet ? Zowat iedereen dus.
Sinds filosoof J.J. Rousseau, dé vader van de moderne pedagogie en auteur van o.m. Émile, ou de l’éducation, zijn eigen kinderen in het weeshuis dumpte (Voltaire bracht het uit), heb ik zo mijn reserves bij deskundigen die bepalen hoe het wel of niet mag, en eventueel drastische oplossingen voorstellen. Maar laten we het nu eens vanuit de slachtofferkant bekijken, het kind van de rekening.
In het zopas verschenen boek Sterke meisjes huilen niet, doet ene Lore T. het relaas hoe ze door een alcoholistische moeder aan haar lot werd overgelaten en als twaalfjarige bij een tienerpooier terecht kwam. Het is een hard verhaal, ook hoe ze met vallen en opstaan toch haar leven in handen probeert te nemen. De boodschap is aan iedereen gericht die zich laat gaan in zelfmedelijden, maar wat is onze boodschap aan Lore T. ? “Je had niet hoeven te leven, ze hadden gewoon bij je moeder een spiraaltje moeten plaatsen” ?
Misschien moet de focus wel wat meer gelegd worden op het traject na de beschadiging, de krassen op de ziel wegmasseren,- krassen die we allemaal hebben. De vraag is, wat doen we met al die grote en kleine letsels ? Hoe vechten tegen de determinatie en de wetten van de psychologie die zeggen dat de geschiedenis zich altijd herhaalt ? Dat kinderen van slechte ouders ook slechte ouders worden ? Die poging om greep te krijgen op het eigen verhaal, en dat ook te delen, onder welke vorm dan ook, lijkt me vruchtbaarder (oeps) dan de maakbare samenleving in laboratoriumvorm na te jagen.
Utopische regelstaat
Het Rotterdamse idee van de sociale geboortecontrole lijkt wel een doorslag van de N-VA-ballonnen die kinderen al vanaf 14 een enkelband willen omdoen, de vrije meningsuiting willen beperken, of ineens de algehele noodtoestand willen uitroepen waardoor elke burgemeester iemand zomaar de bak in kan laten draaien, maar ook de vettaks of het verbod op chocolade sigaretten : in se lachwekkend bestuurskundig paniekvoetbal. Een overheid die het Noorden kwijt is, en doorslaat in regulitis. Dat is de paradox van deze tijd : hoe zwakker het draagvlak van de politiek, hoe meer de zaken in de soep draaien, des te sterker leeft het idee van de utopische staat die alles regelt.
Natuurlijk moeten die kinderen in penibele gezinsomstandigheden opgevangen worden. Haal ze daar weg, versoepel eventueel de adoptieprocedure. Maar een sterilisatie van sociaal-incapabele (of misschien straks ook wel politiek-onhandelbare) figuren, non merci. Heimelijk hoor ik in deze discussie de ondertoon van de Gutmensch dat alleen fatsoenlijke, bemiddelde, aangepaste mensen zoals Dokter Vankrunkelsven zich mogen voortplanten, wat ook tot een algemene fatsoenering van dit universum zou moeten leiden, god beware ons.
Het zijn overigens altijd de zondige vrouwen die behandeld moeten worden, terwijl een man die zijn baby hersendood slaat omdat het kind hem hinderde bij het gamen (elke week lees je wel zo’n verhaal), overal verder zaad kan schieten.
Bedekte misogynie dan ook nog, ik zie zo het Calvinisme, de Staalmeesters en de bombaste Nachtwacht van Rembrandt opdoemen. Bezorgdheid om welzijn, of groteske bedilzucht van fatsoenrakkers ? Rotterdam heeft ons warempel met een clair-obscur opgezadeld.
Johan Sanctorum is filosoof, blogger en Doorbraak-columnist.
Foto’s © Reporters & Gazet van Hove.